Pełch

Artykuł52°36′5″N 22°29′30″E
- błąd38 m
WD52°36'N, 22°30'E
- błąd2291 m
Odległość617 m
Pełch
wieś
Państwo Polska
Województwo podlaskie
Powiatsiemiatycki
GminaPerlejewo
Liczba ludności (2011)305[1][2]
Strefa numeracyjna86
Kod pocztowy17-322[3]
Tablice rejestracyjneBSI
SIMC0403270[4]
Położenie na mapie gminy Perlejewo
Mapa konturowa gminy Perlejewo, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Pełch”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pełch”
Położenie na mapie powiatu siemiatyckiego
Mapa konturowa powiatu siemiatyckiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Pełch”
Ziemia52°36′05″N 22°29′30″E/52,601389 22,491667

Pełch – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Perlejewo[5][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Perlejewie[6].

Części wsi

Integralne części wsi Pełch[5][4]
SIMCNazwaRodzaj
0403287Pragaczęść wsi

Historia

W 1434 r. książę litewski Zygmunt Kiejstutowicz nadał znajdujące się w pobliżu dobra Mikołajowi Nasucie z Międzyrzecza[7]. Później majątek ten należał do Kosińskich, Wodyńskich, Oborskich i Ossolińskich z Rudki.

Pod koniec XIX w. Pełch był wsią włościańską nad rzeką Pełchówką. Osada liczyła 40 domów i 431 mieszkańców. Istniał tu młyn wodny. Ziemia była piaszczysta, żytnia, łąk mało, las budowlany[8].

W 1921 roku mieszkało tu 383 osoby w 49 domach. Wśród mieszkańców notowano 8 prawosławnych[9]. Mapy z tego okresu wykazują młyn wodny na rzece Pełch.

W pobliżu wsi folwark Stefanowo o powierzchni 100 ha. Na początku XX wieku od spadkobierców Ossolińskich folwark odkupił Stefan Szmurło. Rodzina Szmurłów posiadała majątek Stefanowo do września 1939 r[10]. Podczas okupacji sowieckiej cała rodzina Szmurłów została wywieziona do Kazachstanu. Majątek został rozparcelowany, najpierw przez Rosjan, a w 1944 r. przez władze polskie.

Wieś Pełch (Пелхи) na mapie Szuberta (1866)

Przypisy

  1. Wieś Pełch w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2020-12-28] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 908 [dostęp 2020-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. T. Jaszczołt, Gmina Grodzisk k/Siemiatycz. Dzieje ziemi i mieszkańców, Grodzisk 2004, s. 23.
  8. Pełch, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 937.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z 30 września 1921 roku i innych źródeł urzędowych. T V. Województwo białostockie, Warszawa 1924, str. 28
  10. J. Włodek, Dzieje zagłady ziemiaństwa polskiego południowo-zachodniej Białostocczyzny, Pamiętniki Historyczne, część I, Ciechanowiec 2005, str. 311

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat siemiatycki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu siemiatyckiego, Polska
Perlejewo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Perlejewo, Polska
Pelchi village on Shubert map.jpg
Pelchi village on Shubert map