Piasecki 16H Pathfinder

Piasecki 16H Pathfinder
Dane podstawowe
Państwo Stany Zjednoczone
ProducentPiasecki Aircraft
TypŚmigłowiec
Załoga2
Historia
Data oblotu21 lutego 1962 (16H-1)
15 listopada 1965 (16H-1A)
Dane techniczne
Napęd1 x Silnik turbowałowy Pratt & Whitney Canada PT6B-2 (wersja 16H-1)
1 x Silnik turbowałowy General Electric T58-GE-8 (wersja 16H-1A)
Moc550 KM PT6B-2
1250 KM (930 kW) T58-GE-8
Wymiary
Rozpiętość6,10 m (wersja 16H-1)
10 m (wersja 16H-1A)
Średnica wirnika12,50 m (wersja 16H-1)
13,41 m (wersja 16H-1A)
Długość11,28 m (wersja 16H-1)
13,41 m (wersja 16H-1A)
Długość kadłuba7,62 m (wersja 16H-1)
11,35 m (wersja 16H-1A)
Wysokość3,45 m (wersja 16H-1A)
Masa
Własna2165 kg (wersja 16H-1A)
Startowa4870 kg (wersja 16H-1A)
Osiągi
Prędkość maks.274 km/h (wersja 16H-1)
309 km/h (wersja 16H-1A w locie poziomym)
Dane operacyjne
Użytkownicy
Stany Zjednoczone

Piasecki 16H Pathfinderamerykański śmigłowiec hybrydowy. Maszyna była demonstratorem technologii mającej umożliwić śmigłowcom osiągania dużych prędkości w locie poziomym oraz zwiększać ich pułap i zasięg.

Historia

Na początku lat 60. ubiegłego wieku firma Piasecki Aircraft z własnej inicjatywy podjęła prace nad nowym rodzajem napędu śmigłowca mającego umożliwić mu osiąganie dużych prędkości. Podobne prace w owym okresie prowadziły również inne wytwórnie zajmujące się produkcją śmigłowców. Ich celem było stworzenie maszyny zdolnej do lotu poziomego z prędkością rzędu 300 km/h i więcej. Powstały wówczas konstrukcje typu Bell 533, Kaman Compound Seasprite, Lockheed XH-51A Compound czy Sikorsky NH-3A. Ich wspólnym mianownikiem był sposób w jaki uzyskano zdolność do lotu z dużą prędkością. Śmigłowce wyposażone były w płaty nośne po bokach kadłuba generujące dodatkową siłę nośną oraz dodatkowe źródło napędu wytwarzające poziomą siłę ciągu. Najczęściej w postaci dodatkowego silnika odrzutowego. Dzięki tego typu modyfikacjom udało się osiągnąć prędkości w locie poziomym rzędu 400 km/h. Inne rozwiązanie zaproponowała firma Piasecki. W wytwórni powstał niewielki, pięciomiejscowy śmigłowiec oznaczony jako 16H-1 Pathfinder. Maszyna wyposażona była w kołowe podwozie główne, chowane do wnęk w skrzydłach i stałe kółko ogonowe. Trójłopatowy wirnik główny napędzany był silnikiem turbinowym o mocy 550 KM. Podobnie jak śmigłowce innych producentów, aparat wyposażony był w skrzydła zainstalowane u dołu kadłuba po obu jego stronach ale w odróżnieniu od nich, zrezygnowano z dodatkowego silnika. Źródłem napędu w szybkim locie poziomym było ustawione prostopadle do kadłuba maszyny obudowane śmigło ogonowe o średnicy 1,68 m. Za śmigłem ogonowym znajdowały się ruchome stery, cztery pionowe i jedne poziomy, których wychylenie, odchylało zaśmigłowy strumień powietrza umożliwiając pilotowi sterowanie śmigłowcem. Cały układ otunelowanego śmigła ogonowego wraz z powierzchniami sterującymi został nazwany przez firmę Piasecki ring-tail. Do swojego pierwszego lotu śmigłowiec 16H-1 wzbił się 21 lutego 1962 roku. w trakcie 185 godzin prób w powietrzu, udało się osiągnąć prędkość maksymalną 274 km/h w locie poziomym. Pracami wytwórni zainteresowała się United States Army i United States Navy, które zleciły producentowi wybudowanie większej wersji śmigłowca, zdolnej obok dwuosobowej załogi pomieścić jeszcze siedmiu pasażerów. W maju 1964 roku, Piasecki przebudował wersję 16H-1. Wydłużono kadłub maszyny, zastosowano nowy wirnik główny, zapożyczony ze śmigłowca Piasecki H-21 Shawnee, dotychczasową jednostkę napędową zastąpiono silnikiem General Electric T58-GE-8 o ponad dwukrotnie większej mocy niż dotychczasowy, układ ring-tail poddano niewielkiej modyfikacji, zwiększając liczbę sterów kierunku do sześciu. Tak zmodyfikowana wersja otrzymała oznaczenie 16H-1A Pathfinder i oblatana 15 listopada 1965 roku. W trwających do 6 lipca 1966 roku próbach, śmigłowiec osiągnął maksymalną prędkość w locie poziomym 309 km/h a w płytkim locie nurkowym 361 km/h, spędzając w powietrzu w sumie 56,5 godziny podczas 171 lotów.

Wykonane w latach 60. próby i badania, zaowocowały na początku XXI wieku konstrukcją Piasecki X-49, w której zmodyfikowano system ring-tail.

Bibliografia

  • Leszek A. Wieliczko, Zanim powstał S-97 Raider amerykańskie śmigłowce hybrydowe, "Lotnictwo", nr 7 (2015), s. 90-98, ISSN 1732-5323.

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.