Piłodziób wspaniały

Piłodziób wspaniały
Momotus momota[1]
(Linnaeus, 1766)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Nadrząd

ptaki neognatyczne

Rząd

kraskowe

Rodzina

piłodzioby

Rodzaj

Momotus

Gatunek

piłodziób wspaniały

Synonimy
  • Ramphastos momota Linnaeus, 1766[2]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Piłodziób wspaniały[4] (Momotus momota) – gatunek ptaka z rodziny piłodziobów (Momotidae) występujący w Ameryce Południowej, głównie w Amazonii.

Systematyka
W starszym ujęciu systematycznym do M. momota zaliczano około 20 podgatunków występujących od północno-wschodniego Meksyku do północnej Argentyny[2]. W oparciu przede wszystkim o publikację F.G. Stilesa z 2009 roku takson ten podzielono na 6 osobnych gatunków: M. momota, M. coeruliceps (piłodziób modrogłowy), M. lessonii (piłodziób żółtopierśny), M. subrufescens (piłodziób rdzawobrzuchy), M. bahamensis (piłodziób czerwonogardły) i M. aequatorialis (piłodziób wyżynny)[4][5][6]. W tym nowym ujęciu systematycznym do M. momota zalicza się już tylko 9 podgatunków, które zamieszkują[5]:
  • M. m. momota (Linnaeus, 1766) – wschodnia Wenezuela, region Gujana i północna Brazylia
  • M. m. microstephanus Sclater, PL, 1858 – południowo-wschodnia Kolumbia, wschodni Ekwador i północno-zachodnia Brazylia
  • M. m. ignobilis von Berlepsch, 1889 – wschodnie Peru i zachodnia Brazylia
  • M. m. nattereri Sclater, PL, 1858 – północno-wschodnia Boliwia
  • M. m. simplex Chapman, 1923 – zachodnia Brazylia do zachodnio-środkowej Brazylii (na południe od Amazonki)
  • M. m. cametensis Snethlage, E, 1912 – północno-środkowa Brazylia
  • M. m. parensis Sharpe, 1892 – północno-wschodnia Brazylia
  • M. m. marcgravianus Pinto & Camargo, 1961 – wschodnia Brazylia
  • M. m. pilcomajensis Reichenow, 1919 – południowa Boliwia, południowa Brazylia i północno-zachodnia Argentyna
Opis gatunku

Upierzenie zielone, niebieski wierzch głowy, rude podgardle, pierś i brzuch, czarna maska wokół oczu. W ogonie znajdują się dwie długie niebieskoczarne sterówki. Siedząc na gałęzi, wymachuje ogonem jak wahadłem to w jedną, to w drugą stronę, wołając rytmiczne jutu-jutu. Gniazda wygrzebują w ziemi.

Średnie wymiary
Długość ciała – około 50 cm (wraz z ogonem o długości około 30 cm).
Biotop
Pierwotne lasy Amazonii i terenów przyległych aż po północno-zachodnią Argentynę.
Pożywienie
Drobne kręgowce, owady, owoce, nasiona. Polują w locie.
Rozmnażanie
Samica składa 2–3 jaja w dziupli drzewa lub w norze wykopanej w urwistym brzegu rzeki. Pisklęta wylęgają się po 22 dniach. O młode troszczą się obydwoje rodzice.

Przypisy

  1. Momotus momota, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Blue-crowned Motmot (Momotus momota). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-03)]. (ang.).
  3. Momotus momota, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Momotidae Gray,GR, 1840 (1832-33) - piłodzioby - Motmots (wersja: 2019-10-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-05].
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Todies, motmots, bee-eaters. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  6. F. Gary Stiles. A review of the genus Momotus (Coraciiformes: Momotidae) in northern South America and adjacent areas. „Ornitologia Colombiana”. 8, s. 29–74, 2009. (ang.). 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Momotus momota - Amazonian motmot; Bonito, Mato Grosso do Sul, Brazil.jpg
Autor: Hector Bottai, Licencja: CC BY-SA 4.0
Amazonian motmot; Bonito, Mato Grosso do Sul, Brazil
Momotus momota dist.png
Autor: Стефанко1982, Licencja: CC BY-SA 4.0
Мапа поширення Momotus momota