Pieśń o żołnierzu tułaczu
„Pieśń o żołnierzu tułaczu” (inc. „Idzie żołnierz borem, lasem”) – polska pieśń żołnierska, która zyskała dużą popularność szczególnie w XIX wieku. Składa się z ośmiozgłoskowców rymowanych parzyście. Jej tekst powstał na podstawie „Pieśni o kole rycerskim” z 1584[1] i „Dumy rycerskiej” (ok. 1597) Adama Czahrowskiego[2]. W utworze można odnaleźć podobieństwo do staropolskich żołnierskich lamentów, które traktują o trudach żołnierskiego żywota. Od XIX wieku zaczęto ją kojarzyć z tradycją legionów.
- W literaturze nawiązanie do niej można odnaleźć we fragmencie koncertu Jankiela w „Panu Tadeuszu” Mickiewicza, w opowiadaniu „O żołnierzu tułaczu” i „Popiołach” Żeromskiego.
- Zespół muzyczny Lao Che nawiązał do tej pieśni w utworze Koniec, znajdującym się na płycie „Powstanie Warszawskie”[3].
Wykonania:
- Jacek Kowalski wraz z zespołem muzyki dawnej Klub Świętego Ludwika, wykonanie z 2006 r. na CD załączonej do „Niezbędnika Sarmaty”.
- XL 0169 Chór i Orkiestra Polskiego Radia pod dyr. Jerzego Kołaczkowskiego, Idzie żołnierz borem, lasem..., Polskie Nagrania, cykl 1 (płyta winylowa).
- „Pieśń ojczysta”, wydanie albumowe 4 CD, Caritas Ordynariatu Wojska Polskiego „Pieśń Ojczysta”, Wydawnictwo Caritas Ordynariatu Wojska Polskiego, 2007.
- folk-rockowa wersja zespołu Łysa Góra.
Przypisy
- ↑ Idzie żołnierz borem, lasem, bibliotekapiosenki.pl, 2007–2020 [dostęp 2020-08-26].
- ↑ Idzie żołnierz borem, lasem, antologia.oskarkolberg.pl, 2016 [dostęp 2020-08-26].
- ↑ interpretacja „Pieśń o żołnierzu tułaczu” wykonanej przez Lao Che w utworze „Koniec” – Youtube
Bibliografia
- Jacek Kowalski: Niezbędnik Sarmaty. Poznań: Fundacja św. Benedykta, 2006, s. 168-170. ISBN 978-83-60758-09-0.
- Stanisław Wasylewski, Pieśń o żołnierzu tułaczu, „Lud. Kwartalnik etnograficzny”, 16, Lwów: Towarzystwo Ludoznawcze, 1910, s. 247–258.
Linki zewnętrzne
- Opis i tekst Idzie żołnierz borem, lasem w serwisie Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki
- „Idzie żołnierz borem, lasem” wyk. Jacka Kowalskiego i zespołu „Klub Świętego Ludwika” video – koncert „Grunwald 2008” [dostęp 28-08-2008]
- „Pieśń Ojczysta” Wydawnictwo Caritas Ordynariatu Wojska Polskiego [dostęp 28-8-08]
- interpretacja „Pieśń o żołnierzu tułaczu” wykonanej przez Lao Che w utworze „Koniec” - Youtube
- „Idzie żołnierz” w wykonaniu zespołu Łysa Góra
- Tekst i nagranie Idzie żołnierz borem, lasem w serwisie Śpiewnik Niepodległości