Pentekostalizm w Portoryko
Pentekostalizm w Portoryko – społeczność zielonoświątkowców w Portoryko, będąca drugą siłą religijną i stanowiący ponad 15% populacji. Zielonoświątkowcy są najszybciej rosnącym protestanckim ugrupowaniem. Ruch zielonoświątkowy pojawił się w Portoryko w roku 1916.
Historia
Pentekostalizm pojawił się w roku 1916, a stało się to za sprawą Juana Leóna Lugo, który nawrócił się na pentekostalizm na Hawajach. Miało to miejsce 13 czerwca 1913 roku. Z Hawajów przybył do San Francisco, gdzie głosił dla hiszpańsko-języcznych Amerykanów. W sierpniu 1916 roku przybył do Portoryko. Pierwszy zielonoświątkowy zbór założony został 3 listopada 1916 w Ponce i stał się siedzibą dla Iglesia de Dios Pentecostal, który przez pewien czas był stowarzyszony ze Zborami Bożymi w USA, a później stał się niezależną denominacją[1]. Lugo był prześladowany zarówno przez katolików jak i protestantów (uczniowie Chrystusa, prezbiterianie i baptyści). Lugo przez 15 lat pracował w Portoryko. Założył w tym czasie około 40 zborów, po czym przeniósł się do Nowego Jorku[2].
Już w 1928 roku w Nowym Jorku istniała już liczna diaspora portorykańskich zielonoświątkowców, w związku z czym Lugo wysłał pastora, który założył tam zbór portorykański[3].
Ważną rolę w rozwoju pentekostalizmu odegrali przyjezdni ewangeliści z USA. Jednym z nich był Francisco Olazábal, były pastor metodystyczny, który prowadził działalność ewangelizacyjną w całym regionie karaibskim, ale szczególną uwagę poświęcał dla Portoryko. W 1933 roku Olazábal zorganizował krucjatę „Puerto Rico para Cristo” (Portoryko dla Chrystusa). Krucjatę wsparła część protestantów, jak np. „Uczniowie Chrystusa”, natomiast tradycyjni protestanci ocenili ją krytycznie[4]. Inną ważną osobą była Leoncia Rosado „Mama Leo”, założycielka Iglesia Cristiana Damascus i mentorka dla takich zielonoświątkowych działaczy jak Nicky Cruz, Jim Jimenez i innych. Zajmowała się opieką nad osobami uzależnionymi od narkotyków, nad prostytutkami i ludźmi z marginesu[5]. Ricardo Taṅnón, założyciel denominacji Iglesia Cristiana Juan 3:16, założył wiele zborów w Portoryko oraz Dominikanie[1].
W 1948 roku zielonoświątkowcy stanowili już 50% protestantów. W Brazylii zielonoświątkowcy osiągnęli ten punkt w 1960, a w Panamie w 1979 roku[6]. W 2014 roku zielonoświątkowcy osiągnęli 15,4% populacji[7].
W latach 90. XX wieku zielonoświątkowcy zaczęli odgrywać ważną rolę w polityce[8]. Zielonoświątkowi oraz charyzmatyczni liderzy zaczęli być widoczni i wpływowi na portorykańskiej scenie politycznej. Udzielili oni poparcia dla Pedro Rosselló i jego partii Partido Nuevo Progresista (PNP)[a]. PNP wygrała wybory w roku 1992 i 1996[8].
Według Samuela Cruza Portorykańczycy odkryli, że pentekostalizm jest bliski dla ich afrykańskich korzeni i jest to powodem sukcesu pentekostalizmu w Portoryko[3].
Statystyki
W roku 2010 katolicy stanowili 71%, a protestanci 23,5% (z czego większość stanowili zielonoświątkowcy)[9].
Zielonoświątkowe denominacje[9]:
- Iglesia de Dios Pentecostal (Zielonoświątkowy Kościół Boży) – 82 tysięcy członków, 592 zborów
- Asambleas de Dios (Zbory Boże) – 22 100 członków, 326 zborów
- Iglesia de Dios (Kościół Boży) – 19 800 członków, 275 zborów
- Hermandad de Iglesias Cristianas Carismáticas – 9 tysięcy, 150 zborów
- Iglesia Universal de Jesucristo (Uniwersalny Kościół Jezusa Chrystusa) – 8 890 członków, 100 zborów
- Iglesia Internacional del Evangelio Cuadrangular (Kościół Poczwórnej Ewangelii) – 3,5 tysiące członków, 45 zborów
- Iglesia Pentecostal Unida (Zjednoczony Kościół Zielonoświątkowy) – 1 763 członków, 47 zborów
- Iglesia de Dios de la Profecía – 1 300 członków, 31 zborów
- pozostałe denominacje oraz lokalne zbory zielonoświątkowe – 267 081 członków, 2 968 zborów
Zobacz też
Uwagi
- ↑ PNP opowiada się za przekształceniem Portoryko w jeden ze stanów USA.
Przypisy
- ↑ a b Smith 2011 ↓, s. 73.
- ↑ Smith 2011 ↓, s. 74.
- ↑ a b Lungov 2008 ↓.
- ↑ Smith 2011 ↓, s. 71-72.
- ↑ Smith 2011 ↓, s. 72.
- ↑ Torres 2010 ↓, s. 247.
- ↑ Néstor Medina 2015 ↓, s. 157.
- ↑ a b Martínez-Ramírez 2005 ↓, s. 115.
- ↑ a b Conela 2010 ↓.
Bibliografia
- Paula Lorena Lungov. Samuel Cruz. Masked Africanisms, Puerto Rican Pentecostalism. Dubuque: Kendall/Hunt Publishing Company, 2005. „H-Pentecostalism”, 2008.
- José Enrique Mora Torres: The Political Incorporation of Pentecostals in Panama, Puerto Rico and Brazil: A Comparative Analysis. University of Connecticut: 2010.
- Héctor M. Martínez-Ramírez. Pentecostal expansion and political activism in Puerto Rico. „Caribbean Studies”. Núm. 1. 33, s. 113-147, january-june 2005. ISSN 0008-6533.
- The Social Impact of the 1916 Pentecostal Revival in Puerto Rico. W: Jennifer r Contreras-Flores r, Sammy Alfaro: Pentecostals and Charismatics in Latin America and Latino Communities. 2015, s. 157-165. ISBN 978-1-349-56847-5.Sprawdź autora:1.
- Calvin Smith: Pentecostal Power: Expressions, Impact and Faith of Latin American. Brill, 2011. ISBN 978-90-04-19249-2.
- Conela: Resumen estadístico de la iglesia latina global. Prolades.com, 2010.
Linki zewnętrzne
- Benjamín Alicea-Lugo, Juan L. Lugo’s Legacy: Puerto Rican Pentecostalism „Ag Heritage” 2012, s. 33-41.