Pholiota
 Łuskwiak ognisty (Pholiota flammans) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | pierścieniakowate |
| Rodzaj | łuskwiak |
| Nazwa systematyczna | |
| Pholiota (Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zwickau): 22, 83 (1871) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
Pholiota squarrosa (Vahl) P. Kumm. | |
Pholiota (Fr.) P. Kumm. (łuskwiak) – rodzaj grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten utworzył Elias Fries w 1821 r. jako Agaricus trib. Pholiota. Jest to bazonim. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Paul Kummer w 1871 r.[1]
Synonimy naukowe: Agaricus ser. Derminus Fr., Agaricus trib. Flammula Fr., Agaricus trib.Pholiota Fr., Derminus (Fr.) Staude, Dryophila Quél., Flammopsis Fayod, Flammula (Fr.) P. Kumm., Gymnocybe P. Karst., Hemipholiota (Singer) Bon, Hypodendrum Paulet ex Earle, Kuehneromyces Singer & A.H. Sm., Nemecomyces Pilát, Phaeonematoloma (Singer) Bon, Pholiota subgen. Hemipholiota Singer, Ryssospora Fayod, Visculus Earle[2].
Nazwę polską (łuskwiak) podał Franciszek Błoński w 1896 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były także jako bedłka, łuszczak, łuskiewnik, drobniak, pierścieniak[3].
Cechy charakterystyczne
Pasożyty i saprotrofy rosnące na drewnie, powodujące białą zgniliznę drewna. Kapelusze nagie do łuskowatych, suche, maziste lub śluzowate, niehigrofaniczne. Blaszki szeroko przyrośnięte. Trzony z pierścieniem lub bez pierścienia. Wysyp zarodników ochrowy do rdzawobrązowego. Zarodniki eliptyczne, gładkie, z porą rostkową często bardzo małą, rzadziej bez pory rostkowej. Blaszki przeważnie z chryzocystydami. Trama blaszek regularna (strzępki biegną równolegle)[4][5].
Gatunki występujące w Polsce
- Pholiota adiposa (Batsch) P. Kumm. – łuskwiak tłustawy
- Pholiota astragalina (Fr.) Singer – łuskwiak szafranowoczerwony
- Pholiota aurivella (Batsch.: Fr.) Kummer – łuskwiak złotawy
- Pholiota conissans (Fr.) M.M. Moser – łuskwiak wierzbowy
- Pholiota flammans (Batsch) P. Kumm. – łuskwiak ognisty
- Pholiota gummosa (Lasch) Singer – łuskwiak słomkowy
- Pholiota henningsii (Bres.) P.D. Orton – łuskwiak torfowy
- Pholiota heteroclita (Fr.) Quél. – łuskwiak włóknistołuskowaty
- Pholiota highlandensis (Peck) A.H. Sm. & Hesler – łuskwiak wypaleniskowy
- Pholiota lenta (Pers.) Singer – łuskwiak śluzowaty
- Pholiota lignicola (Peck) Jacobsson 1989 – łuskwiak wąskoblaszkowy
- Pholiota lubrica (Pers.) Singer – łuskwiak śliski
- Pholiota lucifera (Lasch) Quel. – łuskwiak pomarańczowobrązowy
- Pholiota mixta (Fr.) Kuyper & Tjall.-Beuk. – łuskwiak podlaski
- Pholiota scamba (Fr.) M.M. Moser – łuskwiak świerkowy
- Pholiota spumosa (Fr.) Singer – łuskwiak dwubarwny
- Pholiota squarrosa (Bull.) P. Kumm.– łuskwiak nastroszony
- Pholiota squarrosoides (Peck) Sacc. – łuskwiak rdzawołuskowy
- Pholiota tuberculosa (Schaeff.) P. Kumm. – łuskwiak gruzełkowany
Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum[6] Nazwy polskie według Władysława Wojewody[3].
Galeria
Łuskwiak tłustawy
Łuskwiak złotawy
Łuskwiak ognisty
Łuskwiak słomkowy
Łuskwiak wypaleniskowy
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0Łuskwiak śliski
łuskwiak śluzowaty
Łuskwiak dwubarwny
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0Łuskwiak świerkowy
Łuskwiak rdzawołuskowy
Łuskwiak gruzełkowany
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [dostęp 2013-09-15].
- ↑ Species Fungorum = 2012-13-02.
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ E. Gerhardt, Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie – Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ Species Fungorum (gatunki) [dostęp 2013-03-05].
Media użyte na tej stronie
Pholiota spumosa is a fungus of the genus Pholiota. The sporocarps in the picture are at the end of their life cycle and therefore darker colored. Especially the hymenium which initially is yellow turned brown.
_Singer_118899.jpg)
Autor: This image was created by user Irene Andersson (irenea) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
Pholiota gummosa (Lasch) Singer
Autor: John Carl Jacobs (JCJacobs), Licencja: CC BY-SA 3.0
Pholiota aurivella (Batsch) P. Kumm.
_Sacc_168182.jpg)
Autor: This image was created by user Dave W (Dave W) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
Pholiota squarrosoides (Peck) Sacc.
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
Pholiota scamba from Commanster, Belgium. If you think this is a different taxon, please contact James Lindsey.
_P._Kumm_226590.jpg)
Autor: This image was created by user Rocky Houghtby (Gravija) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
Pholiota tuberculosa (Schaeff.) P. Kumm.
.JPG)
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
Pholiota lubrica from Commanster, Belgian High Ardennes .
Pholiota highlandensis. Pine forest near Kiev (Novobelichi), Ukraine
Autor: Acélan, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pholiota flammans (pholiote flamboyante)
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pholiota adiposa (habitat:Pieniny)