Piaskowiec orzęsiony

Piaskowiec orzęsiony
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

goździkowate

Rodzaj

piaskowiec

Gatunek

piaskowiec orzęsiony

Nazwa systematyczna
Arenaria tenella Kit. ex Schult.
Oestr. Fl., ed. 2, 1: 662 (1814)[3]

Piaskowiec orzęsiony, p. rzęsowaty[4][a] (Arenaria tenella) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych. Występuje w Karpatach w Polsce (wyłącznie w Tatrach) i na Słowacji[3]. Wzdłuż potoków i rzek, przenoszących jego pędy i nasiona, schodzi na Podtatrze[5]. Gatunek jest wikariantem Arenaria ciliata – gatunku występującego w Alpach[3][6].

Morfologia

Pokrój
Roślina darniowa z rozesłanymi i gęsto rozgałęziającymi się pędami. Kwiatowe pędy są szorstko owłosione (stąd nazwa gatunkowa rośliny)[5].
Liście
Ulistnienie naprzeciwlegle. Liście łopatkowato-lancetowate, o nasadach stopniowo zwężających się w krótki (ok. 5 mm) ogonek. Liście 1-nerwowe[7], o długości 4-6 mm i szerokości ok. 2 mm[5].
Kwiaty
Wyrastające na pojedynczych, cienkich i wzniesionych szypułkach. Składają się z 5 białych płatków, które są o ok. 1/3 dłuższe od ostro zakończonych i naprzemianlegle z płatkami osadzonych działek kielicha. Działki kielicha i szypułki są orzęsione. Wewnątrz korony jeden słupek i 10 pręcików[7][5].
Owoc
Otwierająca się na szczycie 6 ząbkami jajowata torebka[5]. Ma długość równą długości kielicha. Nasiona liczne, drobne i bez elajosomu.
Morfologia
Kwiaty
Pokrój

Biologia i ekologia

Uwagi

  1. ↑ Nazwa piaskowiec orzęsiony przeniesiona została na ten gatunek z Arenaria ciliata, po jego wyodrębnieniu. Jednak A. ciliata utrzymał swoją rangę i np. w „Słowniku roślin zielnych” (Gawryś 2008) nadal tak jest zwany, podczas gdy Arenaria tenella jest tam dla odróżnienia określona mianem piaskowiec rzęsowaty (nazwy polskie nie są w tej publikacji synonimami)

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-12] (ang.).
  3. ↑ a b c Arenaria tenella Kit. ex Schult.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-22].
  4. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 35, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. ↑ a b c d e f g Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  6. ↑ Petrík, A., Šibík, J., Valachovič, M.. The class Carici rupestris-Kobresietea bellardii Ohba 1974 also in the Western Carpathians. „Hacquetia”. 4, 1, 2015. 
  7. ↑ a b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Arenaria ciliata a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Arenaria ciliata (pl. piaskowiec orzęsiony), habitat: Tatra Mountains, Boczań
Arenaria ciliata.JPG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Thommybe (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

Arenaria ciliata

  • Zermatt, Riffelberg (Kanton Wallis, Switzerland), 2500 m
  • Author: Barbara Studer – own photograph
  • Date: 2.08.06
Arenaria ciliata a2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Arenaria ciliata (pl. piaskowiec orzęsiony), habitat: Tatra Mountains, Boczań