Phomopsis

Phomopsis
Ilustracja
Zgorzel pędu róży wywołana przez Phomopsis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

Diaporthales

Rodzina

Diaporthaceae

Rodzaj

Phomopsis

Nazwa systematyczna
Phomopsis (Sacc.) Bubák
Öst. bot. Z. 55(1): 78 (1905)[1]
Hodowle Phomopsis na sztucznych podłożach

Phomopsis (Sacc.) Bubák – rodzaj grzybów z rzędu Diaporthales[2].

Charakterystyka

Grzyby mikroskopijne. Znane są głównie w postaci anamorf. Jeśli występują teleomorfy, to należą do rodzaju Diaporthe. Konidiomy tworzą się w podkładkach. Są zagłębione w tkankach, duże, prawie kuliste, beczułkowate lub spłaszczone, o barwie jasnej lub ciemnobrunatnej do czarnej. Składają się z jednej, lub wielu zlanych z sobą grubościennych komór. Konidiofory rozgałęzione, ze szczytowymi cylindrycznymi komórkami konidiotwórczymi typu monofialidy. Zarodniki konidialne szkliste, gładkie, cienkościenne, jednokomórkowe i w obrębie gatunku zróżnicowane morfologicznie. Czasem powstają dwa typy konidiów; nitkowate i zazwyczaj wygięte na kształt laski, lub wrzecionowate z dwoma gutulami. Czasami tworzą się także konidia o pośrednim kształcie[3].

Są na świecie szeroko rozprzestrzenione. Większość gatunków to pasożyty roślin powodujące zgorzel siewek oraz uszkodzenia łodyg, liści, raka łodyg i gnicie owoców. Opisano około 600 gatunków, ale identyfikowane były głównie na podstawie gatunku rośliny żywicielskiej. Współczesne badania metodami biologii molekularnej (hodowle w laboratorium na sztucznych podłożach) i genetyki wykazały, że liczne z nich to synonimy. Wskutek tych badań w 2012 r. liczba gatunków spadła do 234[3] i nadal się zmienia.

Systematyka

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum

Diaporthaceae, Diaporthales, Diaporthomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungii[1].

W 1884 r. Pier Andrea Saccardo utworzył podrodzaj Phoma subgen. Phomopsis. W 1905 r. František Bubák podniósł go do rangi rodzaju[1].

Synonimy[4]:

  • Chromocytospora Speg. 1910
  • Cyclophomopsis Höhn. 1920
  • Cyphellopycnis Tehon & G.L. Stout 1929
  • Endogloea Höhn. 1915
  • Fragosoella Petr. & Syd. 1927
  • Fusicytospora Gutner 1935
  • Haplophoma Riedl & Ershad 1977
  • Lasiostroma Griffon & Maubl. 1911
  • Leptostromella subgen. Vestergrenia Sacc. & P. Syd. 1899
  • Leucophomopsis Höhn. 1917
  • Libertina Höhn 1920
  • Malacostroma Höhn. 1920
  • Myxolibertella Höhn. 1903
  • Petasodes Clem. 1909
  • Phoma subgen. Phomopsis Sacc. 1884
  • Phomopsella Höhn. 1920
  • Phomopsioides M.E.A. Costa & Sousa da Câmara 1954
  • Placophomopsis Grove 1921
  • Pseudophomopsis Höhn. 1926
  • Scleropycnium Heald & C.E. Lewis 1912
  • Vestergrenia (Sacc. & P. Syd.) Died. 1913

Gatunki występujące w Polsce

  • Phomopsis abietina (R. Hartig) Grove 1918
  • Phomopsis achilleae (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis aristolochiae Grove 1917
  • Phomopsis arctii (Lasch) Traverso 1906
  • Phomopsis coneglanensis (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis consocia (Sacc., E. Bommer & M. Rousseau) Died. 1911
  • Phomopsis cordifolia (Brunaud) Died. 1912
  • Phomopsis corni (Fuckel) Traverso[5]
  • Phomopsis corticis (Fuckel) Grove 1918
  • Phomopsis cryptica (Nitschke) Höhn. 1906
  • Phomopsis denigrata (Desm.) Traverso 1913
  • Phomopsis detrusa (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis diachenii Sacc. 1915
  • Phomopsis diaporthes-macrostomae Traverso 1906
  • Phomopsis dominici (Traverso) Sacc. & D. Sacc. 1903
  • Phomopsis dulcamarae (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis effusa (Roberge ex Desm.) Höhn. 1918
  • Phomopsis glandicola (Lév.) Grove 1917
  • Phomopsis helianthi Munt.-Cvetk., Mihaljč. & M. Petrov 1981
  • Phomopsis hysteriola (Sacc.) Grove 1935
  • Phomopsis importata (Nitschke) Dietel 1911
  • Phomopsis inaequalis Traverso 1906
  • Phomopsis incarcerata Höhn. 1906
  • Phomopsis intermedia (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis japonica (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis juglandina (Sacc.) Höhn. 1906
  • Phomopsis lysimachiae (Cooke) Grove 1917
  • Phomopsis mazzantioides Petr. 1921
  • Phomopsis moricola (Sacc.) Grove 1915
  • Phomopsis muelleri (Cooke) Grove 1917
  • Phomopsis nepetae Gonz. Frag. 1914
  • Phomopsis occulta Traverso 1906
  • Phomopsis oncostoma (Thüm.) Höhn. 1917
  • Phomopsis oxalina (Ellis & Everh.) Syd. 1930
  • Phomopsis perniciosa Grove 1935
  • Phomopsis phaseoli (Desm.) Sacc. 1915
  • Phomopsis pimpinellae (Ellis) H.C. Greene 1953
  • Phomopsis platanoidis (Cooke) Died. 1912
  • Phomopsis prunorum (Cooke) Grove 1917
  • Phomopsis pulla (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis pungens (Nitschke ex Sacc.) Grove 1935
  • Phomopsis pustulata (Sacc.) Died. 1911
  • Phomopsis putator (Nitschke) Traverso 1906
  • Phomopsis quercina (Sacc.) Höhn. ex Died. 1911
  • Phomopsis quercus (Sacc. & Speg.) Curzi & Barbaini 1927
  • Phomopsis radula (Berk. & Broome) Grove 1917
  • Phomopsis revellens (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis rhois (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis rossiana (Sacc.) Sacc. & D. Sacc. 1906
  • Phomopsis rudis (Sacc.) Höhn. 1906
  • Phomopsis ryckholtii (Sacc.) Höhn. 1906
  • Phomopsis salicina (Westend.) Died. 1911
  • Phomopsis sambucina (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis sarothamni Höhn. 1906
  • Phomopsis sclerotioides Kesteren 1967
  • Phomopsis scobina Höhn. 1906
  • Phomopsis sorbicola Grove 1930
  • Phomopsis sordidula Traverso 1906
  • Phomopsis spiraeae (Desm.) Grove 1920
  • Phomopsis subordinaria (Desm.) Traverso 1906
  • Phomopsis thujae Died. 1912
  • Phomopsis tulasnei Sacc. 1906
  • Phomopsis vaccinii Shear, N.E. Stevens & H.F. Bain 1931
  • Phomopsis velata (Sacc.) Traverso 1906
  • Phomopsis vexans (Sacc. & P. Syd.) Harter 1914

Nazwy naukowe według Index Fungorum. Wykaz gatunków według W. Mułenki i in.[6], J. Marcinkowskiej[3]i in.[7].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum [dostęp 2021-01-23] (ang.).
  2. CABI databases [dostęp 2021-01-23] (ang.).
  3. a b c Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  4. Species Fungorum [dostęp 2021-01-23] (ang.).
  5. Takson niepewny.
  6. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.
  7. Diaporthe vaccini [dostęp 2021-01-23] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Phomopsis.jpg
Cultures of a destructive mold called Phomopsis strains that infect both crop and noncrop plants.
Phomopsis canker of rose 9777580736 58bc01b689 o.jpg
Autor: Scot Nelson, Licencja: CC0
Phomopsis canker of rose - Pathogen: Phomopsis sp. (fungus)