Peter Altenberg

Peter Altenberg
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 marca 1859
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 1919
Wiedeń

Zawód, zajęcie

pisarz

podpis
Peter Altenberg.jpg

Peter Altenberg, właśc. Richard Engländer (ur. 9 marca 1859 w Wiedniu, zm. 8 stycznia 1919 tamże) – księgarz, austriacki pisarz[1] epoki modernizmu i barwna postać wiedeńskiej cyganerii. Pseudonim "Altenberg" przyjął ponoć od nazwy jednej z naddunajskich miejscowości.

Życiorys

Urodził się w zamożnej rodzinie żydowskiej jako najstarszy syn wiedeńskich kupców[2]. Miał cztery siostry i dwóch braci[3]. Studiował w Wiedniu prawo i medycynę. Pracował jako księgarz[4]. W 1900 roku odszedł od wyznania judaistycznego, a w 1910 przyjął chrzest[5]. Po dwukrotnym przerwaniu studiów (prawo i medycyna)[2] i rozpoczęciu nauki na księgarza zdiagnozowano u niego "przewrażliwienie systemu nerwowego", a co za tym idzie niezdolność do wykonywania zawodu[5]. Przeciągające się depresje i kryzysy nerwowe gnębiły Altenberga[2], jednego z czołowych autorów literackiej grupy "Jung-Wien"[6], do śmierci[5]. Zdrowemu trybowi życia i wegetarianizmowi przeciwstawiała się konsumpcja znacznych ilości alkoholu i leków.

Do kręgu jego przyjaciół należeli m.in. pisarze Arthur Schnitzler i Egon Friedell[7], architekt Adolf Loos (jego ojciec chrzestny)[5], malarz Oskar Kokoschka. Karl Kraus, czołowy publicysta, satyryk i jedna z najbardziej opiniotwórczych postaci ówczesnego Wiednia konsekwentnie angażował się na rzecz twórczości Petera Altenberga.

Teksty Altenberga zarówno pod względem treści, jak i formy odpowiadają wrażliwości "nerwowego cygana" przełomu wieków XIX i XX. Do niektórych z nich napisał muzykę Alban Berg.

Dzieła

  • Wie ich es sehe, 1896
  • Ashantee, 1897
  • Was der Tag mir zuträgt, 1900
  • Prodromos, 1905
  • Märchen des Lebens, 1908;
  • Neues Altes, 1911
  • Vita ipsa, 1918

Przypisy

  1. ↑ Altenberg Peter, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-05-03].
  2. ↑ a b c e, Der Wiener Dichter Peter Altenberg – Stammgast, Schnorrer und Rebell, Deutschlandfunk Kultur [dostęp 2022-05-03] (niem.).
  3. ↑ Peter Altenberg Kaffeehausliterat, www-viennatouristguide-at.translate.goog [dostęp 2022-05-03].
  4. ↑ Altenberg Peter, [w:] Jan Chodera, Mieczysław Urbanowicz (red.), Mały Słownik Pisarzy Niemieckich, Austriackich i Szwajcarskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 16.
  5. ↑ a b c d Peter Altenberg, Österreichisches Kabarettarchiv [dostęp 2022-05-03] (niem.).
  6. ↑ Peter Altenberg, orawww-uibk-ac-at.translate.goog [dostęp 2022-05-03].
  7. ↑ Peter Altenberg – 4 Bücher – Perlentaucher, www.perlentaucher.de [dostęp 2022-05-03].

Bibliografia

  • Peter Altenberg, Gesammelte Werke (red. W.J. Schweiger), 5tomów, 1987 (ukazało się 2)
  • H. C. Kosler (red.), Peter Altenberg, Leben und Werk in Texten und Bildern, 1981
  • A. Barker, Telegrammstil der Seele. Peter Altenberg – eine Biographie, 1998.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Peter Altenberg.jpg
Peter Altenberg im Café Central, Wien
Peter Altenberg (signature).gif
Signature of Peter Altenberg
Scolik - Peter Altenberg.jpg
Porträt Peter Altenberg (1859-1919), Originalfoto