Piłka nożna na Łotwie

(c) Dmitrij M, CC BY 3.0

Stadion Daugava w Rydze, arena domowa reprezentacji narodowej

Piłka nożna (łot. Futbols ˈfutbɔls) jest najpopularniejszym sportem na Łotwie^[1]. Jej głównym organizatorem na terenie Łotwie pozostaje Latvijas Futbola federācija (LFF)^[2].

Według stanu na 17 listopada 2021 roku Vitālijs Astafjevs, Andrejs Rubins i Juris Laizāns mają odpowiednio 167, 117 i 113 występów reprezentacyjnych, a Māris Verpakovskis strzelił 29 bramek w barwach reprezentacji Łotwy.

W łotewskiej Virslīga grają takie utytułowane kluby, jak Riga FC, FK RFS, FK Ventspils i FK Liepāja.

Historia

Piłka nożna zaczęła zyskiwać popularność na Łotwie na początku XX wieku. W 1908 roku po raz pierwszy rozegrano mecz o tytuł mistrza Rygi pomiędzy klubami British FC i Union (oba kluby założone w 1907), który zakończył się wynikiem 5-0 na korzyść Brytyjczyków. W 1909 Union rewanżował się wygrywając 4-1. W 1910 kluby British FC, Union oraz Kaiserwald Ryga (który powstał w 1909) założyły Ryżską Futbolową Ligę. W 1915 w lidze grało już 6 drużyn, ale w 1916 rozgrywki zawieszone z powodu I wojny światowej. 18 listopada 1918 Łotwa proklamowała niepodległość.

Po założeniu łotewskiej federacji piłkarskiej – LFF w 1921 roku, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych rozgrywek o mistrzostwo Łotwy. Pierwsza edycja mistrzostw Łotwy startowała w sezonie 1921, ale rozgrywek nie dokończono przez wcześniejsze nastąpienie zimy. W 1922 w lidze walczyły jedynie 6 drużyn ze stolicy Rygi. Pierwszym mistrzem został Kaiserwald Ryga, który powtórzył ten sukces i w następnym sezonie. Od 1923 organizowano najpierw turnieje w dwóch grupach - w stolicznej, gdzie rozgrywane były systemem ligowym oraz w grupie prowincjalnej, gdzie rozgrywane systemem pucharowym. Następnie zwycięzcy obu grup walczyły w meczu finałowym o tytuł mistrza Łotwy. Dopiero w 1927 po raz pierwszy wszystkie drużyny kraju połączono w jedyną wyższą ligę, zwaną Virslīga. Pierwszym mistrzem ligi została Olimpia Lipawy, która utrzymywała ten tytuł i w kolejnych dwóch sezonach. Mistrzostwa Łotwy w sezonie 1939/40 zostały zawieszone, tak jak 17 czerwca 1940 wojska radzieckie wkraczają do Łotwy, a 5 sierpnia została utworzona Łotewska SRR w składzie ZSRR. W sezonie 1941 mistrzostwa Łotewskiej SRR po 6 kolejkach zostały przerwane tak jak w końcu czerwca nastąpiła okupacja niemiecka. W 1942 i 1943 rozgrywki o mistrzostwo Łotwy zostały wznowione, ale w 1944 znów zawieszone z powodu ataku Armii Radzieckiej, w wyniku którego ZSRR ponownie okupują Łotwę. W 1945 ponownie startują mistrzostwa Łotewskiej SRR. To nie były pełnowartościowe mistrzostwa tak jak najlepsze kluby kraju uczestniczyły w mistrzostwach ZSRR. W 1990 dodatkowo organizowano rozgrywki Baltic League, w których uczestniczyły m.in. najlepsze drużyny Łotewskiej SRR - RAF Jelgava, Celtnieks Dyneburg, Torpedo Ryga, KKI Daugava Ryga, Pārdaugava Ryga i Olimpija Lipawa.

21 sierpnia 1991 – po puczu Janajewa Łotwa deklaruje niepodległość. Niektóre źródła uważają mistrzostwo w 1991 roku za pierwsze pełnoprawne mistrzostwo Łotwy po przywróceniu niepodległości. Ale po pierwsze, de facto niezależność została przywrócona po rozpoczęciu mistrzostw, a po drugie, nie wszystkie najsilniejsze łotewskie zespoły brały udział w tych mistrzostwach. Tak więc, Pārdaugava Ryga występowała w pierwszej lidze ZSRR, gdzie zajęła ostatnie 22.miejsce, a RAF Jelgava zmagał się w 6.strefie Drugiej ligi ZSRR.

Rozgrywki najwyższej ligi zwanej Virslīga w obecnym formacie zainaugurowano w sezonie 1992^[3].

Format rozgrywek ligowych

W obowiązującym systemie ligowym trzy najwyższe klasy rozgrywkowe są ogólnokrajowe (Virslīga, 1. līga i 2. līga). Dopiero na czwartym poziomie pojawiają się grupy regionalne.

Puchary

Rozgrywki pucharowe rozgrywane na Łotwie to:

• Puchar Łotwy (Latvijas Kauss futbolā),
• Superpuchar Łotwy (Latvijas Superkauss futbolā) - mecz między mistrzem kraju i zdobywcą Pucharu.

Reprezentacja narodowa

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Piłka nożna na stronie Sportacentrs.com (łot.)
• Piłka nożna na stronie LSM.lv (łot. • ang. • ros.)
• Piłka nożna na stronie Delfi (łot.)
• Oficjalna strona LFF (łot.)
• Oficjalna strona Virslīgi (łot.)