Pawieł Czerenkow

Pawieł Czerenkow
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 lipca 1904
Nowaja Czigła

Data i miejsce śmierci

6 stycznia 1990
Moskwa

Zawód, zajęcie

fizyk

Odznaczenia
Nagroda Stalinowska Nagroda Stalinowska Nagroda Państwowa ZSRR

Pawieł Aleksiejewicz Czerenkow (ros. Павел Алексеевич Черенков; ur. 15 lipca?/ 28 lipca 1904 w miejscowości Nowaja Czigła koło Woroneża, zm. 6 stycznia 1990[1] w Moskwie) – fizyk rosyjski, noblista.

Od 1930 roku był pracownikiem Instytutu Fizyki Akademii Nauk ZSRR, a od 1953 roku jako profesor fizyki eksperymentalnej[2] Instytutu Inżynieryjno-Fizycznego w Moskwie(ang.); od 1951 członek Akademii Nauk ZSRR.

Życiorys

W 1935 został starszym pracownikiem naukowym Instytutu Fizyki im. Lebiediewa w Moskwie, 1936 obronił pracę kandydacką, 1941-1943 pracował w Kazaniu, dokąd ewakuowano instytut, 1944-1947 był sekretarzem naukowym Instytutu Fizyki, 1946 został przyjęty do WKP(b). W 1940 otrzymał tytuł doktora, a w 1953 profesora, w latach 1959-1988 kierował laboratorium Instytutu, w 1970 został członkiem rzeczywistym (akademikiem) Akademii Nauk ZSRR[3].

Badając luminescencję roztworów soli uranu pod działaniem promieni gamma odkrył w roku 1934 promieniowanie, nazwane później promieniowaniem Czerenkowa (jego naturę opisali w roku 1937 Ilja Frank i Igor Tamm). Czerenkow pracował wówczas pod kierownictwem Siergieja Wawiłowa, dlatego w Rosji promieniowanie określane jest często mianem Czerenkowa-Wawiłowa[4]. W roku 1958 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki (wraz z I. Frankiem i I. Tammem)[5]. Był również laureatem m.in. Nagrody Stalinowskiej (dwukrotnie, w 1946 i 1951) oraz Nagrody Państwowej ZSRR (1977).

Przypisy

  1. Czerenkow Pawieł A., [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-09-16].
  2. Piotr Amsterdamski, Bolesław Orłowski, Małgorzata Yamazaki, Słownik uczonych, Warszawa: Horyzont, 2002, s. 134, ISBN 83-7311-430-0, OCLC 52743550 [dostęp 2022-02-18].
  3. Герой Социалистического Труда Черенков Павел Алексеевич :: Герои страны, www.warheroes.ru [dostęp 2017-11-25].
  4. Milena Ratajczak: Kosmos. Teleskopy czerenkowskie. T. 59. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2012, s. 15. ISBN 978-83-252-1912-3.
  5. Pavel A. Cherenkov - Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1958 > Pavel A. Cherenkov, Il´ja M. Frank, Igor Y. Tamm [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-02-22]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1958, Radiation of Particles Moving at a Velocity Exceeding That of Light, and Some of the Possibilities for Their Use in Experimental Physics

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

NobelP2.png
Alfred Nobel from public domain photo, in circle. (Photo taken 1896 or earlier).
Medal State Prize Soviet Union.png
Medal State Prize Soviet Union
Cerenkov.jpg
Pavel A. Cherenkov
Medal Stalin Prize.png
Stalin Prize Medal