Petalit

Petalit
Ilustracja
(c) Eurico Zimbres, CC BY-SA 2.5

Petalit ze stanu Minas Gerais, Brazylia (3x4 cm)
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

kastor, kastoryt

Skład chemiczny

glinokrzemian litu (LiAlSi4O10)

Twardość w skali Mohsa

6–6,5

Przełam

muszlowy

Łupliwość

doskonała

Układ krystalograficzny

jednoskośny

Gęstość minerału

2,4 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

bezbarwny lub różne barwy

Połysk

szklisty

(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Petalit pochodzący z Mogok, prowincja Mandalaj, Birma (wymiar 2,7 x 2,1 x 1,5 cm)

Petalit (także: kastor, kastoryt) – rzadki minerał z grupy krzemianów.

Nazwa pochodzi do gr. petalon = liść (folia, blaszka), nawiązując do charakterystycznej, doskonałej łupliwosci tego minerału; nazwa Kastor nawiązuje do imienia jednego z dwóch braci bliźniaków (łac. Kastor) z mitologii grecko-rzymskiej; drugi z braci to Pollux (-pollucyt); oba minerały zwykle współwystępują ze sobą.

Charakterystyka

Właściwości

Rzadko tworzy kryształy (tabliczkowe lub słupkowe). Często tworzy zbliźniaczenia. Przeważnie występuje w skupieniach zbitych (masywnych), ziarnistych niekiedy włóknistych. Jest kruchy, przezroczysty, nie rozpuszcza się w kwasach. Niekiedy, po oszlifowaniu, wykazuje efekt kociego oka. Podgrzewany świeci.

Występowanie

Występuje w pegmatytach litowych (związanych z intruzjami granitów, w towarzystwie kwarcu, ortoklazu, albitu, lepidolitu, spodumenu.

Miejsca występowania: Brazylia – okolice Arassuahy, Australia – Londonderry, Szwecja – Varutrask, Vasterbotten, Namibia – kopalnia Rubicon, Karibib, Zimbabwe – Bikita, RPA, USA, Worcester, Newry, Oxford w Maine, Włochy – Elba, Czechy.

Zastosowanie

Należy do poszukiwanych, wysoko cenionych kamieni kolekcjonerskich. Największe, pięknie wykształcone, czyste, kryształy o dł. do 20 cm, pochodzą z Australii; podobne są w Czechach i Brazylii. Zbite odmiany są szlifowane w formie kaboszonów. Przezroczystym (bezbarwnym i różowym) nadaje się szlif fasetkowy. Masa kryształów rzadko przekracza 5 ct. Największy znany okaz ma 206 ct.

Wykorzystywany jako surowiec przy uzyskiwaniu litu (zawiera około 4,9% Li2O).

Zobacz też

Bibliografia

  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Petalite.jpg
(c) Eurico Zimbres, CC BY-SA 2.5
A 3 x 4 cm fragment of Petalite (LiAlSi4O10)from Minas Gerais State, Brazil.
Petalite-d05-49b.jpg
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Petalite
Locality: Mogok, Pyin Oo Lwin District, Mandalay Division, Burma (Myanmar) (Locality at mindat.org)
Size: thumbnail, 2.7 x 2.1 x 1.5 cm
Petalite
A stunning, unusually finely crystallized specimen of this rare species! 2.7 x 2.1 x 1.5 cm