Pieśń lodu i ognia

Pieśń lodu i ognia
A Song of Ice and Fire
Ilustracja
Żelazny Tron, jeden ze znaków rozpoznawczych serii
Autor

George R.R. Martin

Typ utworu

high fantasy

Data powstania

od 1991

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Data wydania

1996 (A Game of Thrones)

Wydawca

Bantam Books
Voyager Books

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1998 (Gra o tron)

Wydawca

Zysk i S-ka

Przekład

Michał Jakuszewski, Paweł Kruk

Pieśń lodu i ognia (ang. A Song of Ice and Fire) – seria powieści fantasy autorstwa amerykańskiego pisarza George’a R.R. Martina, zaplanowana na siedem tomów, z których jak na razie wydanych zostało pięć: Gra o tron, Starcie królów, Nawałnica mieczy, Uczta dla wron oraz Taniec ze smokami. Trwają prace nad kolejnymi tomami sagi: The Winds of Winter i A Dream of Spring.

Martin zaczął pisać pierwszy tom w 1991 roku, książka wydana została w 1996. Rok później otrzymała nagrodę Locusa w kategorii najlepsza powieść fantasy. Martin został jeszcze trzykrotnie laureatem tej nagrody: w 1999 roku za Starcie królów, w 2001 za Nawałnicę mieczy oraz za Taniec ze smokami w 2012[1]. Pierwsze pięć tomów rozeszło się w nakładzie ponad 24 milionów egzemplarzy i zostało przetłumaczonych na ponad 20 języków[2] (stan z 2013).

Fabuła

Miejscem akcji Pieśni lodu i ognia jest fikcyjny świat, w którym okresy cieplne analogiczne do pory roku mogą trwać kilka lat[3]. Około trzysta lat przed wydarzeniami z Gry o tron Siedem Królestw leżących na kontynencie Westeros zostało podbitych i zjednoczonych przez ród Targaryenów, który ujarzmił smoki. Kilkanaście lat przed pierwszą częścią powieści ostatni król z rodu Targaryenów, Aerys II, został zabity w wyniku rebelii sił wielkich lordów, dowodzonych przez młodego Roberta Baratheona. Po obaleniu Targaryenów Robert zostaje nowym królem. Ostatni potomkowie rodu Targaryenów – książę Viserys i jego młodsza siostra Daenerys – przebywają na wygnaniu na kontynencie Essos. Główny wątek powieści koncentruje się na wydarzeniach związanych z walką o władzę między wielkimi rodami Arrynów, Baratheonów, Greyjoyów, Lannisterów, Martellów, Starków, Tullych i Tyrellów oraz chęci odzyskania tronu przez Viserysa i Daenerys.

Każda z książek podzielona jest na rozdziały, w których sposób narracji ograniczony jest do punktu widzenia jednej postaci. Liczba „punktów widzenia” w danym tomie wynosi około dziesięciu. Często losy głównych bohaterów przeplatają się, nie wszystkie główne postacie pojawiają się jednak w każdym tomie.

Książki

Dotychczas na świecie ukazało się pięć tomów sagi, natomiast dwa tomy są w przygotowaniu. W Polsce tomy cyklu Pieśń lodu i ognia wydaje Zysk i S-ka.

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData wydania oryginałuData wydania polskiego
Gra o tron (1998)A Game of Thrones1 sierpnia 19961998
Starcie królów (2000)A Clash of Kings16 listopada 19982000
Nawałnica mieczy. Stal i śnieg (2002)A Storm of Swords8 sierpnia 20002002
Nawałnica mieczy. Krew i złoto (2002)2002
Uczta dla wron. Cienie śmierci (2006)A Feast for Crows17 października 20052006
Uczta dla wron. Sieć spisków (2006)2006
Taniec ze smokami. Część I (2011)A Dance with Dragons12 lipca 20112011
Taniec ze smokami. Część II (2012)2012
Wichry zimyThe Winds of Winter
Sen o wiośnieA Dream of Spring

Podczas pisania Uczty dla wron okazało się, że objętość powstającej książki przekracza możliwości wydawnicze, dlatego Martin zdecydował się na jej podział. W ten sposób w Uczcie dla wron opisana została tylko część wydarzeń (z punktu widzenia tylko niektórych bohaterów), a pozostałe (dziejące się w tym samym czasie, tylko w innych miejscach) zostały opisane w Tańcu ze smokami[4].

Opowiadania i nowele

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData wydania

oryginału

Data wydania

polskiego

Uwagi
Blood of the Dragon[5]lipiec 1996rozdziały poświęcone Daenerys w Grze o tron,
wydane jako nowela w magazynie Asimov's Science Fiction
Ścieżka smokaPath of the Dragon[6]grudzień 2000luty 2001rozdziały poświęcone Daenerys w Nawałnicy mieczy,
wydane jako nowela w magazynie Asimov's Science Fiction;
polskie tłumaczenie w magazynie Fenix 02 (102)/2001
Arms of the Kraken[7]sierpień 2002rozdziały poświęcone Żelaznym Wyspom w Uczcie dla wron,
wydane jako nowela w magazynie Dragon
Wędrowny rycerzThe Hedge Knight[8]25 sierpnia 19982001opowiadanie opublikowane w antologii Legendy
pod redakcją Roberta Silverberga,
później włączone do zbioru Rycerz Siedmiu Królestw
Zaprzysiężony mieczThe Sworn Sword[9]30 grudnia 20032004opowiadanie opublikowane w antologii Legendy II
pod redakcją Roberta Silverberga,
później włączone do zbioru Rycerz Siedmiu Królestw
Tajemniczy rycerzThe Mystery Knight16 marca 201030 stycznia 2014opowiadanie opublikowane w antologii Warriors
pod redakcją George’a R.R. Martina i Gardnera Dozoisa,
później włączone do zbioru Rycerz Siedmiu Królestw
Księżniczka i królowaThe Princess and The Queen, or,
The Blacks and The Greens[10]
3 grudnia 201326 stycznia 2015opowiadanie opublikowane w antologii Niebezpieczne kobiety
pod redakcją George’a R.R. Martina i Gardnera Dozoisa
Książę łotrzykThe Rogue Prince, or, A King’s Brother[11]17 czerwca 201416 listopada 2015opowiadanie opublikowane w antologii Łotrzyki
pod redakcją George’a R.R. Martina i Gardnera Dozoisa
Synowie smokaThe Sons of the Dragon[12]10 października 201726 marca 2018opowiadanie opublikowane w antologii Księga miecza
pod redakcją Gardnera Dozoisa

W opracowaniu pozostaje opowiadanie The She-Wolves/The She-Wolves of Winterfell, które miało się ukazać w 2013 roku, zamiast niego wydano jednak The Princess and the Queen, a premiera The She-Wolves została przesunięta.

W 1980 autor stworzył powieść dla dzieci noszącą tytuł Lodowy smok, która współcześnie przez niektórych uznawana jest za część uniwersum Pieśni lodu i ognia[13].

Produkty bazujące na książkach George’a R.R. Martina

Serial telewizyjny

18 stycznia 2007 autor ogłosił, że stacja Home Box Office Inc zrealizuje pilot serialu opartego na cyklu Pieśni lodu i ognia[14].

2 marca 2010, po zrealizowaniu odcinka pilotażowego, stacja podjęła decyzję o produkcji pierwszej serii serialu, którego premiera odbyła się 17 kwietnia 2011[15]. Zdjęcia rozpoczęły się 26 lipca 2010. Większość scen była kręcona w Irlandii Północnej i na Malcie.

19 kwietnia 2011 stacja HBO podjęła decyzję o realizacji kolejnej serii. Jest ona oparta na wydarzeniach z drugiego tomu cyklu Pieśni lodu i ognia[16].

Po emisji drugiego odcinka drugiej serii zarząd HBO podjął decyzję o zrealizowaniu trzeciej serii. Ukazała się ona na wiosnę 2013 roku (31 marca w Stanach Zjednoczonych, 1 kwietnia w Polsce) na antenie HBO i jest oparta na pierwszym, oraz częściowo na drugim, tomie Nawałnicy mieczy.

Po emisji pierwszego odcinka trzeciej serii zarząd HBO oznajmił, że ukaże się czwarta seria, której pierwszy odcinek wyemitowany został 6 kwietnia 2014 (w Polsce 7 kwietnia). Do obsady dołączyli m.in. Indira Varma[17], Pedro Pascal[17] i Mark Gatiss. 12 kwietnia 2015 (w Polsce 13 kwietnia) został wyemitowany pierwszy odcinek piątego sezonu serialu, a 24 kwietnia 2016 (w Polsce 25 kwietnia) rozpoczęła się emisja sezonu szóstego[18].

16 lipca 2017 roku wyemitowano pierwszy odcinek siódmego sezonu serialu[19]. Ósmy sezon ma być ostatnim[20].

HBO zrealizowało pilot serialu, którego akcja ma miejsce tysiące lat wcześniej, w Erze Herosów[21], lecz zdecydowało, że nie zostanie on wykorzystany. Zrealizowany zostanie serial oparty na Ogniu i krwi, pod tytułem Ród smoka.

Gry komputerowe

Na podstawie motywów z Pieśni lodu i ognia zrealizowano kilka gier komputerowych:

  • Blood of Dragons (2006) – gra z gatunku MUD, której akcja toczy się około 140 lat przed wydarzeniami z powieści, w czasach panowania króla Daerona I oraz jego podboju Dorne[22].
  • Gra o tron: Początek (2011) – strategiczna gra czasu rzeczywistego wydana przez Cyanide, pozwalająca graczowi na uczestnictwo w ponad 1000 lat historii zawartej w sadze i toczenie bitew oraz intryg między zwaśnionymi rodami Westeros[23].
  • Gra o tron (2012) – komputerowa gra fabularna oparta na Grze o tron. Gracz może wcielić się w dwóch nieistniejących w książkowym pierwowzorze bohaterów: Morsa Westforda – członka Nocnej Straży, oraz Alestera Sarwycka – wygnańca, który po piętnastoletniej tułaczce powraca do Westeros. Ponadto w grze można spotkać także znane z książek postacie[24].
  • Game of Thrones Ascent (2013) – komputerowa gra strategiczna, jako jedna z pierwszych tego typu zaprojektowana pod portale społecznościowe. Gracz przejmuje kontrolę nad jednym z pomniejszych rodów Westeros. Gra oferuje budowanie sojuszy, zdrady, małżeństwa, morderstwa i walkę o tytuł najpotężniejszego rodu Westeros[25].
  • Game of Thrones: A Telltale Games Series (grudzień 2014) – 7 grudnia 2013 zapowiedziano, że studio Telltale Games zajmie się produkcją gier opartych na serialu telewizyjnym[26].
  • Game of Thrones: Seven Kingdoms (w produkcji) – w lutym 2012 Bigpoint Games zapowiedziało rozpoczęcie prac nad grą MMORPG osadzoną w świecie Pieśni lodu i ognia. Produkcją zajmuje się studio Artplant, które wydało też między innymi Battlestar Galactica Online[27].
  • Game of Thrones: Conquest - bezpłatna gra strategiczna na urządzenia mobilne osadzona w świecie Pieśni lodu i ognia. W krainie Westeros gracz wciela się w rolę lorda, który rozwijając swój dobytek (zamek, umiejętności), a także podejmując interakcję z innymi graczami wzmacnia swoją pozycję i wpływy.

Inne produkty

Powstały również gra karciana[28], gra fabularna[29] oraz komiks[30] pod tytułem Gra o tron. Wydawnictwo Fantasy Flight Games wydało również dwie gry planszowe: Gra o tron (oryg. A Game of Thrones) w 2003 roku[31] i Bitwy Westeros (oryg. Battles of Westeros) w 2010 roku[32]. W oparciu o zamieszczone w książce opisy potraw powstała również książka kucharska Uczta lodu i ognia (oryg. Feast of Ice and Fire)[33].

20 marca 2007 George R.R. Martin ogłosił na swoim blogu, że udzielił licencji na produkcję replik broni ze świata Pieśni lodu i ognia firmie Jalic Inc. z Michigan pod nazwą Valyrian Steel[34]. W ofercie znalazły się między innymi: Długi Pazur – miecz półtoraręczny Jona Snowa, Lód – rodowy miecz dwuręczny Starków oraz młot bojowy Roberta Baratheona. Firma produkuje także repliki broni użytych w produkcji HBO, które wyglądem odbiegają od tych opisanych w powieści.

Przypisy

  1. George R. R. Martin, Science Fiction Awards Database [dostęp 2020-02-09].
  2. Reuters > With swords and suds, 'Game of Thrones' spurs sales for HBO (ang.)
  3. Westeros.pl: Klimat Westeros
  4. Locus online: George R.R. Martin: The Gray Lords (ang.)
  5. Blood of the Dragon, Asimov's Science Fiction (ang.)
  6. Path of the Dragon, Asimov's Science Fiction (ang.)
  7. Dragon, Arms of the Kraken (ang.)
  8. Amazon.com: Legends: Stories By The Masters of Modern Fantasy (ang.)
  9. weltbild.pl: Legendy II. [dostęp 2014-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-09)].
  10. DANGEROUS WOMEN ANTHOLOGY RELEASED (ang.)
  11. ROGUES RELEASED (ang.)
  12. Sian Cain, New George RR Martin story The Sons of the Dragon due out this October, „The Guardian”, 1 lutego 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2017-09-11] (ang.).
  13. Alison Flood, George RR Martin republishes children’s book, „The Guardian”, 6 sierpnia 2014, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-01-21] (ang.).
  14. HBO OPTIONS ICE & FIRE (ang.)
  15. WINTER IS COMING … TO HBO (ang.)
  16. HBO renews 'Game of Thrones' for second season! (ang.).
  17. a b Kolejna gwiazda „Rzymu” zagra w Grę o tron
  18. Zima nadeszła. Ale czy jest sens oglądać 6. sezon „Gry o tron”?, newsweek.pl, 11 lutego 2016 [dostęp 2016-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-31].
  19. ‘Game of Thrones’ Season 7 Premiere Shatters HBO Ratings Records. variety.com, 17.07.2016. [dostęp 2017-08-01].
  20. HBO Confirms ‘Game of Thrones’ Will End With Eighth Season. variety.com, 30.07.2016. [dostęp 2017-08-01].
  21. Game of Thrones prequel release date, showrunner, story, and everything else you need to know. gamesradar.com, 23.08.2018. [dostęp 2018-09-05].
  22. Blood of Dragons: FAQ – 1.1.4. Is this MUSH approved by George R.R. Martin? (ang.). westeros.org. [dostęp 2016-04-26].
  23. A Game of Thrones: Genesis (PC). Gry-Online. [dostęp 2016-04-08].
  24. Game of Thrones (PC). Gry-Online. [dostęp 2016-04-08].
  25. Game of Thrones Ascent iPad, iPhone, Android, Facebook (ang.). disruptorbeam.com. [dostęp 2016-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-08)].
  26. Daniel Kłosiński: Telltale: licencja na „Grę o Tron” to „wieloletnia umowa na kilka tytułów”. Eurogamer, 2013-12-10. [dostęp 2013-12-10].
  27. Jon Cato, Artplant creates Game of Thrones MMO, MCV UK, 2 marca 2012 [dostęp 2016-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-19] (ang.).
  28. A Game of Thrones LCG: Fire Made Flesh (ang.)
  29. Amazon.com: A Game of Thrones: D20-Based Open Gaming RPG (ang.)
  30. GEORGE R.R. MARTIN'S A GAME OF THRONES (ang.)
  31. A Game of Thrones (first edition) (ang.)
  32. Battles of Westeros (ang.)
  33. Chelsea Monroe-Cassel, Sariann Lehrer – „Uczta lodu i ognia”, wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2018-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-02].
  34. Not A Blog – Nothing Holds an Edge Like Valyrian Steel (ang.)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

TrônedeFer1.png
Autor: Riusma, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Iron Throne, from GRR Martin's Song of Ice and Fire