Pe-2
 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | Zakłady Lotnicze Irkut |
| Konstruktor | |
| Typ | samolot bombowy i rozpoznawczy |
| Konstrukcja | dwusilnikowy dolnopłat o konstrukcji metalowej, kabiny zakryte, podwozie chowane w locie |
| Załoga | trzy osoby |
| Historia | |
| Data oblotu | 15 grudnia 1940 |
| Lata produkcji | |
| Wycofanie ze służby | 1950 (ZSRR) |
| Liczba egzemplarzy | 11 070 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | 2 × 12-cylindrowy silnik widlasty |
| Moc | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 17,13 m |
| Długość | 12,66 m |
| Wysokość | 4,00 m |
| Powierzchnia nośna | 40,5 m² |
| Masa | |
| Własna | 5950 kg |
| Startowa | 7536 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. | 540 km/h |
| Prędkość wznoszenia | na wysokość 5000 m: |
| Pułap | 8800 m |
| Zasięg | 1315 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| – 4 × karabin maszynowy SzKAS kal. 7,62 mm lub wielkokalibrowy karabin maszynowy UBT kal. 12,7 mm i wielkokalibrowy karabin maszynowy UBS kal. 12,7 mm i 2 × karabin maszynowy SzKAS kal. 7,62 mm – 600–1000 kg bomb | |
| Użytkownicy | |
| ZSRR, Finlandia, Polska, Bułgaria, Jugosławia, Czechosłowacja | |
| Rzuty | |
 | |
Pe-2 (ros. Пе-2, potocznie zw. peszka) – trzymiejscowy nurkujący samolot bombowy produkcji ZSRR z czasów II wojny światowej. Samolot został zaprojektowany w Centralnym Biurze Konstrukcyjnym 29. Jego głównym konstruktorem był Władimir Pietlakow.
Pe-2
Początki konstrukcji sięgają prototypu myśliwca wysokościowego WI-100, oblatanego 22 grudnia 1939 roku. W czerwcu 1940 roku zapadła decyzja o zbudowaniu na jego bazie szybkiego bombowca nurkującego PB-100. Konstrukcję przebudowano do postaci bombowca nurkującego PB-100 z trzema członkami załogi w miejsce dwóch, z niehermetyzowaną kabiną, z silnikami dostosowanymi do działania na mniejszych wysokościach i ze zróżnicowanym uzbrojeniem i z komorą bombową. Prototyp PB-100 powstał z przebudowy drugiego WI-100 i oblatany został 15 grudnia 1940 roku. Jeszcze w tym samym miesiącu podjęto decyzję, by PB-100 z niewielkimi zmianami natychmiast skierować do produkcji jako Pe-2. Łącznie w czasie wojny wyprodukowano 11 427 Pe-2, który został w ten sposób najliczniej występującym samolotem radzieckiego lotnictwa bombowego[1].
Ze względu na pierwotny projekt samolotu, Pe-2 miał wąski kadłub, nie pozwalający na zabranie dużego ładunku bomb do powstałej komory bombowej. W efekcie normalny udźwig wynosił 600 kg, a maksymalny – 1000 kg, jednak w praktyce udźwig wynosił nieco ponad 500 kg[2]. Samolot miał rozliczne wady: dużą prędkość lądowania, liczne przypadki samozapłonu i niedostateczną stateczność podłużną[3].
Niezbyt udana była również wersja nocnego myśliwca. Samolot był zbyt słabo uzbrojony (jeden karabin maszynowy 12,7 mm i jeden 7,62 mm), zaś zamontowany radar zajmował tak dużo miejsca, że nie było miejsca dla strzelca-radiotelegrafisty. Urządzenie miało niewielki zasięg i dużą martwą strefę oraz było podatne na zakłócenia z ziemi. W toku użytkowania Pe-2 w charakterze myśliwca nocnego nie osiągnięto żadnych sukcesów[4].
Konstruktor samolotu Władimir Petlakow zginął 12 stycznia 1942 roku w katastrofie samolotu Pe-2, którym leciał jako pasażer[5].
Pe-2FT
Pierwotna wersja Pe-2 została od 1942 roku zastąpiona przez Pe-2FT. Nowa maszyna posiadała lepsze uzbrojenie obronne (pojedyncze karabiny maszynowe 7,62 mm w wieżyczce grzbietowej i po każdej stronie belki ogonowej), usunięto z niej podskrzydłowe hamulce aerodynamiczne, zmniejszono przeszklenie przedniej części kadłuba, w lutym 1942 roku zaś możliwe stało się wyposażenie samolotu w mocniejsze silniki. W wyniku dalszych prac rozwojowych powstały takie wersje jak: samolot rozpoznania fotograficznego dalekiego zasięgu Pe-2R, ze zbiornikami o większej pojemności, samolot szkolny Pe-2UT z przebudowaną kabiną i podwójnymi przyrządami pilotażowymi, wielozadaniowy samolot myśliwski Pe-3 uzbrojony w działka 20 mm i dwa karabiny maszynowe 12,7 mm na dolnym i górnym stanowisku strzeleckim oraz prowadnice dla pocisków rakietowych 132 mm. Istniało także wiele wersji eksperymentalnych.
Pe-2 był także obiektem doświadczeń z zastosowaniem silników rakietowych od października 1943 r. Osiągnięto prędkość większą o 92 km/godz. od pierwotnej.
Wersje
- WI-100 – prototyp myśliwca wysokościowego na bazie którego powstał Pe-2. Uzbrojony był w 2 działka, 3 karabiny maszynowe i ewentualnie 2 bomby po 250 lub 500 kg.
- PB-100 – prototyp Pe-2
- Pe-2 – pierwsza wersja samolotu
- Pe-2FT – ulepszona wersja samolotu
- Pe-2R – samolot rozpoznania fotograficznego dalekiego zasięgu
- Pe-2UT – samolot szkolny
- Pe-3 – wielozadaniowy samolot myśliwski, który powstał na bazie Pe-2
W muzeach
- Polska
- Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie – Pe-2FT
- Rosja
- Bułgaria
- Narodowe Muzeum Lotnictwa w Krumowie
- Norwegia – kabina Pe-2FT
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Mark Sołonin, Na uśpionych lotniskach, Rebis, Poznań 2009, s. 304.
- ↑ Mark Sołonin: Na uśpionych lotniskach. Rebis, 2009, s. 266. ISBN 978-83-7510-258-1.
- ↑ Mark Sołonin: Na uśpionych lotniskach. Rebis, 2009, s. 265. ISBN 978-83-7510-258-1.
- ↑ Grupa Rekonstrukcji Historycznej FESTUNG BRESLAU, www.festungbreslau.wroclaw.pl [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Stefan Przesmycki: Bombardowanie Lublina przez lotnictwo sowieckie 11 maja 1944. 2009. ISBN 978-83-925400-8-3.
Linki zewnętrzne
- Galeria zdjęć samolotu Pe-2FT w polskich barwach. plastikowe.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-20)].
- Monografia Pe-2
- Wrak Pe-2 pod Wyszogrodem
| Samoloty myśliwskie | |
|---|---|
| Samoloty bombowe | |
| Samoloty szturmowe | |
| Samoloty szkolne i treningowe | |
| Samoloty i szybowce transportowe | |
| Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe | |
| Konstrukcje prototypowe i doświadczalne |
.svg)
Media użyte na tej stronie
.svg)
this is the flag of the Soviet Union in 1936. It was later replaced by File:Flag of the Soviet Union (1955-1980).svg.
.svg){kind=link}
A red star. 1922-1943. Used as a symbol of communism in some occasions. The symbol can also represent socialism. Also seen on Soviet aircraft.
Roundel of the Soviet Air Forces, Air Defence Forces, and Naval Aviation (1945–1991).
Autor: Zala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Radziecki 12-cylindrowy silnik widlasty WK-105PF2 z 1942 r. ze zbiorów Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
Autor: Hubert Śmietanka, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pe-2 FT w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
Autor: Kaboldy, Licencja: CC BY-SA 3.0
Petlyakov Pe-2K Soviet bomber with radial engines