Paweł Potocki (kanonik)

Paweł Potocki
Hrabia
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1751
Siemianówka

Data i miejsce śmierci

27 września 1818
Buczacz

Miejsce pochówku

Cmentarz miejski w Buczaczu

Wyznanie

rzymskokatolickie

Kościół

katolicki

Prezbiterat

1774

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Paweł Potocki (ur. 31 stycznia 1751 w Siemianówce, zm. 27 września 1818 w Buczaczu) – polski duchowny rzymskokatolicki, Doktor obojga praw, kanonik, właściciel dóbr ziemskich, hrabia.

Życiorys[1]

Urodził się w rodzinie Józefa Potockiego (zm. 1764), właściciela m.in. Siemianówki oraz Monasterzysk, przyszłego kasztelana lwowskiego oraz jego drugiej żony Pelagii z Potockich (córka Jerzego Potockiego, starosty grabowieckiego i tłumackiego[2]).

Płyty nagrobne braci Pawła i Kajetana Potockich w kaplicy Potockich, 2018
Fasada kaplicy Potockich, 2015

Po śmierci ojca wraz z braćmi Kajetanem (bliźniakiem) i Janem umieszczony został w kolegium lwowskim, gdzie guwernerował im Grzegorz Piramowicz, polski duchowny rzymskokatolicki, kaznodzieja oraz pedagog pochodzenia ormiańskiego. W 1767 wraz z braćmi wyjechał w podróż edukacyjną do Włoch (m.in. nauczał się na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim) i Francji pod opieką ks. Grzegorza Piramowicza. Od września 1770 przebywał wraz z bratem-bliźniakiem Kajetanem w Pont-à-Mousson w Lotaryngii, gdzie kształcili się na księży (w tym przejeździe zwiedzali Marsylię)[3]. Święcenia kapłańskie wraz z bratem Kajetanem otrzymał w 1774[4], potem został doktorem obojga praw[5]. Był proboszczem Buczacza[6] podobno od 1805, prałatem-scholastykiem łuckim, proboszczem brodzkim, został odznaczony Orderem Świętego Stanisława[5]. W 1817[7] mieszkał w oficynie pałacu Potockich w Buczaczu[8] Miał zamiar odpisać Buczacz swemu krewnemu Leonowi Potockiemu pod warunkiem, że ten stanie księdzem, jednak ten nie chciał być duchownym. Nieco później na tych samych warunkach zapisał Buczacz Adamowi Potockiemu, synowi Marcelego Potockiego, starościca sokolnickiego, jednak ten po śmierci ks. Pawła zamiast seminarium wstąpił do austriackich ułanów[9]. Wspomagał rzeźbiarza lwowskiego Macieja Polejowskiego podczas jego zatargu z bazylianami poczajowskimi[10].

Był właścicielem dóbr ziemskich miasta Buczacza, wsi Podzameczek z przyległościami Nagórzanka, Garwoniec, Korolówka[11], wsi Soroki[12]. 16 sierpnia 1816 zapisał unickiemu monasterowi w Buczaczu na wieczne czasy pola ornego 22 morgów i 1358 sążni[13].

23 września 1818 w Buczaczu sporządził swój testament[14]. Według epitafium w kaplice grobowej zmarł 27 września 1818[15]. Pochowany został w grobowcu zbudowanej przez siebie kaplicy cmentarnej na Cmentarzu miejskim na wzgorzu Fedor w Buczaczu obok zmarłego w 1814 brata Kajetana[16]. Szczątki braci-bliźniaków zostały sprofanowane po II wojnie światowej w okresie bolszewickim. Ich serca przechowywane są obecnie w kościele parafialnym w Buczaczu.

Przypisy

  1. 303 Akta parafii wyznania rzymskokatolickiego z archidicezji lwowskiej, sygn. 277, agadd.home.net.pl [dostęp 2019-07-24].
  2. Hanna Dymnicka-Wołoszyńska: Potocki Józef h. Pilawa (ok. 1695—1764). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXVIII/1. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1983, zeszyt 116, s. 73.
  3. Elżbieta Aleksandrowska: Piramowicz Grzegorz Wincenty (1735—1801). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXVI. Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1981, s. 530.
  4. Barącz, s. 76.
  5. a b Barącz, s. 77.
  6. Leon Potocki, s. 37–38.
  7. Leon Potocki, s. 36.
  8. Tamże, s. 38–39.
  9. Tamże, s. 42.
  10. Agata Dworzak. „Nie może mi Wielebny Monaster zadać, aby robota niebyła doskonała”. Kilka uwag na temat sporu Macieja Polejowskiego z bazylianami poczajowskimi.Biuletyn Historii Sztuki”, t. 75, 2013, s. 101-107.
  11. Barącz, s. 80.
  12. Barącz, s. 80, 82.
  13. Tamże, s. 123.
  14. Barącz, s. 85.
  15. Anna Sylwia Czyż, Bartłomiej Gutowski: Cmentarz miejski w Buczaczu. Seria C, zeszyt 3. Warszawa: drukarnia Franczak (Bydgoszcz), 2009, s. 42, 118 il. seria: Zabytki kultury polskiej poza granicami kraju. ISBN 978-83-60976-45-6.
  16. Barącz, s. 86.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Order Świętego Stanisława BAR.svg
Baretka: Order Świętego Stanisława (Polska)
Potocki's chapel in Buchach.jpg
Autor: Бучач-Львів, Licencja: CC BY-SA 4.0
Potocki's chapel in Buchach
Potocki's chap., Buchach, f. 2015.JPG
Autor: Бучач-Львів, Licencja: CC BY-SA 4.0
Каплиця-усипальниця графів Потоцьких, Бучач, фронт, 2015