Pawieł Rybałko

Paweł Rybałko

Павел Семёнович Рыбалко

(c) Mil.ru, CC BY 4.0
marszałek wojsk pancernych
Pełne imię i nazwisko	Paweł Siemionowicz Rybałko
Data i miejsce urodzenia	4 listopada 1894 Mały Istorop, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	19 lutego 1948 Moskwa
Przebieg służby
Lata służby	1914–1948
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Armia Czerwona
Stanowiska	dowódca: 5 i 3 Armii Pancernej, 3 Gwardyjskiej Armii Pancernej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna domowa w Rosji, wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa: bitwa na łuku kurskim, bitwa o Dniepr, operacja lwowsko-sandomierska operacja berlińska
Odznaczenia

Paweł Siemionowicz Rybałko, ros. Павел Семёнович Рыбалко (ur. 23 października^?/ 4 listopada 1894 we wsi Mały Istorop, zm. 19 lutego 1948 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, ostatni attaché wojskowy ZSRR w II Rzeczypospolitej (1937–1939), attaché wojskowy ZSRR w Chinach (1939–1940), marszałek wojsk pancernych, głównodowodzący wojskami pancernymi i zmechanizowanymi Armii Czerwonej, dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego (1943, 1945), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 2. kadencji (1946–1948).

Życiorys

Urodził się 4 listopada 1894 we wsi Mały Istorop w guberni charkowskiej w rodzinie robotniczej. W wieku 13 lat rozpoczął pracę w cukrowni, a następnie był praktykantem tokarza, jednocześnie uczęszczał do szkoły.

W 1914 otrzymał powołanie do wojska i uczestniczył w I wojnie światowej. Po wybuchu rewolucji październikowej wstąpił do Gwardii Czerwonej; od 1919 w Armii Czerwonej. Był zastępcą dowódcy jednostki partyzanckiej podczas okupacji Ukrainy przez wojska niemieckie w 1918. Od 1919 członek RKP(b). Uczestniczył w wojnie domowej w Rosji, walczył w 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920.

W 1934 ukończył Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego w Moskwie. W latach 1937–1939 był ostatnim attaché wojskowym ZSRR w II Rzeczypospolitej, a w latach 1939–1940 attaché wojskowym ZSRR w Chinach.

W 1942 był dowódcą 5 Armii Pancernej, w latach 1942–1943 dowodził 3 Armią Pancerną, a w latach 1943–1946 3 Gwardyjską Armią Pancerną, z którymi walczył na Frontach: Briańskim, Południowo-Zachodnim, Centralnym, Woroneskim, 1 Białoruskim i 1 Ukraińskim. Brał udział w wielu działaniach bojowych, w tym zaczepnych w rejonie Kijowa, Żytomierza, Proskurowa, Lwowa, Berlina, Drezna i Pragi.

W 1945 został mianowany marszałkiem wojsk pancernych. Od 1947 był głównodowodzącym wojskami pancernymi i zmechanizowanymi ZSRR.

W latach 1946–1948 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR 2. kadencji.

Zmarł po długiej chorobie 19 lutego 1948 w Moskwie. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym, a na jego grobie wzniesiono pomnik. Pomnik upamiętniający marsz. Pawła Rybałki znajduje się również w Moskwie na ulicy jego imienia oraz w Pradze.

W 1984 z okazji 90. rocznicy urodzin Pawła Rybałki Ministerstwo Łączności ZSRR wydało okolicznościową kartę pocztową z oryginalnym znaczkiem pocztowym.

Awanse

• generał major – 4 czerwca 1940;
• generał porucznik – 18 stycznia 1943;
• generał pułkownik – 30 grudnia 1943;
• marszałek wojsk pancernych – 1 czerwca 1945.

Odznaczenia

• Medal „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego – dwukrotnie (17 listopada 1943, 6 kwietnia 1945)
• Order Lenina – dwukrotnie
• Order Czerwonego Sztandaru – dwukrotnie
• Order Suworowa I klasy – trzykrotnie
• Order Kutuzowa I klasy
• Order Bohdana Chmielnickiego I klasy
• Medal „Za obronę Moskwy”
• Medal „Za zdobycie Berlina”
• Medal „Za wyzwolenie Pragi”
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”
• Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
• Medal „W upamiętnieniu 800-lecia Moskwy”
• Czechosłowacki Wojskowy Order Lwa Białego „Za zwycięstwo” II klasy (CSSR)
• Order Lwa Białego I klasy (CSSR)
• Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 – dwukrotnie (CSSR)
• Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari (Polska)
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (Polska)
• Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk (Polska)
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (Polska)

Bibliografia

• BolesławB. Potyrała BolesławB., WładysławW. Szlufik WładysławW., Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940-1991, Częstochowa: WSP, 2001, ISBN 83-7098-662-5, OCLC 831020923 .
• Mała Encyklopedia Wojskowa, t. II, Wyd. MON, Warszawa 1971
• Encyklopedia II wojny światowej, Wyd. MON, Warszawa 1975
• (ros.) K. Zalesskij – Imperium Stalina. Biograficzny słownik encyklopedyczny, Moskwa 2000
• (ros.) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, Moskwa
• (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 22, s. 438, Moskwa 1969-1978
• Павел Семёнович Рыбалко – Герои страны (ros.)
• Павел Семёнович Рыбалко – Проект ХРОНОС (ros.)