Piastów
miasto i gmina | |||||
1. Park Niepodległości i ulica 11 Listopada, 2. Willa Millera, 3. Budynek stacji kolejowej, 4. Aleja Tysiąclecia | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Aglomeracja | |||||
Prawa miejskie | 1952 | ||||
Burmistrz | Grzegorz Waldemar Szuplewski | ||||
Powierzchnia | 5,76 km² | ||||
Populacja (30.06.2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna | +48 22 | ||||
Kod pocztowy | 05-820 | ||||
Tablice rejestracyjne | WPR | ||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||
52°11′04″N 20°50′23″E/52,184444 20,839722 | |||||
TERC (TERYT) | 1421011 | ||||
SIMC | 0921496 | ||||
Urząd miejski ul. 11 Listopada 2, 05-820 Piastów | |||||
Strona internetowa | |||||
BIP |
Piastów (do 1926 Utrata) – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim. Miasto należy do aglomeracji warszawskiej.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa warszawskiego.
Według danych GUS z 30 czerwca 2020 r. miasto zamieszkiwało 22 617 mieszkańców[1].
Położenie
Graniczy z warszawską dzielnicą Ursus, miastem powiatowym Pruszków, gminą Michałowice oraz miastem i gminą Ożarów Mazowiecki. Mimo swej przynależności administracyjnej jest typowym osiedlem podstołecznym, częścią aglomeracji warszawskiej (14 km do centrum Warszawy).
Piastów jest najmniejszą gminą w województwie (5,76 km²) i jednocześnie drugą najgęściej zaludnioną – 3937 os./km² (wg danych z 2019 r. po Legionowie[2]). Według danych z 2014 r.[2] Piastów zajmuje obszar 5,76 km², w tym:
- użytki rolne: 0,71 km² (12,3%)
- grunty zabudowane i zurbanizowane 5,05 km² (87,7%)
- użytki leśne: 0%.
Sąsiednie gminy
Michałowice, Ożarów Mazowiecki, Pruszków, Warszawa
Historia
Historia powstania tej miejscowości zaczyna się w XVI wieku. Wówczas, na terenie dzisiejszego Piastowa istniały dwie miejscowości: Utrata i Żdżary. Dokumenty parafialne z XVI w. informują, że Żdżary były wsią duchowną należącą do parafii Żbików (obecnie część Pruszkowa). Następnie do połowy XIX wieku ziemie te należały do Wyższego Seminarium Duchownego św. Jana Chrzciciela w Warszawie. W 1865 r. majątek został skonfiskowany przez władze zaboru rosyjskiego, za popieranie przez kościół powstania styczniowego. Następnie grunty nabyli rosyjscy ziemianie, którzy dokonali parcelacji i sprzedaży terenów. W tym samym czasie nastąpiła rozbudowa Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, co spowodowało, że na terenie Piastowa wybudowano osiedle mieszkaniowe dla kolejarzy. Pracownicy kolei mieszkali w typowych XIX-wiecznych budynkach z czerwonej cegły zwanymi potocznie „czerwoniakami”. To spowodowało, że pod koniec XIX w. powstała osada. Z początkiem XX w. zamieszkało tu wielu warszawiaków uciekających przed zgiełkiem wielkiego miasta[3].
W 1926 r. mieszkańcy przyjęli nową nazwę swojej miejscowości – Piastów; została ona wyłoniona w drodze konkursu, spośród 11 propozycji: zwycięzcą okazał się czternastoletni harcerz Zygmunt Kosewski, który został potem honorowym obywatelem miasta[4]. W 1928 r. dekretem biskupa powstała rzymskokatolicka parafia Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1930 r. powstała gmina Piastów. Na terenie Piastowa zaczęły działać ZHP, OSP, PCK, Stowarzyszenie Miłośników Piastowa i inne. W 1952 r. Piastów otrzymał prawa miejskie, mieszkało tu wówczas 10 tys. osób. Rozbudowa Zakładów Mechanicznych „Ursus” spowodowała przypływ ludności, także w obrębie Piastowa i budowę wysokich blokowisk na północy miasta. 31 grudnia 1961 r. z Piastowa wyłączono osiedle mieszkaniowe Gołąbki, włączając je do miasta Ursus w tymże powiecie i województwie[5].
Początki przemysłu chemicznego
W 1925 r. inż. Fryderyk Muller przeniósł tu z Warszawy Zakłady Akumulatorowe systemu „Tudor”, a w 1928 r. uruchomił produkcję między innymi obudów akumulatorowych w Zakładach Kauczukowych „Piastów”. Zaraz po wojnie, w 1946 r. otwarto Zasadniczą Szkołę Zawodową, co było skutkiem dotychczasowego rozwoju branży chemicznej w Piastowie. W latach 60. XX w. powstał Zespół Szkół Chemicznych. W 1973 r. powstał Instytut Przemysłu Gumowego „Stomil”.
Demografia
Piramida wieku mieszkańców Piastowa w 2014 roku[6].
| Rozwój demograficzny Piastowa na przestrzeni ostatnich 60 lat |
Władze Piastowa
- 1979–1984 – Czesław Baran – naczelnik
- 1984–1988 – Bogdan Tomalak – naczelnik
- 1988–1989 – Zbigniew Strzelecki – naczelnik
- 1989–1990 – Mieczysław Palczewski – p.o. naczelnika
- 1990–2010 – Zdzisław Brzeziński – burmistrz
- 2010–2014 – Marek Kubicki – burmistrz
- od 2014 – Grzegorz Waldemar Szuplewski – burmistrz
Transport
- Transport drogowy
Przez Piastów przebiega droga wojewódzka nr 719.
- Komunikacja miejska
Połączenie z Warszawą zapewniają 3 linie autobusowe obsługiwane przez ZTM Warszawa:
- 716: z pętli przy ul. Ogińskiego do Cmentarza Wolskiego w Warszawie
- 717: z pętli przy ul. Ogińskiego do Dworca Warszawa Zachodnia
- N85: od Dworca Centralnego w Warszawie do pętli na Osiedlu Staszica w Pruszkowie
Od 2011 władze miasta uruchomiły pierwszą linię miejską: P-1. W 2012 roku władze Pruszkowa uruchomiły linię nr 3, łączącą Piastów z pętlą przy ul. Inżynierskiej w Pruszkowie. Spółka PKS Grodzisk Mazowiecki zapewnia również dojazd autobusami z Piastowa do Janek, czy też Ożarowa Mazowieckiego.
- Transport kolejowy
Przez Piastów przebiega linia kolejowa nr 1 oraz linia kolejowa nr 447. W Piastowie zatrzymują się pociągi linii S1 obsługiwane przez SKM Warszawa, oraz pociągi Kolei Mazowieckich w kierunku Grodziska Mazowieckiego, Skierniewic, Warszawy i Otwocka.
Oświata
- Szkoły podstawowe
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stanisława Staszica
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Skłodowskiej-Curie
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Bohaterów Powstania Warszawskiego
- Szkoła Podstawowa nr 4 im. Bohaterów spod Darnicy
- Szkoła Podstawowa nr 5 im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno”
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa nr 85
- Szkoły średnie
- Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza
- Zespół Szkół im. Fridtjofa Nansena
Kultura
W mieście znajdują się[7]:
- Kino „Baśń”
- Miejska Biblioteka Publiczna
- Miejski Ośrodek Kultury
Sport
Na terenie miasta funkcjonuje Miejski Klub Sportowy Piast Piastów, skupiający się przede wszystkim na rozgrywkach piłki nożnej mężczyzn. Najlepszym okresem dla klubu były lata 2006-2010, wówczas Piast rozgrywał swoje mecze na poziomie IV ligi. W sezonie 2019/20 Piast Piastów występuje w Lidze Okręgowej, grupa Warszawa II.
Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy Tie-Break Piastów – klub siatkarski; specjalizuje się w szkoleniu dzieci. Od sezonu 2018/2019 występuje także w rozgrywkach IV Ligi podlegając pod Mazowiecko-Warszawski Związek Piłki Siatkowej; drużyna awansowała do fazy play-off z trzeciego miejsca w tabeli i na takim miejscu zakończyła sezon[8]. Klub utworzony został w 2003, a jego drużyny startowały w Lidze Juniorów o mistrzostwo Mazowsza. W latach 2011–2015 klub zawiesił swoją działalność[9]. We współpracy z miastem i Miejskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji klub zorganizował wiele turniejów siatkarskich, między innymi Mikołajkowy Turniej Piłki Siatkowej „Mikovolley Cup”[10] czy Ogólnopolski Turniej Piłki Plażowej „Piastów Beach Volley Cup”[11].
Ochrona publiczna
W mieście znajduje się:
- komisariat policji
- remiza Ochotniczej Straży Pożarnej
- 2 przychodnie publiczne, wraz z oddziałem nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej.
Religia
- zbór Piastów[12]
- Rodzimy Kościół Polski w Piastowie organizuje obchody świąt, zjazdy i wiece swoich członków[13].
Zobacz też
- Oficyny mieszkalne w Piastowie
- Piastów (przystanek kolejowy)
Przypisy
- ↑ a b c Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 30.06.2020), stat.gov.pl [dostęp 2021-01-03] .
- ↑ a b Bank Danych Lokalnych. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2021-01-03].
- ↑ Informator Piastowski.
- ↑ www.piastów.pl – Zygmunt Kosewski. piastow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-17)]..
- ↑ Dz.U. z 1961 r. nr 59, poz. 326.
- ↑ Piastów polskawliczbach.pl, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Miasto Piastów , Kultura i sport, www.piastow.pl, 2015 [dostęp 2019-06-23] .
- ↑ Artur Szpuda , Udany debiut, Przegląd Regionalny, 20 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] (pol.).
- ↑ O NAS, tiebreak.piastow.pl [dostęp 2019-03-21] (pol.).
- ↑ tomasz.wronski, MIKOVOLLEY CUP, tiebreak.piastow.pl [dostęp 2019-03-21] (pol.).
- ↑ tomasz.wronski, PIASTÓW BEACH VOLLEY CUP I, tiebreak.piastow.pl [dostęp 2019-03-21] (pol.).
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2016-10-21] .
- ↑ Ratomir Wilkowski: Ogólnopolski Zjazd Rodzimowierczy. rkp.org.pl, 26 maja 2015. [dostęp 2015-09-30].
Linki zewnętrzne
- Żdżary (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 751 .
- Osadnictwo średniowieczne na terenie Piastowa
- Kronika miasta Piastowa
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa powiatu pruszkowskiego, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Autor: Karol Szejner, Licencja: CC BY-SA 4.0
1. Park Niepodległości i ul. 11 Listopada, 2. Willa Millera, 3. Budynek stacji PKP Piastów, 4. Aleja Tysiąclecia i centrum Piastowa
Flag of Piastów town
Autor: AdamscPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik dla uczczenia żołnierzy ruchu oporu z terenu Piastowa walczących z okupantem w latach 1939 - 1945
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Piastowa, 2014
Autor: AdamscPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek urzędu miejskiego w Piastowie
Autor: AdamscPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Piastowa, dworzec kolejowy
Autor: AdamscPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Piastowa, widok z wiaduktu nad linią kolejową
Autor: AdamscPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Adama Mickiewicza w Piastowie
Autor: AdamscPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Piastów, Budynek Ochotniczej Straży Pożarnej
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY-SA 3.0
Piastow, kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej