Piaśnica

Piaśnica
Ilustracja
Ujście Piaśnicy do Bałtyku w Dębkach
KontynentEuropa
Państwo Polska
Lokalizacjawoj. pomorskie
Rzeka 1 rzędu
Długość28,6 km
Powierzchnia zlewni325 km²
Źródło
MiejscePuszcza Darżlubska
Współrzędne54°39′30″N 18°16′00″E/54,658333 18,266667
Ujście
RecypientMorze Bałtyckie
MiejsceDębki
Współrzędne54°50′00″N 18°03′45″E/54,833333 18,062500
Szlak
RiverIcon-Spring.svg28,6Puszcza Darżlubska
RiverIcon-SmallLake.svgJezioro Żarnowieckie
RiverIcon-estuary.svg0→ Morze
Bałtyckie
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Piaśnica (kaszb. Piôsznica, niem. Piasnitz[a]) – rzeka w Polsce północnej (Pobrzeże) na Kaszubach, przepływa przez obszar dwóch powiatów województwa pomorskiego: wejherowskiego i puckiego.

Charakterystyka

Piaśnica zaczyna bieg na obszarze Puszczy Darżlubskiej (na południe od Małej Piaśnicy), rzeka przepływa przez Wielką Piaśnicę (miejsce kaźni Polaków i Kaszubów dokonanej przez Niemców), Warszkowo-Młyn, jezioro Żarnowieckie a kończy uchodząc do Bałtyku na zachód od Dębek (obszar rezerwatu przyrody Piaśnickie Łąki)[1].

Historia

27 września 1785 przy ujściu Piaśnicy zatonął brytyjski statek handlowy General Carleton[2].

Granica

Obszar ujścia Piaśnicy stanowił historyczną północno-zachodnią rubież Rzeczypospolitej Polskiej[3][4][5]. W wiekach wcześniejszych rzeka graniczna między Prusami a Królestwem Polskim (daw. woj. pomorskie), ale także między Pomorzem a Prusami Zachodnimi (Pommerellen)[6][7].

W czasach II Rzeczypospolitej od roku 1921 do września 1939 rzeka na swym większym odcinku stanowiła granicę polsko-niemiecką patrząc od północy tj. między kamieniami granicznymi A001 (na plaży po zachodniej stronie, ujście znajdowało się całkowicie po polskiej stronie) a A022 (przy wyjściu z jez. Żarnowieckiego), a ściślej biegła częściowo jej zachodnim równoległym ramieniem Starą Piaśnicą (niem. Alter Piasnitz Bach[a]), znaki graniczne A004 – A022[8]. Dalej granica biegnie zachodnimi brzegami jeziora Żarnowieckiego, a od kamienia A082 (przy wejściu Piaśnicy) do znaku A100 ponownie jej korytem[9]. Po roku 1945 ciek już całkowicie na obszarze Polski m.in. w woj. gdańskim[10][11].

Turystyka

Zrekonstruowany słup graniczny nr 1, tzw. kamień wersalski został ustawiony na drodze Dębki – Białogóra przy mostku na Piaśnicy, jednakże nie stoi on na dawnej granicy tylko ok. 150 metrów bliżej rzeki[12].

W swym dolnym odcinku od elektrowni wodnej w Żarnowcu do ujścia, stanowi turystyczny szlak spływów kajakowych.

Galeria

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ a b Niemieckojęzyczna nazwa geograficzna w brzmieniu administracyjnym do 1945 roku, obecnie na terenie RP.

Przypisy

  1. ↑ Kaszubskie wybrzeże Bałtyku 1: 55 000. Wyd. III. Kraków: Wydawnictwo COMPASS, 2020. (pol.)
  2. ↑ Waldemar Ossowski: WRAK STATKU GENERAL CARLETON, 1785 (ang. THE GENERAL CARLETON SHIPWRECK, 1785) Tom I – Badania Archeologiczne Centralnego Muzeum Morskiego wydanie dwujęzyczne: polsko-angielskie. Gdańsk: 2008. ISBN 978-83-924360-1-0. [dostęp 2009-04-01]. (pol. • ang.)
  3. ↑ Georg Friedrich: Nova mappa geographica Regni Poloniae, Magni Ducatus Lituaniae Regni et Ducatus Occid. Norimb: 1788, s. 1.
  4. ↑ Carte Generale et detaillee de la Pologne. Wiedeń: 1808, s. 1.
  5. ↑ Karta Dawnej Polski, Arkusz XLVI C, 1:500 000. Paryż: 1859, s. 1.
  6. ↑ Neueste Karte von ganz Preussen und Herzogthum Warschau, Pl. II. Wiedeń: 1808, s. 1. (niem.)
  7. ↑ Hans Prutz: Geschichte des Kreises Neustadt in Westpreußen. Gdańsk: 1872, s. 4. (niem.)
  8. ↑ Żarnowiec, 1:100 000, Pas 29 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935, s. 1. (pol.)
  9. ↑ Wejcherowo, 1:100 000, Pas 30 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1936, s. 1. (pol.)
  10. ↑ N-34-37-C (Wierzchucino), 1:50 000, Wojskowa Mapa Topograficzna. Warszawa: Sztab Generalny WP, 1987, s. 1. (pol.)
  11. ↑ N-34-37/38 (Władysławowo), 1:100 000. Wyd. 1. Warszawa: Zarząd Sztabu Generalnego WP, Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1995, s. 1. (pol.)
  12. ↑ Replika kamienia granicznego II Rzeczypospolitej (pol.). [dostęp 2022-02-01].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
RiverIcon-estuary.svg
Estuary icon for riverfloating diagrams. Informations on the Category Page
Ujście rzeki Piaśnicy na plaży w Dębkach 7.jpg
Autor: AjrisZzona, Licencja: CC BY 3.0
Park krajobrazowy Nadmorski Park Krajobrazowy.
Dębki, historyczny słup graniczny.jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zrekonstruowany słup graniczny (A001), osada Dębki, Polska
Plan przebiegu granicy polsko-niemieckiej 1919-1939.jpg
Autor: Ented, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szczegółowy plan przebiegu granicy polsko-niemieckiej w latach 1919-1939 przedstawiający usytuowanie znaków granicznych w okolicach Dębek - rzeka Piaśnica i Morze Bałtyckie
Piasnica kolo Dmuchowa (4).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rzeka Piaśnica na zachód od Dmuchowa.
Splyw kajakowy Piasnica (1).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Spływ kajakowy rzeką Piaśnicą.