Paweł Piotr Gojdič

Błogosławiony
Paweł Piotr Gojdič OSBM
Pavol Peter Gojdič
biskup tytularny
męczennik
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia17 lipca 1888
Lubóc (dzis. L'ubovec k. Preszowa, Słowacja)
Data i miejsce śmierci17 lipca 1960
Leopoldov (Czechosłowacja)
Czczony przezKościół katolicki
Beatyfikacja11 listopada 2001
plac Świętego Piotra
przez Jana Pawła II
Wspomnienie17 lipca
ilustracja
Data urodzenia17 lipca 1888
Data śmierci17 lipca 1960
Miejsce pochówkuKatedra greckokatolicka św. Jana Chrzciciela w Preszowie
Biskup preszowski
Okres sprawowania1940-1960
Administrator apostolski Preszowa
Okres sprawowania1926-1940
Wyznaniekatolicyzm
KościółKościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowackiego
Prezbiterat27 sierpnia 1911
Nominacja biskupia7 marca 1927
Sakra biskupia25 marca 1927
Odznaczenia
Order Tomáša Garrigue Masaryka II Klasy Krzyż Pribiny I Klasy (Słowacja)
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Sukcesja apostolska
Data konsekracji25 marca 1927
KonsekratorDionýz Njaradi
WspółkonsekratorzyKonstantyn Bochaczewśkyj
Jozafat Kocyłowski
Sarkofag Gojdiča w kaplicy preszowskiej katedry.

Paweł Piotr Gojdič, słow. Pavol Peter Gojdič (ur. 17 lipca 1888 w Lubóc[a][1], zm. 17 lipca 1960 w Leopoldovie) – rusiński bazylianin (OSBM), administrator apostolski, biskup tytularny (łac. Ecclesiae Harpasenae) eparchii preszowskiej Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowackiego, męczennik chrześcijański i błogosławiony Kościoła katolickiego, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Życiorys

Na chrzcie otrzymał imię Piotr. 20 lipca 1922 wstąpił do zakonu Bazylianów Świętego Jozafata, gdzie przyjął imię Paweł. 14 września 1926 objął urząd administratora apostolskiego eparchii preszowskiej, a 25 marca 1927, w bazylice św. Klemensa w Rzymie, otrzymał nominację na biskupa tytularnego. 13 kwietnia 1939 został również administratorem apostolskim Mukaczewa.

Od 1939 roku sprzeciwiał się polityce nazistowskiej, z tego powodu sympatyzujący z ruchem nacjonalistycznym duchowni ze Słowacji napisali memorandum krytykującego jego działania[2]. W listopadzie 1939 roku zrezygnował ze stanowiska administratora apostolskiego Mukaczewa, jego rezygnacja została przyjęta przez papieża sześć miesięcy później. Następnie został mianowany biskupem preszowskim. Protestował przeciwko deportacji słowackich Żydów, apelując m.in. do Watykanu, by papież wpłynął na Jozefa Tiso by ten zrezygnował z prześladowań Żydów, lub chociaż zrezygnował ze stanowiska, by nie angażować Kościół w tą działalność[2]. Udzielał także chrztów słowackim Żydom chcącym uniknąć deportacji[2].

W kwietniu 1950 władze komunistyczne Czechosłowacji uznały działalność Kościoła greckokatolickiego za nielegalną (w przeciwieństwie do prawosławia), a biskup Gojdič został aresztowany i oskarżony o zdradę. Pozbawiono go praw publicznych i skazano najpierw na dożywotnie więzienie, następnie zamieniono mu karę na 25 lat pozbawienia wolności.

Paweł Piotr Gojdič nie wyparłszy się wiary katolickiej zmarł w czechosłowackim więzieniu.

W 1990 roku został zrehabilitowany.

Kult

Od 1990 roku jego relikwie spoczywają w sarkofagu w jednej z kaplic greckokatolickiej katedry św. Jana Chrzciciela w Preszowie. Paweł Piotr Gojdič został beatyfikowany w dniu 4 listopada 2001 przez papieża Jana Pawła II na placu św. Piotra w Rzymie[3].

Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci[3].

Odznaczenia

27 stycznia 2008 bł. Paweł Piotr Gojdič został ogłoszony Sprawiedliwym wśród Narodów Świata. Jego imię zostało umieszczone na murze w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Jad Waszem w Jerozolimie[2][4].

W 1991 roku został pośmiertnie odznaczony Orderem Tomáša Garrigue Masaryka II klasy[5]. W 1999 roku został także pośmiertnie odznaczony Krzyżem Pribiny I klasy[6].

Zobacz też

Uwagi

  1. Dzisiejszy (słow.) L'ubovec. Między innymi w latach 1863–1913 Lubóc, od 1920 Ľubovec, Ruské Pekľany i 1927–1964 Ruské Pekľany (za źr. Geanalogy Slovakia).

Przypisy

  1. Ruské Pekľany (słow.). Geanalogy Slovakia. [dostęp 2012-09-02].
  2. a b c d Paweł Piotr Gojdič - Jad Waszem (ang.)
  3. a b BEATIFICAZIONI DEL SANTO PADRE GIOVANNI PAOLO II (wł.). [dostęp 2012-08-16].
  4. Bł. bp. Pavol Gojdič „Sprawiedliwym wśród narodów świata". e-KAI, 2008-01-29. [dostęp 2012-08-16].
  5. List of Honoured, Prague Castle [dostęp 2022-01-15] (ang.).
  6. Cabinet selects 12 candidates for state orders, spectator.sme.sk, 13 grudnia 1999 [dostęp 2022-01-15] (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

SaintIcon.PNG
Autor: Tomasz Wachowski, Licencja: CC BY 3.0
ikona Święty
SVK Pribinov Kriz 1 triedy BAR.svg
Baretka: Krzyż Pribiny I Klasy – Słowacja.
CZE Rad T-G-Masaryka 2tr (1994) BAR.svg
Baretka: Order Tomáša Garrigue Masaryka II Klasy – Republika Czeska (od 1994).
Gojdic sedi prsten.jpg
Autor: Misko3, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gojdič sedí na kresle
Pavol Godjic.jpg
Autor: NieznanyUnknown author, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sel. Pavol - Peter - Godjic, 1888-1960, Griechisch-katholischer Bischof der Eparchie Presov (1926-1960)
Righteous Among the Nations medal simplified.svg
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations
Slovakia Presov 786.JPG
Autor: Jozef Kotulič, Licencja: CC BY 3.0
Sarkofág s pozostatkami blahoslaveného biskupa Petra Pavla Gojdiča v Katedrále sv.Jána Krstiteľa v Prešove na Hlavnej ulici.