Paweł Szymański (generał)
generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia | 3 kwietnia 1867 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Paweł Szymański, właściwe Paweł Szymczuk (ur. 3 kwietnia 1867 w Kamionce, w powiecie sokołowskim, zm. 1 kwietnia 1945 w Radomsku) – pułkownik piechoty Armii Imperium Rosyjskiego, generał dywizji Wojska Polskiego.
Życiorys
Przed wstąpieniem do wojska uczył się siedleckim gimnazjum klasycznym[1]. Od 1886 ochotniczo służył w wojsku rosyjskim. Ukończył Oficerską Szkołę Piechoty. Od 1888 oficer zawodowy piechoty. Przeszedł kolejne szczeble dowodzenia do dowódcy pułku podczas I wojny światowej. Walczył na froncie austriackim i rumuńskim, ostatnio jako dowódca dywizji piechoty. W tym roku włączył się do działań organizacyjnych Wojska Polskiego na Ukrainie. 4 stycznia 1919 przyjęty został do Legii Oficerskiej przy 4 Dywizji Strzelców Polskich. W marcu tego roku został szefem Komisji Zaopatrzenia Wojska Polskiego w Południowej Rosji. W następnym miesiącu objął dowództwo dywizjonu samochodów pancernych. Przeszedł jej bojowy i tułaczy szlak z Kubania i Odessy do Polski.
Od 16 lipca 1919 do 16 sierpnia 1920 dowodził X Brygadą Piechoty[2]. 1 maja 1920 zatwierdzony został w stopniu generała podporucznika z dniem 1 kwietnia tego roku. Do 30 sierpnia 1921 dowodził 5 Dywizją Piechoty. W międzyczasie, od 8 października do 15 grudnia 1920 dowodził Grupą Operacyjną (Grupą Południową)[3]. 27 sierpnia 1921 Naczelny Wódz zezwolił mu na zmianę nazwiska rodowego „Szymczuk” na „Szymański”[4]. 1 września 1921 objął dowództwo 13 Dywizji Piechoty i sprawował je do marca 1922. Na podstawie dekretu Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza z dnia 18 lutego 1922 przeniesiony został w stan spoczynku z dniem 1 czerwca tego roku, w stopniu generała porucznika[5]. Osiadł w Łucku. 26 października 1923 Prezydent RP, Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji[6].
Po wkroczeniu Armii Czerwonej przeniósł się do Warszawy. Po powstaniu warszawskim wysiedlony do Radomska, gdzie zmarł. Pochowany na Cmentarzu Starym w Radomsku – kwatera B04/0163.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922)[7]
- Order Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Order Świętego Stanisława (Rosja) II i III klasy
- Order Świętej Anny (Rosja) II i III klasy (1912)
- Order Świętego Włodzimierza (Rosja) II i III klasy z mieczem i złotą szablą
- Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” (Francja)
- Order Białego Orła (Serbia)[8].
Przypisy
- ↑ Zakrzewski 2016 ↓, s. 514.
- ↑ Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. 327-328, natomiast z treści Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 34 z 8.09.1920 r. wynika, że gen. ppor. Szymański w dniu 8 sierpnia 1920 r. zwolniony został ze stanowiska dowódcy I Brygady Rezerwowej i mianowany dowódcą X Brygady Piechoty.
- ↑ Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podają, że we wrześniu 1920 r. był adiutantem szefa Sztabu ND
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 34 z 27.08.1921 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 25.05.1922 r., natomiast Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. podał błędnie, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło z dniem 1 sierpnia 1922 r., a Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generalicja polski niepodległej s. 63 wymienili datę 31 grudnia 1922 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 70 z 07.11.1923 r.
- ↑ Dekret Naczelnika Państwa z 24 marca 1922 r. L. 11445/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 322)
- ↑ Chojna i Wielkuk-Marianowska 2015 ↓, s. 191.
Bibliografia
- Jan W. Chojna, Anna Wielkuk-Marianowska: Szymański Paweł (właśc. Szymczuk Paweł). W: Polski Słownik Biograficzny. T. 50. Warszawa – Kraków: Polska Akademia Nauk – Polska Akademia Umiejętności, 2015, s. 191–192. ISBN 978-83-63352-37-0.
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki , Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159 .
- Bartosz Zakrzewski: 18 Dywizja Piechoty WP w wojnie polsko-sowieckiej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2016. ISBN 978-83-7543-415-6.
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Baretka Orderu św. Stanisława.
Baretka Orderu św. Włodzimierza.
Ribbon for the World War I Victory Medal awarded by the Allies:
- w:World War I Victory Medal (United States) awarded by the w:United States Department of Defense
- w:Victory Medal (United Kingdom) also called the Inter-Allied Victory Medal
- w:Médaille Interalliée 1914–1918 (France)
- w:Inter-Allied Victory Medal (Greece)
- w:Allied Victory Medal (Italy)
- etc.
Baretka: Order Białego Orła – Komandor – Królestwo Serbii / Królestwo SHS / Królestwo Jugosławii.
Baretka Orderu św. Anny.
Autor: Marek Dębski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mogiła gen. dyw. Pawła Szymańskiego na Cmentarzu Starym w Radomsku
Naramiennik generała dywizji Wojska Polskiego (1919-39).