Pentekostalizm w Gwatemali

Pentekostalizm w Gwatemali – wyznawcy ruchu zielonoświątkowego w Gwatemali, będącego drugą siłą religijną w kraju i obejmującego ponad 30% społeczeństwa. Ruch zielonoświątkowy dotarł do Gwatemali w roku 1916, później niż w innych krajach Ameryki Łacińskiej (Chile w 1909, Argentyna i Brazylia w 1910, Peru w 1911, Nikaragua w 1912, Meksyk w 1914, Portoryko w 1916)[1]. Podobnie jak i w innych krajach pentekostalizm w Gwatemali jest podzielony na szereg denominacji. Podobnie jak i w innych latynoskich krajach zielonoświątkowcy docierają do ubogich warstw społeczeństwa.

Historia

W 1916 roku przybywają do Gwatemali misjonarze amerykańscy, zbory które założyli były związane z Kościołem Bożym z siedzibą Cleveland. W 1936 przybywają misjonarze ze Zborów Bożych[2].

Efraín Ríos Montt

W latach 50. i 60. następuje urbanizacja kraju oraz recesja gospodarcza. Oba te czynniki sprzyjały rozwojowi pentekostalizmu. W 1955 roku Gwatemalczycy zakładają Kościół Księcia Pokoju i zrywają więzi z amerykańskimi Zborami Bożymi. W 1962 powstaje Kościół Elim, który wyłonił się z kościoła baptystycznego. W końcu lat 60. część gwatemalskich elit przyłączyła się do zielonoświątkowców[2].

W latach 70. i 80. w Gwatemali trwa wojna domowa, a w 1976 roku nawiedza ją trzęsienie ziemi. Oba te czynniki sprzyjają rozwojowi pentekostalizmu, zwłaszcza, że po trzęsieniu ziemi napływa pomoc charytatywna z USA, którą rozdzielają misjonarze[2]. Powstaje wtedy neopentekostalny Kościół Słowa. W 1994 roku liczy on 15 tysięcy wiernych. W 1978 roku powstaje kolejny neopentekostalny kościół – Chrześcijańskie Braterstwo, a w 1983 – El Szaddaj. El Szaddaj staje się atrakcyjny dla średniej oraz wyższej klasy. Podczas wojny domowej pomiędzy rządem a partyzantami, katolicy oskarżają rząd o powiązania z partyzantami. To powoduje, że pentekostalizm zyskał w społeczeństwie opinię „bezpieczniejszej” opcji i nastąpił rozwój pentekostalizmu także na wsi[2].

Generał Efraín Ríos Montt w 1978 roku przystąpił do neopentekostalnego Kościoła Słowa i staje się jego zwierzchnikiem. Ríos Montt w publicznych wystąpieniach atakował kościół katolicki[2].

W listopadzie 1982 roku około 250 tysięcy protestantów zgromadziło się w stolicy z okazji stulecia protestantyzmu w Gwatemali. Niektórzy ewangelikalni w fakcie, że na stulecie protestantyzmu protestant został przywódcą państwa, upatrywali znaku, że Bóg wyznaczył go do wyprowadzenia Gwatemali z komunizmu i doprowadzenia do Chrystusa[2].

Rola politycznych oraz religijnych uwarunkowań

Gwatemala od chwili uzyskania niepodległości w 1823 aż do lat 40. XX wieku była rządzona przez antykatolicki reżim. Gdy nastał lewicowy reżim Arbenza, część katolickich hierarchów popierało go. W 1954 Arbenz został obalony i Gwatemalą rządził antykomunistyczny reżim, nieprzychylny kościołowi katolickiemu i oskarżał kościół katolicki o sympatie marksistowskie. To było też powodem, że konserwatywne elity szukały alternatywy w pentekostalizmie[2]. Gwatemala nie jest jedynym krajem latynoskim, w którym przechodzenie z katolicyzmu na protestantyzm dokonywało się za rządów junty. Zjawisko to zaszło też w Brazylii i Chile[3].

Podczas wojen domowych w Gwatemali zginęło wielu katolickich kapłanów[4].

Statystyki i zmiany demograficzne

W roku 1937 protestanci stanowili 2% społeczeństwa, w roku 1960 3%, ale zielonoświątkowcy byli wtedy znikomą mniejszością. W roku 1991 protestanci stanowili już 19% populacji, a większość z nich to zielonoświątkowcy i nieozielonoświątkowcy. W roku 2006 ponad 80% protestantów stanowili zielonoświątkowcy i neozielonoświątkowcy[2]. W końcu lat 90. XX wieku zielonoświątkowcy stanowili od 25% do 30% społeczeństwa[3]. W roku 2010 protestanci stanowili od 35% do 40%[5].

Według danych J.M. du Plessisa w roku 1958 zielonoświątkowcy liczyli 19 tysięcy wyznawców[6].

Gwatemala jest krajem o najwyższym procencie zielonoświątkowców w całej Ameryce Łacińskiej[7]. Połowę gwatemalskich zielonoświątkowców stanowili Majowie[8]. Gwatemala miała dwóch zielonoświątkowych prezydentów[9].

Zielonoświątkowcy są mniej wykształceni i słabiej zarabiający niż przedstawiciele innych religii. 46% zielonoświątkowców oświadczyło, że czytają gazety często bądź bardzo często. W przypadku katolików było to 54%, protestanckiego mainstreamu – 62%, w przypadku sekt było to 57%[a]. Steigenga zaznacza jednak, że w Gwatemali najlepiej wykształconą grupą są neozielonoświątkowcy[10].

Miastem, w którym wysoki procent populacji stanowią zielonoświątkowcy jest Almolonga. Almolonga podawane jest jako przykład przeobrażonego miasta. Transformacja trwała około 30 lat. Ponad 80% mieszkańców tego miasta stanowią Indianie[11][12].

Denominacje

Stan z roku 1980:[6]

  • Zbory Boże (Asamblea de Dios)
  • Kościół Boży (Iglesia de Dios)
  • Kościół Poczwórnej Ewangelii (Iglesia del Evangelio Cuadrangular)
  • Kościół Ewangelikalny Kalwaria (Iglesia Evangélica El Calvario)
  • Ewangelikalny Kościół Książę Pokoju (Iglesia Evangélica del Príncipe de Paz)
  • Chrześcijański Kościół Elim (Iglesia Cristiana Elim)
  • Kościół Boży Wrota Niebios (Iglesia de Dios Puerta del Cielo)
  • Kościół Boży Misja Gwatemali (Iglesia de Dios Misionera de Guatemala)
  • Kościół Boży Otwartej Biblii (Iglesia de Dios Biblia Abierta)
  • Kościół Jana 3,16 (Iglesia Juan 3:16)

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Pod pojęciem sekt Steigenga rozumie świadków Jehowy, adwentystów dnia siódmego oraz mormonów.

Przypisy

  1. ↑ Sepúlveda 2007 ↓.
  2. ↑ a b c d e f g h Pew Research Center 2006 ↓.
  3. ↑ a b Perdon-Colombani 1998 ↓, s. 69.
  4. ↑ H-Net Reviews ↓.
  5. ↑ Embajada de los Estados Unidos ↓.
  6. ↑ a b Prieto 1980 ↓, s. 40-48.
  7. ↑ Pentecostals: Miracles and Scholarly Footnotes ↓.
  8. ↑ Anderson 2014 ↓, s. 85.
  9. ↑ Kwon 2006 ↓.
  10. ↑ Steigenga 2001 ↓, s. 39-40.
  11. ↑ Gramajo i Alfaro 2012 ↓, s. 85-107.
  12. ↑ Carol Madison, Reflections on Trip to Almolonga, Guatemala 2004

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Pentekostalizm w Ameryce Łacińskiej

Media użyte na tej stronie

Ex General Efrain Rios Montt testifying during the trial.jpg
Autor: Elena Hermosa / Trocaire, Licencja: CC BY 2.0
Ex General Efrain Rios Montt testifying during the trial. He declared himself innocent: “I am innocent. I never had the intention of destroying any national ethnic group. My role as head of State was specifically to bring the nation back on track, after it had gone astray.” Photo: Elena Hermosa.