Paweł Orzechowski (młodszy)

Paweł Orzechowski (młodszy)

Rogala
Rodzina	Orzechowscy herbu Rogala
Miejsce urodzenia	Dorohusk
Data i miejsce śmierci	1632 prawdopodobnie w Bełżycach
Ojciec	Paweł Orzechowski (zm. 1612), podkomorzy chełmski
Matka	Zofia Spinkówna
Żona	Zofia z Konar Słupecka
Dzieci	Stanisław, Paweł Bogusław, Barbara, Marianna

Paweł Orzechowski (młodszy) herbu Rogala (zm. 1632) – działacz kalwiński, poseł na sejmy. W latach 1617–1632 należał do najbardziej wpływowych działaczy i obrońców kalwinizmu małopolskiego^[1].

Życiorys

Urodził się w Dorohusku. Był synem Pawła Orzechowskiego i jego pierwszej żony Zofii ze Spinków^[2]. W 1603 pod opieką Jana i Pawła Krokierów, wspólnie z bratem Stanisławem, wyjechał na studia zagraniczne. Studiował w Marburgu i w Orleanie (1606–1608). Następnie wrócił do kraju. Ponownie wyjechał do Marburga w 1616. Studiował chemiatrię (chemię lekarską) pod kierunkiem Johannesa Hartmanna^[1].

Był wyznawcą kalwinizmu wychowanym w tradycjach ariańskich. Popierał projekt porozumienia z braćmi polskimi. Udzielał pomocy materialnej różnym zborom kalwińskim (m.in. zborowi w Bełżycach), był scholarchą i protektorem szkoły bełżyckiej^[3]. Uczestniczył w synodach i zjazdach protestanckich (Lublin, Kock, Bełżyce)^[1]. W 1617 synod lubelski obrał go na świeckiego seniora dystryktu lubelskiego i chełmskiego^[2]. Sprawował tę funkcję również w latach 1622 i 1627^[1].

Brał udział w życiu politycznym województwa lubelskiego. Posłował na sejm warszawski w 1618, gdzie został deputowany do Trybunału Radomskiego. W latach 1626–1628 trzykrotnie obierano go marszałkiem sejmiku lubelskiego. Posłował również na sejm nadzwyczajny w Toruniu (1626) oraz sejmy zwyczajne (1627, 1629, 1631). Na sejmiku lubelskim (3 stycznia 1628) wybrano go szafarzem poborów w województwie lubelskim^[2].

W 1626 był właścicielem Bełżyc i 12 wsi, miał także części w 9 wsiach, a jedną trzymał w dzierżawie^[2].

W 1613 został przyjęty do Rzeczypospolitej Babińskiej^[2]. Jakub Zaborowski dedykował mu swój traktat pt. Ogień z wodą... (1619), a w 1620 Michał Mylius zadedykował mu wydaną w Rakowie pracę pt. Disputatio rhetorica profectus Keckermaniani^[2]. Wojciech Węgierski napisał po jego śmierci utwór Threnodia carmine lugubri super immaturo fato Pauli Orzechowski (1632).

Żonaty z Zofią z Konar Słupecką, miał czworo dzieci. Zmarł w 1632, najprawdopodobniej w Bełżycach^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Historia nauki polskiej. Bogdan Suchodolski (red.). T. VI. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: 1974, s. 482–483.
• Stanisław Tworek: Orzechowski Paweł. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 24. s. 284–285.
• Maria Sipayłło: Akta synodów różnowierczych w Polsce 1571–1632. T. 3. Warszawa: 1983, s. 350, 364, 375, 376, 386, 409, 415, 436, 447, 448, 455, 457, 463, 466, 473, 475, 476, 487, 492, 493, 502, 510, 520, 523, 533, 537, 550, 554, 568.