Perydium

Okrywa u promieniaka wilgociomierza (z lewej strony otwarta, z prawej zamknięta)
Przekrój owocnika tęgoskóra pospolitego. Widoczna okrywa (biała) i hymenium (czarne)

Okrywa, perydium (łac. peridium) – osłonka otaczająca owocnik u niektórych grup grzybów i śluzowców. Występuje np. w rodzinach tęgoskórowate, piestrówkowate i in.[1] Okrywa początkowo szczelnie otacza cały owocnik, a wewnątrz niej znajduje się warstwa rodzajna (gleba), w której powstają zarodniki. Po ich dojrzeniu okrywa otwiera się lub odpada, umożliwiając zarodnikom rozsiewanie się. Dawniej grzyby posiadające taki zamknięty owocnik zaliczano do grupy wnętrzniaków[2]. W obecnej klasyfikacji systematycznej grzybów grupy takiej nie wyróżnia się[3].

Okrywa zazwyczaj składa się z dwóch warstw:

  • okrywa zewnętrzna (egzoperydium, ektoperydium). Zewnętrzna część podwójnej osłony. Może być gładka lub wyposażona w kolce, brodawki, wyrostki. Jest nietrwała. Po dojrzeniu zarodników pęka promieniście (np. u rodzaju gwiazdosz), lub odpada (jak u kurzawek)[2].
  • okrywa wewnętrzna (endoperydium). Po dojrzeniu zarodników otwiera się na szczycie jednym otworem, lub rozrywa. Jest dość trwała i zazwyczaj pozostaje po otwarciu się lub odpadnięciu okrywy zewnętrznej[2].

Przypisy

  1. Till R.Lohmeyer, Ute Kũnkele, Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, ISBN 83-85444-65-3.
  2. a b c Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
  3. Wnętrzniaki to grupa utworzona sztucznie, w oparciu o podobieństwo budowy. Obecnie systemy klasyfikacji organizmów nie są oparte na podobieństwie budowy, lecz na pokrewieństwie.

Media użyte na tej stronie

Astraeus hygrometricus1928.jpg
Figure caption: Astraeus hygrometricus. (left) Mature fructification. (right) Section of young fructification. i, i', i'', endoperidia; a', a'', exoperidia; g. gleba.