Perkoz maoryski

Perkoz maoryski
Poliocephalus rufopectus[1]
(G. R. Gray, 1843)

Perkoz maoryski na jeziorze Rotorua
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

perkozowe

Rodzina

perkozy

Rodzaj

Poliocephalus

Gatunek

perkoz maoryski

Synonimy
  • Podiceps (Poliocephalus) rufopectus G. R. Gray, 1843[2]
  • Podiceps rufopectus G. R. Gray, 1843
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Perkoz maoryski[4] (Poliocephalus rufopectus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny perkozów (Podicipedidae), zamieszkujący Wyspę Północną Nowej Zelandii. Niezagrożony wyginięciem.

Taksonomia
Takson ten opisał George Robert Gray w 1843 roku. Nie wyróżnia się podgatunków[5].
Występowanie
Pierwotnie gatunek ten zamieszkiwał cały obszar Nowej Zelandii. W połowie XIX wieku zaczął zanikać na Wyspie Południowej i do końca wieku był już na granicy wymarcia. Ostatni lęg na tych terenach zaobserwowano w roku 1941[3]. Od końca lat 80. XX wieku ptaki te znów sporadycznie zalatują na tę wyspę, a w 2012 roku stwierdzono pojedynczy lęg[3]. Na Wyspie Północnej perkoz maoryski jest nadal dość szeroko rozpowszechniony, szczególnie na płaskowyżu wulkanicznym. Występuje od poziomu morza do 740 m n.p.m.[6]
Spotykany jest na piaszczystodennych jeziorach, lagunach, gospodarskich zaporach wodnych oraz na wewnątrzlądowych jeziorach porośniętych bogatą roślinnością.
Morfologia
Długość ciała 28–30 cm; masa ciała 232–271 g[7]. Obie płcie są do siebie podobne, choć samce są nieco większe i mają dłuższe dzioby[6].
Rozród
W gniazdach znajdują się dwa lub trzy jaja[6]. Inkubacja trwa 22–23 dni i zajmują się nią oboje rodzice[6]. Okres lęgowy trwa dość długo i zależy od warunków środowiskowych. Na północy kraju zazwyczaj odbywa więcej niż jeden lęg rocznie. Ogólnie gatunek posiada wysoki potencjał rozrodczy, aczkolwiek przeżywalność młodych sięga jedynie 20 procent.
Pożywienie
Żywi się głównie owadami wodnymi i ich larwami, wyławia je z wody lub łapie z powietrza; ponadto nurkuje w poszukiwaniu małych ryb i skorupiaków, pozostając pod wodą do 30 sekund[6].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2022 roku uznaje perkoza maoryskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Near Threatened) od 2022 roku; wcześniej, od 2015 roku klasyfikowano go jako gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened), od 2000 jako gatunek narażony (VU – Vulnerable), od 1994 jako gatunek zagrożony (EN – Endangered), a od 1988 jako gatunek niższego ryzyka/najmniejszej troski (LR/LC – Lower Risk/Least Concern). Całkowitą liczebność populacji ocenia się obecnie na 1000–5000 dorosłych osobników. Obecny trend liczebności populacji ocenia się jako rosnący[3].

Przypisy

  1. Poliocephalus rufopectus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. New Zealand Grebe (Poliocephalus rufopectus). IBC The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
  3. a b c d Poliocephalus rufopectus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Podicipedidae Bonaparte, 1831 - perkozy - Grebes (wersja: 2016-07-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-31].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-31]. (ang.).
  6. a b c d e N. Bouglouan: New Zealand Grebe or New Zealand Dabchick. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-07-31]. (ang.).
  7. Llimona, F., del Hoyo, J., Jutglar, F., Kirwan, G.M. & Sharpe, C.J.: New Zealand Grebe (Poliocephalus rufopectus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-11-07].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
NZDabchickZoom X2.JPG
(c) D-rew at en.wikipedia, CC BY-SA 3.0
New Zealand Dabchick, Lake Rotorua