Paweł Tetera
Paweł Tetera | |
hetman kozacki | |
Data i miejsce urodzenia | ok. 1620 |
---|---|
Data śmierci | ok. 1670 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1620–1657 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska | hetman kozacki |
Główne wojny i bitwy | |
Paweł Tetera (ukr. Павло Тетеря, Pawło Teteria), właściwie Paweł Morzkowski herbu Ślepowron (?-1670) – hetman kozacki w latach 1663–1665, stolnik połocki, pisarz wojsk zaporoskich w czasie powstania Chmielnickiego, pułkownik perejasławski, starosta niżyński w 1665 roku[1], starosta bracławski w 1668 roku[2].
Życiorys
W 1654 wziął udział w poselstwie do Moskwy, które w imieniu Bohdana Chmielnickiego poprosiło o włączenie Ukrainy do Rosji. W latach 1657–1658 brał udział w pertraktacjach z Rzecząpospolitą, które doprowadziły do podpisania ugody hadziackiej. W 1658 roku na sejmie warszawskim za zasługi dla kraju został nobilitowany[3].
W 1659 roku Sejm nadał mu dożywotnio Złotopol. W latach 1663–1665 jako hetman Ukrainy Prawobrzeżnej osłaniał pochód wojsk polskich na terytorium Rosji. W czasie powstania chłopskiego w 1665 zmuszony był złożyć urząd i wyjechał do Warszawy, gdzie nadano mu stanowisko stolnika połockiego. Przeszedł na katolicyzm. Wkrótce rozpoczął procesy z kresowymi magnatami, a następnie udał się do Mołdawii i Adrianopola na służbę turecką gdzie zmarł.
Był fundatorem warszawskiego kolegium jezuitów.
Jego pierwszą żoną była siostra Iwana Wyhowskiego, kolejną córka Bohdana Chmielnickiego – Katarzyna, a wdowa po Danielu Wyhowskim – bracie Iwana Wyhowskiego. Posiadał także żonę Helenę – córkę Jerzego Chmielnickiego.
Przypisy
- ↑ W tym roku uzyskał dożywocie na starostwo niżyńskie, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 329.
- ↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 325.
- ↑ A. Wajs, Materiały genealogiczne, nobilitacje, indygenaty w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, Warszawa 1995, s. 120. Deklaracya szlachectwa Urodzonego Pawła Tetery. Volumina Legum, t. 4 s. 296, f. 686.
Bibliografia
- Енциклопедія українознавства, Lwów 1993, t. 8, s. 3186
- Anna Kryszak, Paweł Tetera – hetman kozacki
Media użyte na tej stronie
Портрет гетьмана Павла Мошковського "Тетері". Гравюра XVII ст.
Факсиміле підпису Павла Тетері
Pavlo Teterya
Stamp of Ukraine