Perseverance (łazik)

logo misji Mars 2020
z łazikiem Perseverance
Zdjęcie łazika Perseverance z lądowania, zrobione od strony dźwigu-lądownika
Pierwsze zdjęcie przesłane przez łazik Perseverance po wylądowaniu 18 lutego 2021
Schemat konstrukcji łazika Perseverance

Perseverance (pol. „Wytrwałość”) – planetarny łazik misji NASA Mars 2020, której celem jest zbadanie marsjańskiego krateru Jezero. Łazik ma na pokładzie siedem urządzeń do prowadzenia naukowych i technologicznych badań dotyczących eksploracji Marsa

Łazik Perseverance pomoże w poszerzeniu wiedzy o tym, jak przyszli odkrywcy będą wykorzystywać zasoby naturalne dostępne na powierzchni planety. Umiejętność życia na Marsie przekształciłaby przyszłą eksplorację planety. Projektanci przyszłych załogowych wypraw na Marsa będą mogli korzystać z tej misji, aby zrozumieć zagrożenia jakie stwarza pył marsjański i wskazać technologię przetwarzania dwutlenku węgla z atmosfery do produkcji tlenu. Doświadczenia te pomogą inżynierom dowiedzieć się jak korzystać z marsjańskich zasobów do produkcji tlenu do oddychania ludzi i ewentualnie jako utleniacza do paliwa rakietowego[1].

W 2018 roku jako miejsce lądowania łazika został wybrany krater Jezero o złożonej historii geologicznej, który w odległej przeszłości mieścił jezioro[2].

NASA wykorzystała przy lądowaniu Perseverance największy w historii spadochron użyty na Marsie o średnicy 21,5 m[3]. Jego zadaniem było spowolnienie opadania łazika. Pod koniec opadania został on odczepiony wraz z czymś, co można nazwać latającym dźwigiem. Latający dźwig opuścił łazika na powierzchnię planety, po czym odczepił liny, a sam odleciał na bezpieczną odległość[4][5] (około 700 m[3]).

Nagranie z lądowania Perseverance
z użyciem spadochronu i „latającego dźwigu”.

Lądowanie zakończyło się sukcesem 18 lutego 2021[6], łazik przesłał także pierwsze zdjęcia z planety[7]. Później przesłał również nagranie video pokazujące procedurę lądowania[3].

23 lipca 2021 roku NASA poinformowała, że łazik Perseverance zacznie pobieranie pierwszej próbki marsjańskich skał, będzie na to potrzebował ok. 11 dni. Zebrany materiał ma zostać w przyszłości wysłany na Ziemię w ramach misji Mars Sample Return[8].

Instrumenty naukowe

  • Mastcam-Z, zaawansowany system kamer z możliwością obrazowania panoramicznego i stereoskopowego, z możliwością robienia zbliżeń. Urządzenie będzie mogło również określać mineralogię powierzchni Marsa i pomagać w operacjach łazika. Głównym pracownikiem naukowym jest James Bell z Arizona State University w Tempe.
  • SuperCam, instrument, który może zapewnić obrazowanie, analizę składu chemicznego i mineralnego. Urządzenie będzie także zdolne do zdalnego wykrycia obecności związków organicznych w skałach i w regolicie. Główny pracownikiem naukowym jest badacz Roger Wiens z Los Alamos National Laboratory w Nowym Meksyku. W instrument ten istotny wkład włożyły również francuskie Centre National d’Études Spatiales (CNES) i Institut de Recherche en Astrophysique et Planétologie (IRAP).
  • Planetarny Instrument do Rentgenowskiej Litochemii ang. Planetary Instrument for X-ray Litho Chemistry (PIXL), rentgenowski fluoroscencyjny spektrometr, który zawiera również wysokiej rozdzielczości kamerę do określenia składu pierwiastkowego marsjańskiej powierzchni. PIXL zapewni nowe możliwości, które pozwolą na bardziej szczegółowe wykrywanie i analizę pierwiastków chemicznych niż kiedykolwiek. Głównym naukowcem jest Abigail Allwood z Jet Propulsion Laboratory (JPL).
  • Skanowanie środowisk posiadających możliwość stanowienia siedlisk życia, wykorzystując efekt Ramana i luminescencję dla form organicznych i chemicznych (SHERLOC), spektrometr ten dostarczać będzie dokładnie wyskalowane przetwarzanie obrazu i wykorzystując laser ultrafioletowy wykrywać będzie związki organiczne i określać mineralogię według dokładnej skali. SHERLOC będzie pierwszym ultrafioletowym spektrometrem Ramana wysłanym na powierzchnię Marsa i dostarczać będzie pomiary uzupełniające do innych instrumentów na pokładzie łazika. Głównym badaczem jest Luther Beegle, JPL.
  • Marsjański Eksperyment Produkcji Tlenu ang. The Mars Oxygen ISRU Experiment (MOXIE), poszukiwanie technologii, która będzie produkować tlen z marsjańskiej atmosfery, a konkretnie z dwutlenku węgla. Główny pracownikiem naukowym jest Michael Hecht z Massachusetts Institute of Technology znajdującego się w Cambridge.
  • Marsjański Analizator Dynamiki Środowiska ang. Mars Environmental Dynamics Analyzer (MEDA), zestaw czujników, które dostarczą pomiary temperatury, prędkość i kierunek wiatru, ciśnienie, wilgotność względną, rozmiary kurzu i jego kształt. Głównym uczonym w tej dziedzinie jest Jose’ Antonio Rodriguez-Manfredi z centrum Centro de Astrobiologia instytutu Instituto Nacional de Tecnica Aeroespacial z Hiszpanii.
  • Eksperymentalny radarowy przetwornik obrazu podpowierzchni marsjańskiej ang. The Radar Imager for Mars’ Subsurface Experiment (RIMFAX), radar penetrujący marsjańskie podpowierzchniowe struktury geologiczne z centymetrową rozdzielczością[a]. Głównym naukowcem jest Svein-Erik Hamran z Norwegian Defence Research Establishment(ang.).
Następca łazika Curiosity: Perseverance
Koncepcja rozmieszczenia siedmiu instrumentów na pokładzie łazika
Artystyczna koncepcja Perseverance
Instrument promieniowania X (PIXL) dla łazika Perseverance
Instrument wykorzystujący Efekt Ramana i luminescencję do wykrywania form organicznych i chemicznych (SHERLOC)

Zobacz też

Uwagi

  1. Im większa jest zdolność rozdzielcza, tym bliższe sobie punkty są obserwowane jako odrębne, a nie jako pojedyncza plama.

Przypisy

  1. Dwayne Brown: NASA Announces Mars 2020 Rover Payload to Explore the Red Planet as Never Before. NASA, 31 lipca 2014. [dostęp 2014-08-02]. (ang.).
  2. Brown, Dwayne; Wendel, JoAnna; Agle, DC: NASA Announces Landing Site for Mars 2020 Rover. NASA, 2018-11-19. [dostęp 2018-11-22]. (ang.).
  3. a b c Piotr Cieśliński: Pierwsze wideo z Marsa! Niesamowite. NASA sfilmowała "siedem minut grozy" łazika Perseverance. Gazeta Wyborcza, 2021-02-22. [dostęp 2021-02-23]. (pol.).
  4. Perseverance Deploys its Parachute (Illustration), NASA’s Mars Exploration Program [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  5. Landing Toolkit: Perseverance Rover, mars.nasa.gov [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  6. Lądowanie na Marsie (tvn24 GO).
  7. Ashley Strickland CNN, Perseverance rover has successfully landed on Mars, CNN [dostęp 2021-02-18].
  8. Łazik Perseverance przygotowuje się do pierwszego wiercenia w marsjańskich skałach, Nauka w Polsce PAP, 27 lipca 2021 [dostęp 2021-07-28] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Computer-Design Drawing for NASA's 2020 Mars Rover.jpg
NASA's 2020 Mars rover mission will go to a region of Mars thought to have offered favorable conditions long ago for microbial life, and the rover will search for signs of past life there. It will also collect and cache samples for potential return to Earth, for many types of laboratory analysis. As a pioneering step toward how humans on Mars will use the Red Planet's natural resources, the rover will do an experiment to extract oxygen from the Martian atmosphere.

This 2016 image comes from computer-assisted-design work on the 2020 rover. The design leverages many successful features of NASA's Curiosity rover, which landed on Mars in 2012, but it adds new science instruments and a sampling system to carry out the new goals for the mission.


Under the front right wheel of the rover (later named Perseverance) one may see the gray blades and the green, round-shaped (finally it got its rectangular design) solar panel of the Mars Helicopter Scout (later named Ingenuity), which is attached to the rover for transportation
Perseverance's first photo.jpg
NASA's Mars Perseverance rover acquired this image of the area in front of it using its onboard Front Left Hazard Avoidance Camera A. This image was acquired on Feb. 18, 2021 (Sol 0) at the local mean solar time of 20:58:24. The view is partially obscured by a dust cover.
Mars2020Rover-PIXL-Head-20140731.jpg
PIA18406: X-Ray Instrument for Mars 2020 Rover is PIXL

http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/pia18406

This diagram depicts the sensor head of the Planetary Instrument for X-RAY Lithochemistry, or PIXL, which has been selected as one of seven investigations for the payload of NASA's Mars 2020 rover mission. PIXL is an X-ray fluorescence spectrometer that will also contain an imager with high resolution to determine the fine-scale elemental composition of Martian surface materials.

Mars 2020 is a mission concept that NASA announced in late 2012 to re-use the basic engineering of Mars Science Laboratory to send a different rover to Mars, with new objectives and instruments, launching in 2020.

NASA's Jet Propulsion Laboratory, a division of the California Institute of Technology, Pasadena, manages NASA's Mars Exploration Program for the NASA Science Mission Directorate, Washington.
Perseverance Rover's Descent and Touchdown on Mars Onboard Camera Views .webm
NASA's Mars 2020 Perseverance mission captured thrilling footage of its rover landing in Mars' Jezero Crater on Feb. 18, 2021. The real footage in this video was captured by several cameras that are part of the rover's entry, descent, and landing suite. The views include a camera looking down from the spacecraft's descent stage (a kind of rocket-powered jet pack that helps fly the rover to its landing site), a camera on the rover looking up at the descent stage, a camera on the top of the aeroshell (a capsule protecting the rover) looking up at that parachute, and a camera on the bottom of the rover looking down at the Martian surface.
The audio embedded in the video comes from the mission control call-outs during entry, descent, and landing.
Perseverance Landing Skycrane.jpg
This high-resolution still image is part of a video taken by several cameras as NASA’s Perseverance rover touched down on Mars on February 18, 2021. A camera aboard the descent stage captured this shot.
Mars Viking 22e169.png

Original Caption Released with NASA Image:

Photo from Viking Lander 2 shows late-winter frost on the ground on Mars around the lander. The view is southeast over the top of Lander 2, and shows patches of frost around dark rocks. The surface is reddish-brown; the dark rocks vary in size from 10 centimeters (four inches) to 76 centimeters (30 inches) in diameter. This picture was obtained September 25, 1977. The frost deposits were detected for the first time 12 Martian days (sols) earlier in a black-and-white image. Color differences between the white frost and the reddish soil confirm that we are observing frost. The Lander Imaging Team is trying to determine if frost deposits routinely form due to cold night temperatures, then disappear during the warmer daytime. Preliminary analysis, however, indicates the frost was on the ground for some time and is disappearing over many days. That suggests to scientists that the frost is not frozen carbon dioxide (dry ice) but is more likely a carbon dioxide clathrate (six parts water to one part carbon dioxide). Detailed studies of the frost formation and disappearance, in conjunction with temperature measurements from the lander’s meteorology experiment, should be able to confirm or deny that hypothesis, scientists say.
Mars2020Rover-SHERLOC-20140731.jpg
PIA18407: Ultraviolet Instrument for Mars 2020 Rover is SHERLOC

http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/pia18407

This illustration depicts the mechanism and conceptual research targets for an instrument named Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics and Chemicals, or SHERLOC. This instrument has been selected as one of seven investigations for the payload of NASA's Mars 2020 rover mission. SHERLOC will be a spectrometer that will provide fine-scale imaging and use an ultraviolet laser to determine fine-scale mineralogy and detect organic compounds. .

Mars 2020 is a mission concept that NASA announced in late 2012 to re-use the basic engineering of Mars Science Laboratory to send a different rover to Mars, with new objectives and instruments, launching in 2020.

NASA's Jet Propulsion Laboratory, a division of the California Institute of Technology, Pasadena, manages NASA's Mars Exploration Program for the NASA Science Mission Directorate, Washington.
Mars 2020 rover sketch, plain blue (PIA17273).jpg
Artist's concept of Mars 2020 rover. Planning for NASA's 2020 Mars rover envisions a basic structure that capitalizes on the design and engineering work done for the NASA rover Curiosity, which landed on Mars in 2012, but with new science instruments selected through competition for accomplishing different science objectives.
Mars 2020 JPL second insignia.svg
A faithful recreation of the Jet Propulsion Laboratory's second insignia for the Mars 2020 mission, introduced in March 2020. The insignia is a simple red circle with a depiction of the Perseverance rover built with simple square blocks, alongside a star shining in the sky. The Mars 2020 mission is intended to be the successor to the Mars Science Laboratory mission, which has operated the Curiosity rover on Mars since its launch in 2011. Perseverence will land in Jezero crater to study the past environment of Mars using scientific instruments specialised in studying soil and materials on Jezero's delta, which once saw large flows of water pass through millions of years ago. Recreated in Inkscape 0.92, based off imagery featured in JPL's Mars 2020 store.
Mars2020Rover-Payload-20140731.jpg
NASA ogłasza wyposażenie naukowe marsjańskiego łazika Mars 2020

Artystyczna wizja portretu na którym umieszczono siedem starannie wyselekcjonowanych urządzeń naukowych, które znajdą się na należącym do NASA łaziku Mars 2020. Urządzenia będą przeprowadzać badania naukowe i poszukiwania nowych technologii na Marsie w zakresie tak rozległym, jak nigdy dotąd.

Następny należący do NASA marsjański łazik zostanie wysłany w 2020 roku uzbrojony w siedem starannie wyselekcjonowanych urządzeń przeznaczonych do dotąd niestosowanych badań naukowych i poszukiwań technologicznych na Marsie. NASA ogłosiło listę wybranych urządzeń łazika Mars 2020 w czwartek w siedzibie głównej znajdującej się w Waszyngtonie. Zarządzający dokonali wyboru spośród 58 wniosków otrzymanych w styczniu od naukowców i inżynierów z całego świata. Zgłoszonych propozycji było dwa razy tyle ile w ostatnim czasie praktykuje się na konkursach w tej dziedzinie. Jest to wskaźnik niezwykłego zainteresowania społeczności naukowej eksploracją Marsa. Wybrane propozycje opiewają na całkowitą wartość około 130 milionów potrzebnych na rozwój urządzeń.

Planowany przez NASA na 2020 rok marsjański łazik, zakłada podstawową strukturę, która czerpie wzory projektowe i inżynieryjne włożone w prace do wykonania należącego do NASA łazika Curiosity, który wylądował na Marsie w 2012 roku, ale planowany łazik będzie posiadał nowe urządzenia naukowe wybrane w drodze konkursu dla realizacji różnych celów naukowych.

Należące do NASA przedsiębiorstwo Jet Propulsion Laboratory, będące wydziałem instytutu California Institute of Technology z Pasadeny, kieruje programem agencji NASA Mars Exploration Program dla dyrektoriatu NASA Science Mission Directorate z Waszyngtonu.