Peter Ustinov

Peter Ustinov
Ilustracja
Peter Ustinov
Imię i nazwisko

Peter Alexander Freiherr von Ustinov

Data i miejsce urodzenia

16 kwietnia 1921
Londyn

Data i miejsce śmierci

28 marca 2004
Genolier

Zawód

aktor, pisarz

Współmałżonek

Isolde Denham
(1940–1950; rozwód)
Suzanne Cloutier
(1954–1971; rozwód)
Helene du Lau d’Allermans
(1972–2004; jego śmierć)

Lata aktywności

1938–2004

Odznaczenia
Odznaka Rycerza Kawalera (Wielka Brytania) Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Krzyż Oficerski za Naukę i Sztukę (Austria) Kawaler Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RFN Order Uśmiechu

Peter Alexander von Ustinov (właśc. Peter Alexander Freiherr von Ustinov; ur. 16 kwietnia 1921 w Londynie, zm. 28 marca 2004 w Genolier) – brytyjski aktor filmowy i teatralny oraz pisarz.

Życiorys

Ustinov zdobył w latach 60. dwa Oscary za role drugoplanowe w Spartakusie oraz Topkapi. Wśród innych ról można wymienić m.in. Nerona w Quo vadis oraz detektywa Herkulesa Poirota[1]. W 1992 zagrał w filmie Olej Lorenza.

W 2003, w swojej przedostatniej roli, zagrał w filmie Luter postać Fryderyka III Mądrego, księcia saskiego. Użyczył głosu głównemu bohaterowi brytyjskiej wersji serialu animowanego Doctor Snuggles[2].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 19. MFF w Cannes (1966).

Ustinov był żonaty trzy razy – pierwszy raz z Isolde Denham. Małżeństwo trwało od 1940 do rozwodu w 1950 roku, mieli jedno dziecko, córkę Tamarę (ur. 1945). Izolda była przyrodnią siostrą aktorki Angeli Lansbury. Drugie małżeństwo zawarł z Suzanne Cloutier w roku 1954, zakończone rozwodem w 1971 roku. Mieli troje dzieci, dwie córki: Pavlę i Andreę oraz syna Igora, który jest rzeźbiarzem. Trzeci i ostatni raz ożenił się w roku 1972 z Helene du Lau D'Allemans. Małżeństwo to trwało do jego śmierci[3].

W 1990 uzyskał tytuł szlachecki „sir”. Był także komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego (CBE)[4].

Był ambasadorem dobrej woli UNICEF. W 2002 Ustinov przybył po raz pierwszy do Berlina w ramach misji UNICEF, aby zobaczyć wystawę „United Buddy Bears”, mającą na celu propagowanie pokoju między narodami, kulturami i religiami. Ustinov przyczynił się do tego, że w okręgu „niedźwiedzi”, reprezentujących 140 krajów, znalazł się także Irak. Jako protektor otworzył w 2003 w Berlinie drugą edycję wystawy. Na wniosek dzieci został Kawalerem Orderu Uśmiechu, który przyznała mu Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu na posiedzeniu w dniu 21 września 1974. Odznaczenie oraz legitymację z numerem 111 odebrał 31 maja 1977 w Teatrze Wielkim w Warszawie. Ceremonii przewodniczył kanclerz kapituły, Cezary Leżeński.

Peter Ustinov w ostatnich latach życia cierpiał na cukrzycę i miał problemy z sercem. Zmarł 28 marca 2004 roku w wieku 83 lat, w wyniku niewydolności serca, w klinice w Genolier, która mieściła się w pobliżu jego domu w Bursins. Pogrzeb odbył się 2 kwietnia na cmentarzu w Bursins, przemawiał na nim w imieniu ówczesnego sekretarza ONZ Kofiego Annana Dyrektor Generalny UNICEF Carol Bellamy[5].

Filmografia

Jako Neron w filmie Quo vadis, 1951
W filmie The Sundowners, 1960
Peter Ustinov, 1993
  • 1940 Hullo Fame (dokumentalny)
Mein Kampf – My Crimes (dokumentalny)
  • 1942 Let the People Sing – dr Bentika
Jeden z naszych samolotów zaginął (One of Our Aircraft Is Missing) – ksiądz
The Goose Steps Out – Krauss
  • 1943 The New Lot (krótkometrażowy) – Keith
  • 1944 Droga przed nami (The Way Ahead) – Rispoli
  • 1945 The True Glory (dokumentalny)
  • 1946 School for Secrets (reżyser i scenarzysta)
Carnival (współscenarzysta)
  • 1948 Vice Versa (reżyser, scenarzysta, producent)
  • 1949 Private Angelo – szer. Angelo
  • 1950 Odette – por. Alex Rabinovich/Arnauld
  • 1951 Hotel Sahara – Emad
Magiczna skrzynka (The Magic Box) – przemysłowiec
Quo vadisNeron
  • 1952 Le Roi et l'oiseau (rysunkowy) – głos w wersji ang.
Dom pani Tellier (Le plaisir) – narrator w wersji angielskiej
Piękny Brummell (Beau Brummellksiążę Walii
  • 1955 Nie jesteśmy aniołami (We're No Angels) – Jules
Lola Montès – konferansjer w cyrku
  • 1957 Les espions – Michel Kiminsky
Un angelo è sceso a Brooklyn – pan Bossi
The Sundowners – Rupert Venneker
  • 1961 Romanoff and Juliet (reżyser, scenarzysta, współproducent) – generał
  • 1962 Billy Budd – Edwin Fairfax Vere
  • 1963 Alleman (dokumentalny) – narrator w wersji ang.
Women of the World (dokumentalny) – narrator
  • 1964 Topkapi – Arthur Simon Simpson
The Peaches (krótkometrażowy) – narrator
  • 1965 Lady L – książę Otto
Johnie Goldfarb, proszę do domu! (John Goldfarb, Please Come Home) – król Fawz
The Comedians in Africa (dokumentalny) – on sam
  • 1968 Blackbeard's Ghost – kpt. Blackbeard
Hot Millions – Marcus Pendleton/Caesar Smith
  • 1969 Viva Max! – gen. Maximillian Rodrigues DeSantos
  • 1970 The Festival Game (dokumentalny)
  • 1972 Hammersmith Is Out – doktor
  • 1973 Burt Bacharach Opus No. 3 – on sam
Robin Hood (animowany) – głos w wersji ang.: lew-książę Jan/król Ryszard
  • 1975 One of Our Dinosaurs is Missing – Hnup Wan
  • 1976 Ucieczka Logana (Logan's Run) – starzec
Treasure of Matecumbe – dr Snodgrass
The Muppet Show – on sam
  • 1977 Un taxi mauve – Taubleman
Jezus z Nazaretu (Jesus of Nazareth) (serial TV) – Herod Wielki
The Last Remake of Beau Geste – Markov
The Mouse and His Child – głos w wersji ang.: szczur Manny
Doppio delitto – Harry Hellman
Złodziej z Bagdadu (Thief of Baghdad) – kalif
  • 1979 Tarka the Otter – narrator
Porwanie (Ashanti) – Sulejman
Nous maigrirons ensemble – Victor
Charlie Chan i klątwa Dragon Queen (Charlie Chan and the Curse of the Dragon Queen) – Charlie Chan
Grendel Grendel Grendel (animowany) – głos
Doctor Snuggles (animowany serial TV) – głos w wersji ang.: dr Snuggles
  • 1982 Zło czai się wszędzie (Evil Under the Sun) – Hercule Poirot
  • 1984 İnce Memed – Abdi Aga
  • 1985 Thirteen at Dinner – Hercule Poirot
  • 1986 Altanka nieboszczyka (Dead Man’s Folly) – Hercule Poirot
Peter Ustinov's Russia (dokumentalny)
Murder in Three Acts – Hercule Poirot
  • 1988 Randka ze śmiercią (Appointment with Death) – Hercule Poirot
Peep and the Big Wide World (krótkometrażowy) – narrator
Granpa (rysunkowy) – głos w wersji ang.: dziadek
W 80 dni dookoła świata (Around the World in 80 Days) (serial TV) – detektyw Wilbur Fix
  • 1990 C'era un castello con 40 cani – lek. wet. Muggione
  • 1992 Olej Lorenza (Lorenzo's Oil) – prof. Gus Nikolais
  • 1995 The Phoenix and the Magic Carpet – dziadek/głos Feniksa
The Old Curiosity Shop – dziadek
Paths of the Gods (dokumentalny)
  • 1998 Stiff Upper Lips – Horace
  • 1999 Kawaler (The Bachelor) – dziadek James Shannon
Alicja w Krainie Czarów – Mors
Folwark zwierzęcy (Animal Farm) – głos w wersji ang.: Major
  • 2000 My Khmer Heart (dokumentalny)
Majestät brauchen Sonne (dokumentalny)
  • 2001 Stanley Kubrick: A Life in Pictures (dokumentalny) – on sam
  • 2002 Salem Witch Trials – William Stroughton
  • 2003 Luter (Luther) – Fryderyk III Mądry
Winter Solstice – Hughie McLellan
  • 2004 Siberia: Railroad Through the Wilderness – narrator

Publikacje

  • Abelard and Heloise
  • Add a Dash of Pity and Other Short Stories
  • Brewer's Theatre (współautor)
  • The Comedy Collection
  • Dear Me
  • Disinformer: Two Novellas
  • Frontiers of the Sea
  • Generation at Jeopardy: Children in Central and Eastern Europe and the Former Soviet Union
  • God and the State Railways
  • Half Way Up a Tree
  • The Indifferent Shepherd
  • James Thurber with Thurber
  • Klop and the Ustinov Family (wspólnie z Nadią B. Ustinov)
  • Krumnagel
  • The Laughter Omnibus
  • Life is an Operetta And Other Short Stories
  • Loser
  • The Love of Four Colonels
  • The Methuen Book of Theatre Verse (wspólnie z Jonathanem i Moirą Fieldami)
  • Monsieur René (wyd. pol. Muza S.A., 2001, ISBN 83-7200-869-8)
  • My Russia
  • Niven's Hollywood (wspólnie Tomem Hutchinsonem)
  • Old Man & Mr. Smith
  • Photo Finish
  • Quotable Ustinov
  • Romanoff and Juliet
  • Still at Large
  • The 13 Clocks (wspólnie z Jamesem Thurberem)
  • The Unicorn in the Garden and Other Fables for Our Time (wspólnie z Jamesem Thurberem)
  • The Unknown Soldier and His Wife
  • Ustinov at Eighty
  • Ustinov at Large
  • Ustinov in Russia
  • Ustinov Still at Large
  • Beethoven's Tenth

Nagrody

Przypisy

  1. Peter Ustinov Biography. Turner Classic Movies. [dostęp 2020-02-17]. (ang.).
  2. Peter Ustinov Biography. biography.com. [dostęp 2019-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-23)]. (ang.).
  3. Peter Ustinov, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-29] (ang.).
  4. Peter Ustinov (1921-2004). Find a Grave. [dostęp 2020-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-05)]. (ang.).
  5. UNICEF mourns death of Goodwill Ambassador Sir Peter Ustinov. UNICEF. [dostęp 2020-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-15)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Order BritEmp (civil) rib.PNG
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
POL Order Uśmiechu BAR.svg
Baretka: Order Uśmiechu.
Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
AUT Oesterreichisches Ehrenkreuz fuer Wissenschaft und Kunst 1-Klasse BAR.svg
Baretka: Austriacki Krzyż Honorowy I Klasy za Naukę i Sztukę – Austria.
Peter Ustinov (12172645613).jpg
Autor: City of Boston Archives from West Roxbury, United States, Licencja: CC BY 2.0

Title: Mayor John F. Collins and actor Peter Ustinov (far right) with unidentified women and man Creator: City of Boston Date: circa 1960-1968 Source: Mayor John F. Collins records, Collection #0244.001 File name: 244001_0493 Rights: Copyright City of Boston

Citation: Mayor John F. Collins records, Collection #0244.001, City of Boston Archives, Boston
Peter Ustinov.jpg
Screenshot of Peter Ustinov from the trailer for the film The Sundowners
Peter Ustinov 2.jpg
Screenshot of Peter Ustinov from the trailer for the film Quo Vadis
BRA Order of the Southern Cross - Knight BAR.png
Baretka Rycerza Orderu Krzyża Południa
GER Bundesverdienstkreuz 2 BVK.svg
Baretka: Order Zasługi RFN – Krzyż Zasługi na Wstędze.
Peter-Ustinov-at-a-book-signing-in-Brisbane.JPG
Peter Ustinov at a book signing session at the ABC Shop at The Myer Centre in Brisbane, Queensland, Australia
Knight Bachelor ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Knight Bachelor