Pięciornik alpejski

Pięciornik alpejski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	pięciornik
Gatunek	pięciornik alpejski
	Nazwa systematyczna
	Potentilla crantzii (Crantz) Beck ex Fritsch; Fl. Nieder-Österreich 2: 760 760 1892
Synonimy
	Fragaria crantzii Crantz;
	Fragaria crantzii Crantz;

Pięciornik alpejski, p. Crantza^[4] (Potentilla crantzii (Crantz) Beck ex Fritsch) – gatunek rośliny należący do rodziny różowatych (Rosaceae). Występuje w górach Europy i Azji^[5]. W Polsce wyłącznie na Babiej Górze i w Tatrach^[6].

Morfologia

Pokrój: Roślina gęstokępkowa. Pędy kwiatowe wyrastają z boku płonnych różyczek liściowych. Pędy rzadko zakorzeniają się. Łodyga łukowato wzniesiona, o długości 5- 20 cm. Pod ziemią roślina posiada cienkie i silnie rozgałęzione kłącze^[6]^[7].
Liście: Głównie liście różyczkowe. Są one długoogonkowe, dłoniasto złożone, składają się z 5 jednakowej wielkości listków. Listki mają klinowato-jajowaty kształt i brzegi głęboko karbowano-piłkowane. Mają słabo widoczną nerwację i są obustronnie odstająco owłosione, na dolnej stronie silniej, włoskami gwiazdkowatymi. Środkowe liście na łodydze są 3-listkowe, krótkoogonkowe. Przylistki na płonnych różyczkach mają jajowate lub szerokolancetowate uszka^[7].

Kwiaty: Wyrastają na długich szypułkach. Ich korona o średnicy 1,5-2,5 cm składa się z 5 złocistożółtych płatków. Działki kielich dwukrotnie krótsze od płatków i owłosione. U nasady płatków pomarańczowa plama, wewnątrz korony liczne pręciki i słupki. Szyjka słupka o cienkiej nasadzie i zgrubiała pod znamieniem^[6]^[7].

Owoc: Drobne, jajowate niełupki o zielonożółtym kolorze^[6].
Gatunki podobne: Pięciornik złoty, cechy odróżniające od pięciornika alpejskiego: owłosienie listków, srebrzysta obwódka na ich brzegach^[6].

Morfologia

Pokrój

Kwiat

Biologia i ekologia

Rozwój: Bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Siedlisko: Porasta hale górskie, polany reglowe, murawy. W Tatrach występuje od regla dolnego po piętro turniowe, głównie jednak w piętrze alpejskim i subalpejskim. Rośnie zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym, częściej jednak na wapieniu^[6].
Fitosocjologia: Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Seslerietea variae^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
↑ The International Plant Names Index. [dostęp 2017-01-2418].zły zapis daty dostępu
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-28].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.
↑ ^a ^b ^c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).

[3] The International Plant Names Index. [dostęp 2017-01-2418].zły zapis daty dostępu

[checklist2002-4] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[grin-5] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-28].

[mirek-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.

[szafer-7] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[8] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Pięciornik alpejski

Morfologia

Biologia i ekologia

Przypisy

Media użyte na tej stronie