Penestomus
| Penestomus | |
| Simon, 1902 | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
|---|---|
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | stawonogi |
| Podtyp | szczękoczułkowce |
| Gromada | pajęczaki |
| Rząd | pająki |
| Infrarząd | Araneomorphae |
| (bez rangi) | Entelegynae |
| Rodzina | Penestomidae Simon, 1903 |
| Rodzaj | Penestomus |
| Typ nomenklatoryczny | |
Penestomus planus Simon, 1902 | |
| Synonimy | |
| |
Penestomus – rodzaj pająków, jedyny z monotypowej rodziny Penestomidae.
Rodzaj ten wprowadził w 1902 roku Eugène Simon z P. planus jako gatunkiem typowym. W 1903 ten sam autor umieścił go w monotypowej podrodzinie Penestominae, w obrębie poskoczowatych. W 1967 Pekka Lehtinen zaliczył doń nowy rodzaj Wajane, który jednak został w 2010 zsynonimizowany z Penestomus przez Millera i innych[1][2]. W tym samym roku analiza molekularna przeprowadzona przez Millera i współpracowników pozwoliła na wyniesienie Penestominae do rangi niezależnej rodziny. Według jej wyników Penestomus jest bliżej spokrewniony z lenikowatymi (Zodariidae) niż poskoczowatymi[3][2].
Pająki te mają płaskie ciała, dochodzące do 3–6 mm długości, zwykle na karapaksie, odnóżach i opistosomie porośnięte dwoma rodzajami szczecinek: czarnymi i nitkowatymi oraz białymi i pierzastymi. Na prawie wielokątnym karapaksie obecne płytkie, jajowate dołki i 4 pary oczu ustawione w dwóch rzędach, z których tylny jest nieco odchylony (oczy tylno-boczne w odległości kilku średnic z tyłu od tylno-środkowych). Nadustek z „kapturkiem”. Szczękoczułki mają 4–6 ząbków na krawędzi przedniej i 2–3 na tylnej. Endyty piłkowato ząbkowane, ustawione równolegle. Warga dolna ma na przedzie rozwidlony, języczkowaty wyrostek i nie jest zlana z jajowatym sternum. Odnóża krótkie. Stopy z kapsułkowatym organem tarsalnym, zakończone parą wielozębnych pazurków i bezzębnym pazurkiem środkowym. Na goleniach nogogłaszczków samca obecna, apofiza retrolateralna, złożona z dwóch ramion: wewnętrzne jest osadzone u nasady cymbium, zewnętrzne wyrasta u nasady goleni, ma przy podstawie listewkę, a na szczycie jest rozwidlone. Konduktor jest mięsisty, przezroczysty i położony tylno-wierzchołkowo. Samice z grzebieniem przędnym i sitkiem przędnym. U samców sitko szczątkowe. Samice zwykle mają grzybkowate epigyne i prawie kuliste, rzadziej jajowate, spermateki[2].
Osiem gatunków to endemity Południowej Afryki, a P. montanus znany jest też z Lesotho[2][1].
Należy tu 9 opisanych gatunków[1]:
- Penestomus armatus (Lehtinen, 1967)
- Penestomus croeseri Dippenaar-Schoeman, 1989
- Penestomus egazini Miller, Griswold et Haddad, 2010
- Penestomus kruger Miller, Griswold et Haddad, 2010
- Penestomus montanus Miller, Griswold et Haddad, 2010
- Penestomus planus Simon, 1902
- Penestomus prendinii Miller, Griswold et Haddad, 2010
- Penestomus stilleri (Dippenaar-Schoeman, 1989)
- Penestomus zulu Miller, Griswold et Haddad, 2010
Przypisy
- ↑ a b c Norman I. Platnick: Penestomus. W: World Spider Catalog Version 16.5 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2016-10-20].
- ↑ a b c d J. A. Miller, C. E. Griswold, C. R. Haddad. Taxonomic revision of the spider family Penestomidae (Araneae, Entelegynae). „Zootaxa”. 2534, s. 1-36, 2010.
- ↑ J. A. Miller, A. Carmichael, M. Ramírez, J. Spagna, C. R. Haddad, M. Řezáč, J. Johannesen, J. Král, X.-P. Wang & C.E. Griswold. Phylogeny of entelegyne spiders: Affinities of the family Penestomidae (NEW RANK), generic phylogeny of Eresidae, and asymmetric rates of change in spinning organ evolution (Araneae, Araneoidea, Entelegynae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55, s. 786–804, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.02.021.