Paweł Piotr Gojdič
biskup tytularny męczennik Sprawiedliwy wśród Narodów Świata | |
Data i miejsce urodzenia | 17 lipca 1888 Lubóc (dzis. L'ubovec k. Preszowa, Słowacja) |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 17 lipca 1960 Leopoldov (Czechosłowacja) |
Czczony przez | Kościół katolicki |
Beatyfikacja | 11 listopada 2001 plac Świętego Piotra przez Jana Pawła II |
Wspomnienie | 17 lipca |
Data urodzenia | 17 lipca 1888 |
---|---|
Data śmierci | 17 lipca 1960 |
Miejsce pochówku | Katedra greckokatolicka św. Jana Chrzciciela w Preszowie |
Biskup preszowski | |
Okres sprawowania | 1940-1960 |
Administrator apostolski Preszowa | |
Okres sprawowania | 1926-1940 |
Wyznanie | katolicyzm |
Kościół | Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowackiego |
Prezbiterat | 27 sierpnia 1911 |
Nominacja biskupia | 7 marca 1927 |
Sakra biskupia | 25 marca 1927 |
Odznaczenia | |
|
Data konsekracji | 25 marca 1927 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | Dionýz Njaradi | ||||||
Współkonsekratorzy | Konstantyn Bochaczewśkyj Jozafat Kocyłowski | ||||||
| |||||||
|
Paweł Piotr Gojdič, słow. Pavol Peter Gojdič (ur. 17 lipca 1888 w Lubóc[a][1], zm. 17 lipca 1960 w Leopoldovie) – rusiński bazylianin (OSBM), administrator apostolski, biskup tytularny (łac. Ecclesiae Harpasenae) eparchii preszowskiej Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowackiego, męczennik chrześcijański i błogosławiony Kościoła katolickiego, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Życiorys
Na chrzcie otrzymał imię Piotr. 20 lipca 1922 wstąpił do zakonu Bazylianów Świętego Jozafata, gdzie przyjął imię Paweł. 14 września 1926 objął urząd administratora apostolskiego eparchii preszowskiej, a 25 marca 1927, w bazylice św. Klemensa w Rzymie, otrzymał nominację na biskupa tytularnego. 13 kwietnia 1939 został również administratorem apostolskim Mukaczewa.
Od 1939 roku sprzeciwiał się polityce nazistowskiej, z tego powodu sympatyzujący z ruchem nacjonalistycznym duchowni ze Słowacji napisali memorandum krytykującego jego działania[2]. W listopadzie 1939 roku zrezygnował ze stanowiska administratora apostolskiego Mukaczewa, jego rezygnacja została przyjęta przez papieża sześć miesięcy później. Następnie został mianowany biskupem preszowskim. Protestował przeciwko deportacji słowackich Żydów, apelując m.in. do Watykanu, by papież wpłynął na Jozefa Tiso by ten zrezygnował z prześladowań Żydów, lub chociaż zrezygnował ze stanowiska, by nie angażować Kościół w tą działalność[2]. Udzielał także chrztów słowackim Żydom chcącym uniknąć deportacji[2].
W kwietniu 1950 władze komunistyczne Czechosłowacji uznały działalność Kościoła greckokatolickiego za nielegalną (w przeciwieństwie do prawosławia), a biskup Gojdič został aresztowany i oskarżony o zdradę. Pozbawiono go praw publicznych i skazano najpierw na dożywotnie więzienie, następnie zamieniono mu karę na 25 lat pozbawienia wolności.
Paweł Piotr Gojdič nie wyparłszy się wiary katolickiej zmarł w czechosłowackim więzieniu.
W 1990 roku został zrehabilitowany.
Kult
Od 1990 roku jego relikwie spoczywają w sarkofagu w jednej z kaplic greckokatolickiej katedry św. Jana Chrzciciela w Preszowie. Paweł Piotr Gojdič został beatyfikowany w dniu 4 listopada 2001 przez papieża Jana Pawła II na placu św. Piotra w Rzymie[3].
Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci[3].
Odznaczenia
27 stycznia 2008 bł. Paweł Piotr Gojdič został ogłoszony Sprawiedliwym wśród Narodów Świata. Jego imię zostało umieszczone na murze w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Jad Waszem w Jerozolimie[2][4].
W 1991 roku został pośmiertnie odznaczony Orderem Tomáša Garrigue Masaryka II klasy[5]. W 1999 roku został także pośmiertnie odznaczony Krzyżem Pribiny I klasy[6].
Zobacz też
- antykatolicyzm
- beatyfikowani i kanonizowani przez Jana Pawła II
- kult świętych
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- wstawiennictwo świętych
Uwagi
- ↑ Dzisiejszy (słow.) L'ubovec. Między innymi w latach 1863–1913 Lubóc, od 1920 Ľubovec, Ruské Pekľany i 1927–1964 Ruské Pekľany (za źr. Geanalogy Slovakia).
Przypisy
- ↑ Ruské Pekľany (słow.). Geanalogy Slovakia. [dostęp 2012-09-02].
- ↑ a b c d Paweł Piotr Gojdič - Jad Waszem (ang.)
- ↑ a b BEATIFICAZIONI DEL SANTO PADRE GIOVANNI PAOLO II (wł.). [dostęp 2012-08-16].
- ↑ Bł. bp. Pavol Gojdič „Sprawiedliwym wśród narodów świata". e-KAI, 2008-01-29. [dostęp 2012-08-16].
- ↑ List of Honoured, Prague Castle [dostęp 2022-01-15] (ang.).
- ↑ Cabinet selects 12 candidates for state orders, spectator.sme.sk, 13 grudnia 1999 [dostęp 2022-01-15] (ang.).
Bibliografia
- Bł. Paweł Piotr Gojdič. opoka.org.pl. [dostęp 2012-09-02].
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Pribiny I Klasy – Słowacja.
Baretka: Order Tomáša Garrigue Masaryka II Klasy – Republika Czeska (od 1994).
Autor: Nieznany , Licencja: CC BY-SA 3.0
Sel. Pavol - Peter - Godjic, 1888-1960, Griechisch-katholischer Bischof der Eparchie Presov (1926-1960)
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations
Autor: Jozef Kotulič, Licencja: CC BY 3.0
Sarkofág s pozostatkami blahoslaveného biskupa Petra Pavla Gojdiča v Katedrále sv.Jána Krstiteľa v Prešove na Hlavnej ulici.