Pelikan indyjski

Pelikan indyjski
Pelecanus philippensis[1]
Gmelin, 1789
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

pelikanowe

Podrząd

pelikanowce

Rodzina

pelikany

Rodzaj

Pelecanus

Gatunek

pelikan indyjski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 NT pl.svg

Pelikan indyjski[3], pelikan siwy, pelikan ciemnoskrzydły[4] (Pelecanus philippensis) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny pelikanów (Pelecanidae), zamieszkujący Azję Południową i Południowo-Wschodnią. Nie wyróżnia się podgatunków[5][6].

Morfologia
Długość ciała: 127–152 cm; długość dzioba 28,5–35,5 cm; rozpiętość skrzydeł 213–250 cm, masa ciała 5,1–5,7 kg[5].
Ubarwienie szarobiałe, końce skrzydeł czarne. Dziób różowawy, worek gardzielowy szarawy z ciemniejszymi, szarymi cętkami. Kończyny szare[4].
Występowanie
Dawniej szeroko rozpowszechniony w południowej Azji, obecnie jego zasięg występowania jest znacznie mniejszy. Obszary lęgowe ograniczone są do zachodnich, południowych i wschodnich Indii, Sri Lanki i Kambodży, niewielka populacja lęgowa na Sumatrze; prawdopodobnie nie lęgnie się już w Mjanmie, a na Filipinach po raz ostatni lęgi stwierdzono w 1972 roku. Poza sezonem lęgowym spotykany także w Nepalu, Mjanmie, Tajlandii, Laosie i Wietnamie[5].
Ekologia
Zamieszkuje różnorodne głębokie i płytkie mokradła i zbiorniki wodne, zarówno sztuczne, jak i naturalne, słodkowodne i słone, otwarte i zalesione. Rozmnaża się kolonijnie na krzewach akacji, na wysokich drzewach lub palmach. Żywi się głównie rybami, żerując na otwartych wodach. Niektóre populacje są osiadłe[2].
Status
IUCN od 2007 roku uznaje pelikana indyjskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened); wcześniej, od 1994 roku klasyfikowano go jako gatunek narażony (VU, Vulnerable). Liczebność światowej populacji szacuje się na około 8700 – 12 000 dorosłych osobników. Liczebność gatunku gwałtownie malała w XX wieku, później się ustabilizowała, a niektóre populacje zaczęły się zwiększać dzięki podjętym działaniom ochronnym. Nadal jednak globalny trend liczebności uznawany jest za spadkowy[2].

Przypisy

  1. Pelecanus philippensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Pelecanus philippensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Pelecanidae Rafinesque 1815 - pelikany - Pelicans (wersja: 2017-12-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-22].
  4. a b Encyklopedia Dzikich Zwierząt
  5. a b c Elliott, A., Christie, D.A., Jutglar, F. & de Juana, E.: Spot-billed Pelican (Pelecanus philippensis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-22].
  6. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Spotbilled pelican.jpg
Autor: Kousik Nandy, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Spot billed pelican