Penicillium verrucosum

Penicillium verrucosum
Ilustracja
Morfologia Penicillium sp.
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwogrzyby
Typworkowce
KlasaEurotiomycetes
Rządkropidlakowce
Rodzinakropidlakowate
Rodzajpędzlak
GatunekPenicillium verrucosum
Nazwa systematyczna
Penicillium verrucosum Dircx
Ann. Soc. Sci. Bruxelles 25: 88 (1901)

Penicillium verrucosum Dircx – gatunek grzybów z rodziny Aspergillaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Penicillium, Aspergillaceae, Eurotiales, Eurotiomycetidae, Eurotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Neotyp IMI 200310 (designated by Frisvad & Samson, Stud. Mycol. 49: 29. 2004)[1].

Synonimy[2]

  • Penicillium casei W. Staub 1911
  • Penicillium casei var. compactum S. Abe 1956
  • Penicillium gerundense C. Ramírez & A.T. Martínez 1980

Morfologia i fizjologia

Hodowla na różnych podłożach jest jedną z metod identyfikacji gatunków rodzaju Penicillium[3]. Penicillium verrucosum rośnie wolno. Po 7 dniach na podłożu Czapek (CYA) osiąga od 15 mm do 25 mm wzrostu średnicy zarówno, podobnie na podłożu MEA). Na podłożach tych ma białą grzybnię i szaro-zielone do matowozielonych konidia. Rewers na CYA ma kolor od żółto-brązowego do ciemnobrązowego i od matowego brązu do oliwkowego na MEA. Niektóre szczepy mogą mieć różnokolorowe konidia, w tym ciemnozielone i niebiesko-zielone. Na CYA zarodnikuje bardziej niż na MEA. Konidia mają gładkie ściany i średnicę od około 2,5 μm do 3,0 μm. Początkowo są elipsoidalne, później a później kuliste lub prawie kuliste. Konidiofory zwykle rozgałęzione dwustopniowo, czasem trójstopniowo. Mają szorstkie ściany ze ściśle upakowanymi gałęziami i metulami. Fialidy krótkie, kolbowate z wyraźnymi szyjkami[4][5].

P. verrucosum ma charakterystyczny zapach, który określa się jako ziemisty i ostry[5]. Konidia mają zdolność kiełkowania w temperaturach od 0 °C do 31 °C[4], ale optymalne temperatury do kiełkowania mieszczą się między 21 °C a 23 °C. Produkty metaboliczne tego grzyba to: 2-okten-1-ol i 1-oktanol oraz ochratoksyna A, brewianamid A, cytrynina, kwas penicylowy, ergosterol, palmitynian ergosterylu, mezo-erytrytol, mannitol, kwas wiridikatowy, wiridikatol, wiridikatyna, ksantomegnina, wiomegnina, rubrosulfin, viopurpurine, 3-O-methylviridicatin, cyclopenin, cyclopenol[6].

Występowanie i znaczenie

Penicillium verrucosum to gatunek psychrofilny, żyjący w niskich temperaturach[7]. Występuje w klimacie umiarkowanym i chłodnym, głównie w Europie Północnej, w niektórych częściach Ameryki Północnej i Ameryki Południowej. Rozwija się na zbożach, nasionach i butwiejącej roślinności, oraz w paszach dla zwierząt, w których zboża (zwykle jęczmień, pszenica i żyto) są głównym składnikiem[8]. Ale notowano go także na korzeniach i nasionach pomidora[9] i na jabłkach, na których jest jednym z gatunków pędzlaków (Penicillium) wywołujących mokrą zgniliznę jabłek[10].

Zatrucia u ludzi i zwierząt

P. verrucosum wytwarza bardzo silną mykotoksynę zwaną ochratoksyną A (OTA)[11]. Ma ona dla ludzi i wielu zwierząt działanie immunosupresyjne, genotoksyczne i teratogenne (rakotwórcze). Po spożyciu paszy skażonej tą mykotoksyną świnie hodowane w Europie Północnej i Środkowej zapadają na zapalenie nerek. Stwierdzono, że spożycie zanieczyszczonego nią jęczmienia jest toksyczne dla szczurów, a zanieczyszczony ryż jest toksyczny dla myszy[11]. W latach 50. XX wieku na obszarach bliskich geograficznie, takich jak Bułgaria, Jugosławia i Rumunia, pojawiały się doniesienia o chorobach nerek wśród ludzi i wysokich wskaźnikach śmiertelności. Zjawisko to nazwano bałkańską endemiczną nefropatią[12]. Spowodowana ona była spożywaniem mięsa świni skażonego ochratoksyną A[11]. Gromadziła się ona w tkance tłuszczowej świń, a nie była wydalana ze względu na jej rozpuszczalność w tłuszczu[4]. W Europie podjęto wysiłki, aby monitorować poziomy OTA w żywności, tworząc przepisy dotyczące maksymalnych dopuszczalnych jej poziomów. Tworzenie wytycznych pozwala na zwrócenie szczególnej uwagi na lokalne specjały, takie jak kaszanki i kiełbaski, które przyrządza się z krwi wieprzowej[13].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum [dostęp 2020-10-20] (ang.).
  2. Species Fungorum [dostęp 2020-10-20] (ang.)..
  3. Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  4. a b c John I. Pitt, Ailsa D. Hocking, Fungi and food spoilage, wyd. 2nd ed., Gaithersburg, Md.: Aspen Publications, 1999, DOI10.1007/978-0-387-92207-2, ISBN 978-0-387-92206-5.
  5. a b Samson, Robert A.; Hoekstra, Ellen S.; Frisvad, Jens C. ,ntroduction to food- and airborne fungi (7th ed.). Waszyngton:, DC: ASM Press,2004, ISBN 978-9070351526
  6. K.H. Domsch, Walter Gams, Traute-Heidi Andersen, Compendium of soil fungi, wyd. 2nd ed., London: UK: Academic Press, 1980, ISBN 978-0-12-220402-9.
  7. Stoll, D.A., Geisen, R., Schmidt-Heydt, M, Whole Genome Shotgun Sequencing of Penicillium verrucosum reveals about 42 secondary metabolite gene clusters.
  8. John Pitt, Penicillium viridicatum, Penicillium verrucosum, and production of ochratoxin A, Applied and Environmental Microbiology, 1987, 53 (2): 266–269.
  9. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4
  10. Blue Mold [dostęp 2020-10-18].
  11. a b c International Society for Human and Animal Mycology, Journal of Medical and Veterinary Mycology, vol. 32, Oxford: Supplement 1, 1994, UK: Blackwell Scientific Publications.
  12. Annie Pfohl-Leszkowicz, Richard Manderville, Ochratoxin A: An overview on toxicity and carcinogenicity in animals and humans, Molecular Nutrition & Food Research. 2007, 51 (1): 61–99.
  13. Francisco Javier Cabañes, Maria Rosa Bragulat, Gemma Castellá, Ochratoxin A Producing Species in the Genus Penicillium, „Toxin”, 2 (5), 2010, s. 1111–1120, DOI10.3390/toxins2051111, PMID22069629, PMCIDPMC3153233 [dostęp 2020-10-20] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Penicillium illustr. 2.png
Autor: ja:利用者:Y tambe, Licencja: CC BY-SA 2.5
Penicillum (schemat)