Paweł Szymański (generał)

Paweł Szymański
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

3 kwietnia 1867
Kamionka, powiat sokołowski

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 1945
Radomsko

Przebieg służby
Lata służby

1886-1947

Siły zbrojne

Lesser Coat of Arms of Russian Empire.svg Armia Imperium Rosyjskiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

Legia Rycerska
X Brygada Piechoty
5 Dywizja Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie)Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Komandor Orderu Orła Białego (Serbia)

Paweł Szymański, właściwe Paweł Szymczuk (ur. 3 kwietnia 1867 w Kamionce, w powiecie sokołowskim, zm. 1 kwietnia 1945 w Radomsku) – pułkownik piechoty Armii Imperium Rosyjskiego, generał dywizji Wojska Polskiego.

Życiorys

Przed wstąpieniem do wojska uczył się siedleckim gimnazjum klasycznym[1]. Od 1886 ochotniczo służył w wojsku rosyjskim. Ukończył Oficerską Szkołę Piechoty. Od 1888 oficer zawodowy piechoty. Przeszedł kolejne szczeble dowodzenia do dowódcy pułku podczas I wojny światowej. Walczył na froncie austriackim i rumuńskim, ostatnio jako dowódca dywizji piechoty. W tym roku włączył się do działań organizacyjnych Wojska Polskiego na Ukrainie. 4 stycznia 1919 przyjęty został do Legii Oficerskiej przy 4 Dywizji Strzelców Polskich. W marcu tego roku został szefem Komisji Zaopatrzenia Wojska Polskiego w Południowej Rosji. W następnym miesiącu objął dowództwo dywizjonu samochodów pancernych. Przeszedł jej bojowy i tułaczy szlak z Kubania i Odessy do Polski.

Mogiła gen. dyw. Pawła Szymańskiego na Cmentarzu Starym w Radomsku.

Od 16 lipca 1919 do 16 sierpnia 1920 dowodził X Brygadą Piechoty[2]. 1 maja 1920 zatwierdzony został w stopniu generała podporucznika z dniem 1 kwietnia tego roku. Do 30 sierpnia 1921 dowodził 5 Dywizją Piechoty. W międzyczasie, od 8 października do 15 grudnia 1920 dowodził Grupą Operacyjną (Grupą Południową)[3]. 27 sierpnia 1921 Naczelny Wódz zezwolił mu na zmianę nazwiska rodowego „Szymczuk” na „Szymański”[4]. 1 września 1921 objął dowództwo 13 Dywizji Piechoty i sprawował je do marca 1922. Na podstawie dekretu Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza z dnia 18 lutego 1922 przeniesiony został w stan spoczynku z dniem 1 czerwca tego roku, w stopniu generała porucznika[5]. Osiadł w Łucku. 26 października 1923 Prezydent RP, Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji[6].

Po wkroczeniu Armii Czerwonej przeniósł się do Warszawy. Po powstaniu warszawskim wysiedlony do Radomska, gdzie zmarł. Pochowany na Cmentarzu Starym w Radomsku – kwatera B04/0163.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Zakrzewski 2016 ↓, s. 514.
  2. Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. 327-328, natomiast z treści Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 34 z 8.09.1920 r. wynika, że gen. ppor. Szymański w dniu 8 sierpnia 1920 r. zwolniony został ze stanowiska dowódcy I Brygady Rezerwowej i mianowany dowódcą X Brygady Piechoty.
  3. Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podają, że we wrześniu 1920 r. był adiutantem szefa Sztabu ND
  4. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 34 z 27.08.1921 r.
  5. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 25.05.1922 r., natomiast Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. podał błędnie, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło z dniem 1 sierpnia 1922 r., a Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generalicja polski niepodległej s. 63 wymienili datę 31 grudnia 1922 r.
  6. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 70 z 07.11.1923 r.
  7. Dekret Naczelnika Państwa z 24 marca 1922 r. L. 11445/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 322)
  8. Chojna i Wielkuk-Marianowska 2015 ↓, s. 191.

Bibliografia

  • Jan W. Chojna, Anna Wielkuk-Marianowska: Szymański Paweł (właśc. Szymczuk Paweł). W: Polski Słownik Biograficzny. T. 50. Warszawa – Kraków: Polska Akademia NaukPolska Akademia Umiejętności, 2015, s. 191–192. ISBN 978-83-63352-37-0.
  • Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.
  • Bartosz Zakrzewski: 18 Dywizja Piechoty WP w wojnie polsko-sowieckiej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2016. ISBN 978-83-7543-415-6.

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
RUS Order św. Stanisława (baretka).svg
Baretka Orderu św. Stanisława.
RUS Order św. Anny (baretka).svg
Baretka Orderu św. Anny.
RUS Order św. Włodzimierza (baretka).svg
Baretka Orderu św. Włodzimierza.
SRB-SHS-YUG Orden Belog Orla Komandir BAR.svg
Baretka: Order Białego Orła – Komandor – Królestwo Serbii / Królestwo SHS / Królestwo Jugosławii.
Mogiła Gen. dyw. Pawła Szymańskiego (1867-1945) na Cmentarzu Starym w Radomsku.jpg
Autor: Marek Dębski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mogiła gen. dyw. Pawła Szymańskiego na Cmentarzu Starym w Radomsku
PL Epolet gen dyw.svg
Naramiennik generała dywizji Wojska Polskiego (1919-39).