Peronospora

Wroślik
Ilustracja
Konidiofory Peronospora hyoscyami
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

chromisty

Typ

lęgniowce

Gromada

Peronosporea

Rząd

wroślikowce

Rodzina

wroślikowate

Rodzaj

wroślik

Nazwa systematyczna
Peronospora Corda
Icon. Fung. (Prague) 1: 20 (1837)
Typ nomenklatoryczny

Peronospora rumicis Corda 1837

Objawy porażenia liści róży przez Peronospora sparsa

Peronospora Corda (wroślik) – rodzaj organizmów zaliczanych do lęgniowców[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peronosporaceae, Peronosporales, Peronosporidae, Peronosporea, Incertae sedis, Oomycota, Chromista[1].

W 2003 r. naliczono 551 gatunków należących do tego rodzaju. Jednak w wyniku badań morfologicznych i molekularnych liczne z nich przeniesiono do rodzajów Hyaloperonospora, Paraperonospora i Perofascia. W 2008 r. w obrębie rodzaju Peronospora pozostało już tylko 75 gatunków[2]. Liczba ta ciągle zmienia się wyniku dalszych badań.

Morfologia

Pasożyty, których plecha rozwija się pomiędzy komórkami porażonych roślin. Wytwarzają nitkowate i często rozgałęzione ssawki, za pomocą których z komórek żywiciela pobierają wodę i substancje odżywcze. Wytwarzają bezbarwne konidiofory, które w górnej części rozgałęziają się monopodialnie 2 lub 3-krotnie, zazwyczaj pod ostrym kątem. Główny trzon konidioforu i boczne gałązki często bywają faliście skręcone. Na ostatnim rozgałęzieniu znajdują się 2 lub 3 łukowato lub sigmoidalnie wygięte odcinki. Konidia powstają na szczytach ostatnich odcinkow konidioforu równocześnie. Mają dość cienkie i zazwyczaj brodawkowate ściany w różnych odcieniach brązu. Lęgnie o nieregularnym kształcie i ścianach o różnej grubości. Kuliste oospory mają bezbarwne ściany o jednakowej grubości[2].

Znaczenie

Pasożyty roślin, głównie dwuliściennych. Wywołują u nie choroby zwane mączniakami rzekomymi[2]. Niektóre gatunki mają duże znaczenie gospodarcze, wywołują bowiem groźne choroby roślin uprawnych, m.in. takie jak: mączniak rzekomy cebuli, mączniak rzekomy grochu, mączniak rzekomy buraka, mączniak rzekomy soi, mączniak rzekomy maku, mączniak rzekomy róży, mączniak rzekomy tytoniu i inne[2][3].

Gatunki występujące w Polsce

  • Peronospora aestivalis Syd. 1923
  • Peronospora affinis Rossmann 1863
  • Peronospora agrestis Gäum. 1918
  • Peronospora agrimoniae Syd. 1923
  • Peronospora alchemillae G.H. Otth 1869
  • Peronospora alpicola Gäum. 1923
  • Peronospora alsinearum Casp. 1855
  • Peronospora alta Fuckel 1870
  • Peronospora alyssi-calycini Gäum. 1918
  • Peronospora antirrhini J. Schröt. 1874
  • Peronospora aparines (de Bary) Gäum. 1923
  • Peronospora aquatica Gäum. 1918
  • Peronospora arabidis-alpinae Gäum. 1918
  • Peronospora arabidis-glabrae Gäum. 1918
  • Peronospora arabidis-hirsutae Gäum. 1918
  • Peronospora arborescens (Berk.) de Bary 1863
  • Peronospora arenariae (Berk.) Tul. 1854
  • Peronospora argemones Gäum. 1923
  • Peronospora arthurii Farl. 1883
  • Peronospora arvensis Gäum. 1918
  • Peronospora asperuginis J. Schröt. 1886[4]
  • Peronospora boni-henrici Gäum. 1919
  • Peronospora bulbocapni Beck 1886
  • Peronospora buniadis Gäum. 1918
  • Peronospora calaminthae Fuckel 1866[4]
  • Peronospora calotheca de Bary 1858
  • Peronospora campestris Gäum. 1923
  • Peronospora capparis Sawada 1942[4]
  • Peronospora cerinthes Uljan. 1931
  • Peronospora chenopodii Casp. 1854
  • Peronospora chlorae de Bary 1872[5]
  • Peronospora chrysosplenii Fuckel 1870
  • Peronospora conferta (Unger) Unger 1847
  • Peronospora conglomerata Fuckel 1863
  • Peronospora conringiae Gäum. 1918
  • Peronospora consolidae Lagerh. ex Gäum. 1923
  • Peronospora corollae Tranzschel 1895
  • Peronospora coronillae Gäum. 1923
  • Peronospora corydalis de Bary 1863
  • Peronospora corydalis-intermediae Gäum. 1923
  • Peronospora crispula Fuckel 1870
  • Peronospora cyparissiae de Bary 1863
  • Peronospora cytisi Rostr. 1892
  • Peronospora debaryi E.S. Salmon & Ware 1929
  • Peronospora destructor (Berk.) Casp. ex Berk. 1860
  • Peronospora dianthi de Bary 1863
  • Peronospora dianthicola Barthelet 1953[4]
  • Peronospora digitalis Gäum. 192
  • Peronospora diplotaxidis Gäum. 1918
  • Peronospora dipsaci Tul. 1854
  • Peronospora ducometi Siemaszko & Jank. 1929
  • Peronospora echinospermi Swingle 1892[4]
  • Peronospora erodii Fuckel 1868
  • Peronospora ervi A. Gustavsson 1959
  • Peronospora erythraeae J.G. Kühn ex Gäum. 1923
  • Peronospora euphorbiae Fuckel 1919
  • Peronospora fagopyri Elenev ex Jacz. & P.A. Jacz. 1931[5]
  • Peronospora farinosa (Fr.) Fr. 1849
  • Peronospora ficariae Tul. 1854
  • Peronospora flava Gäum. 1923
  • Peronospora fontana A. Gustavsson 1987
  • Peronospora galii Fuckel 1863
  • Peronospora gei Syd. 1923
  • Peronospora gigantea Gäum. 1923
  • Peronospora grisea de Bary 1863
  • Peronospora hariotii Gäum. 1919
  • Peronospora herniariae de Bary 1863[4]
  • Peronospora hiemalis Gäum. 1923
  • Peronospora holostii Casp. 1854[4]
  • Peronospora hyoscyami de Bary 1863
  • Peronospora iberidis Gäum. 1927
  • Peronospora jaapiana Magnus 1910
  • Peronospora jacksonii C.G. Shaw 1951
  • Peronospora knautiae Fuckel 1886
  • Peronospora kochiae-scopariae Kochman & T. Majewski 1967
  • Peronospora lagerheimii Gäum. 1923
  • Peronospora lamii A. Braun 1857
  • Peronospora lapponica Lagerh. 1888[4]
  • Peronospora lathyrina Vienn.-Bourg. 1950
  • Peronospora lathyri-verni A. Gustavsson 1959
  • Peronospora lepidii-sativi Gäum. 1915
  • Peronospora leptoclada Sacc. 1882
  • Peronospora linariae Fuckel 1870
  • Peronospora lini Ellis & Kellerm. 1876
  • Peronospora lithospermi Gäum. 1923
  • Peronospora manshurica (Naumov) Syd. 1923
  • Peronospora matthiolae Gäum. 1918
  • Peronospora mayorii Gäum. 1923
  • Peronospora melampyri (Bucholtz) Davis 1932
  • Peronospora melandryi Gäum. 1923
  • Peronospora meliloti Syd. 1923
  • Peronospora minor (Casp.) Gäum. 1918
  • Peronospora myosotidis de Bary 1863
  • Peronospora myosuri Fuckel 1870[4]
  • Peronospora obovata Bonord. 1860
  • Peronospora oerteliana J.G. Kühn 1884
  • Peronospora omphalodis Gäum. 1923
  • Peronospora ononidis G.W. Wilson 1910
  • Peronospora ornithopi Gäum. 1923
  • Peronospora parva Gäum. 1926
  • Peronospora paula A. Gustavsson 1959
  • Peronospora phacae Gäum. 1923
  • Peronospora phyteumatis Fuckel 1865[4]
  • Peronospora plantaginis Underw. 1897[4].
  • Peronospora polygoni Halst. 1919
  • Peronospora polygoni-convolvuli A. Gustavsson 1959
  • Peronospora potentillae de Bary 1863
  • Peronospora potentillae-anserinae Gäum. 1923
  • Peronospora potentillae-reptantis Gäum. 1923
  • Peronospora pulmonariae Gäum. 1919
  • Peronospora pulveracea Fuckel 1863
  • Peronospora radii de Bary 1864
  • Peronospora ranunculi Gäum. 1923
  • Peronospora romanica Săvul. & Rayss 1932
  • Peronospora rumicis Corda 1837
  • Peronospora sanguisorbae Gäum. 1923
  • Peronospora saxifragae Bubák 1903
  • Peronospora scleranthi Rabenh. ex J. Schröt. 1886
  • Peronospora senneniana Gonz. Frag. & Sacc. 1917
  • Peronospora sherardiae Fuckel 1863
  • Peronospora sisymbrii-officinalis Gäum. 1918
  • Peronospora sordida Berk. 1861
  • Peronospora sparsa Berk. 1862
  • Peronospora stachydis Syd. 1923
  • Peronospora statices Lobik 1928
  • Peronospora stigmaticola Raunk. 1892[4]
  • Peronospora symphyti Gäum. 1923
  • Peronospora tetragonolobi Gäum. 1923
  • Peronospora tomentosa Fuckel 1863
  • Peronospora tozziae Gäum. & S. Blumer 1947
  • Peronospora trifoliorum de Bary 1863
  • Peronospora valerianellae Fuckel 1863
  • Peronospora verbasci Gäum. 1923
  • Peronospora vernalis Gäum. 1923
  • Peronospora viciae (Berk.) de Bary 1863
  • Peronospora violacea Berk. 1860

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[6]. Wykaz gatunków występujących w Polsce według Mułenki i in.[7] (nie oznaczone przypisami), oraz Polskich nazw chorób roślin uprawnych (oznaczone przypisem)[5].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [dostęp 2016-12-30] (ang.).
  2. a b c d Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7.
  4. a b c d e f g h i j k l Takson niepewny.
  5. a b c Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  6. Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2015-12-16] (ang.).
  7. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.

Media użyte na tej stronie

Peronospora sparsa G44 (4).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Peronospora sparsa on Rosa canina
Conidophores of Peronospora tabacina.jpg
Autor: Tashkoskip, Licencja: CC BY-SA 4.0
Conidophores of Peronospora hyoscyami f.sp. tabacina, a cause of tobacco disease. Conidiophores with this pathogen are dichotomous branched, eventually end with two teeth or sterigmata and on each sterigma is formed one conidia.