Pepin z Heristalu

Pepin z Heristalu
ilustracja
majordom Austrazji, Neustrii i Burgundii
Data i miejsce urodzenia

między 635 a 650
Herstal

Data śmierci

16 grudnia 714

Ojciec

Ansegizel

Matka

Bega z Andenne

Żona

Plektruda

Dzieci

z Plektrudą:
Drogo,
Grimoald;
nieślubne z Alpaidą:
Karol Młot,
Childebrand

Pepin z Heristalu znany też jako Pepin Średni, Pepin II[1], Pepin Gruby (ur. między 635 a 650, zm. 16 grudnia 714) – majordom Austrazji, Neustrii i Burgundii na dworze Merowingów w latach 680–714; stopniowo przejął kontrolę nad państwem frankijskim.

Życiorys

Urodził się między 635 a 650 rokiem[2], w Herstalu na terenie dzisiejszej Belgii. Był wnukiem Pepina Starszego z małżeństwa jego córki Begi z Ansegizelem, synem biskupa Arnulfa z Metzu[3].

W 679 roku został majordomem Austrazji[4]. W początkach swych rządów walczył z majordomem Neustrii – Ebroinem, lecz został przez niego pokonany w bitwie pod Lucafao, a niedługo potem zginął jego sojusznik, dux Marcin[5]. Ebroin został jednak zamordowany ok. 680 roku, a jego następcą w Neustrii został Waratton, który zawarł z Pepinem pokój. Wojnę próbował ponownie wzniecić syn Warattona, Gislemar, który przejściowo obalił ojca, lecz niedługo potem zmarł i Waratton powrócił na urząd. Pokój utrzymał się do jego śmierci w 686 roku[1]. Przeciwko nowemu majordomowi Neustrii, Bercharowi, uformowała się opozycja możnych, która była popierana przez Pepina[6]. Rozpoczęła się wojna domowa, w której siły Austrazji pod wodzą Berchara i Teuderyka III zostały pokonane w bitwie pod Tertry w 687 roku, a król dostał się do niewoli[7]. Po tym wydarzeniu przejął pełnię władzy w państwie stając się rzeczywistym władcą królestwa Franków i przejmując tytuł princeps Francorum (władca Franków)[8].

W 689 roku podporządkował sobie Fryzów (pokonawszy króla Radboda, za którego córkę, Teudesintę, wydał swego syna Grimoalda) oraz na początku VIII w. – Alamanów, po pokonaniu ich księcia Gotfryda[9]. Rozpoczął również ewangelizację Fryzów, współpracując w tym zakresie z Wilibrordem[10]. W 695 roku mianował swojego syna Drogona księciem Burgundii, a drugiego syna Grimoalda majordomem Neustrii. Pepin zmarł 16 grudnia 714 roku w Jupille[11]. Jego potomkowie utrzymali urząd majordoma na dworze Merowingów ostatecznie przejmując tron frankijski w 751 lub 752 roku[12].

Potomstwo

Pepin około 670 roku poślubił Plektrudę, dziedziczkę dużych terenów w rejonie Mozeli. Miał z nią dwóch synów: Drogona i Grimoalda, którzy zmarli przed jego śmiercią[13]. Pepin jako następcę wskazał syna Grimoalda, Teudoalda, nie zważając na innych swoich potomków (miał również dwóch nieślubnych synów z Alpaidą[a]: Karola Młota oraz Childebranda, księcia Burgundii[b]). Wywołało to po śmierci Pepina krwawą wojnę domową, w wyniku której władzę w królestwie przejął Karol Młot[14].

Uwagi

  1. ↑ Według McKitterick 2013 ↓, s. 48 i Wood 2012 ↓, s. 284 Alpaida mogła być żoną Pepina.
  2. ↑ Według Schieffer 2001 ↓ Childebrand był synem nieznanej z imienia konkubiny.

Przypisy

  1. ↑ a b Wood 2012 ↓, s. 278.
  2. ↑ Pepin z Heristalu, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-08-18].
  3. ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 394–395; Britannica 2022 ↓
  4. ↑ Britannica 2022 ↓.
  5. ↑ Wood 2012 ↓, s. 256.
  6. ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 46.
  7. ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 46; Schieffer 2001 ↓; Wood 2012 ↓, s. 279; Britannica 2022 ↓; Zientara 2017 ↓, s. 123
  8. ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 47; Britannica 2022 ↓; Schieffer 2001 ↓
  9. ↑ Britannica 2022 ↓; Zientara 2017 ↓, s. 115, 118
  10. ↑ Wood 2012 ↓, s. 342–344.
  11. ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 47; Britannica 2022 ↓
  12. ↑ Wood 2012 ↓, s. 316.
  13. ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 46–47; Schieffer 2001 ↓
  14. ↑ Wood 2012 ↓, s. 293–295.

Bibliografia

  • Pippin II, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-08-18] (ang.).
  • Rosamond McKitterick, Królestwa Karolingów. Władza – konflikty – kultura. 751 – 987, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, ISBN 978-83-01-17440-8.
  • Charles Oman: The Dark Ages 476-918. London: Rivingtons, 1914.
  • Rudolf Schieffer, Pippin d. Mittlere, [w:] Neue Deutsche Biographie [online], t. 20, 2001, s. 468-469 [dostęp 2022-08-18].
  • Ian Wood, Królestwa Merowingów 450 – 751. Władza – społeczeństwo – kultura., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, ISBN 978-83-01-16943-5.
  • Benedykt Zientara, Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej., Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2017, ISBN 978-83-06-03401-1.

Media użyte na tej stronie

St Hubert of Liège offers his services to Pepin of Heristal.jpg
St. Hubert of Liège offers his services to Pepin of Herstal; the conversion of St Hubert (background)
  • Contents: Hubert le Prevost, Vie de St. Hubert
  • Place of origin, date: Bruges, David Aubert (scribe), Loyset Li‚det (illuminator); 1463
  • Material: Vellum, ff. 76, 323x244 (204x150) mm, 22 lines, littera hybrida (lettre bourguignonne), Binding: 18th-century brown leather; gilt
  • Decoration: 13 miniatures (115/100x150 mm), 1 historiated initial (38x42 mm; coat of arms), decorated initials (9v, 10v, 11v, 12v, 13r, etc)
  • Provenance: made in 1463 for Philip the Good (d. 1467), Duke of Burgundy; remained in the ducal Library till the 17th century (mentioned in the inventories of 1467, 1487, 1536, 1577, 1598 and 1614). Disappeared after 1643. H.-N. de Villenfagne d'Ingihoul, Bruxelles (d. 1826).Purchased in 1826 by King William I of The Netherlands and placed in the Koninklijke Bibliotheek