Piecki (powiat bydgoski)

Piecki

osada
Zanikające jezioro w Pieckach
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	bydgoski
Gmina	Nowa Wieś Wielka
Sołectwo	Brzoza
Wysokość	74 m n.p.m.
Liczba ludności (2006)	40
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	86-060[1]
Tablice rejestracyjne	CBY
SIMC	0092670
Położenie na mapie gminy Nowa Wieś Wielka Piecki
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Piecki
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Piecki
Położenie na mapie powiatu bydgoskiego Piecki
53°01′46″N 18°03′44″E/53,029444 18,062222

Kąpielisko nad jeziorem Jezuickim, zwane Piecki

Piecki (niem. Grünwalde) – osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. bydgoskim, w gminie Nowa Wieś Wielka, w sołectwie Brzoza.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Położenie

Piecki są miejscowością niesołecką usytuowaną w Puszczy Bydgoskiej, ok. 11 kilometrów na południowy wschód od Bydgoszczy i 2 kilometry na północ od jeziora Jezuickiego.

Pod względem fizycznogeograficznym Piecki leżą w obrębie Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej w mezoregionie Kotlina Toruńska i mikroregionie Wydmy Puszczy Bydgoskiej^[2].

Charakterystyka

Piecki są niewielką osadą leśną, oddaloną od głównych szlaków komunikacyjnych. Połączenie od północy z Bydgoszczą oraz od południa z Prądocinem i jeziorem Jezuickim zapewnia utwardzona droga leśna. Miejscowość otoczona jest Puszczą Bydgoską z Obszarem Chronionego Krajobrazu Wydm Kotliny Toruńsko-Bydgoskiej. W lesie otaczającym miejscowość znajdują się obniżenia wytopiskowe, dawniej jeziora, obecnie torfowiska. Do czasów dzisiejszych zachowało się małe zanikające jezioro, otoczone roślinnością hydrofilną. W latach 90. XX w. planowano tu utworzenie rezerwatu przyrody Piecki Jezuickie. Na południe od Piecek znajdują się dwa zarośnięte już jeziora, przy wyższym stanie wody prawdopodobnie połączone niegdyś z jeziorem Jezuickim.

W pobliżu Piecek zbiegają się trzy piesze szlaki turystyczne PTTK prowadzące z Bydgoszczy przez Puszczę Bydgoską w rejon jeziora Jezuickiego: szlak „Relaks”, szlak „Wolnościowy” i szlak „Komputerków”^[3].

Na terenie wsi zlokalizowany jest nieczynny cmentarz ewangelicki^[4].

Zwyczajowo nazwą Piecki określa się także popularne kąpielisko nad jeziorem Jezuickim, położone ok. 2 km na południe od miejscowości.

Historia

Na mapie Schröttera z końca XVIII wieku miejscowość oznaczono Pietzka. W pobliżu niewielkiego jeziora, na łąkach otoczonych lasem znajdowały się pojedyncze zabudowania. Wieś rozrosła się wskutek napływu kolonistów niemieckich. Spis miejscowości rejencji bydgoskiej z 1833 r. podaje, że we wsi Pietzka w powiecie bydgoskim mieszkało 98 osób (92 ewangelików, 6 katolików) w 13 domach^[5]. Na północ od wsi znajdowała się osada Prośnionka, gdzie w 9 domach mieszkało 19 osób (11 ewangelików, 8 katolików)^[5]. Według opisu Jana Nepomucena Bobrowicza z 1846 r. wieś Piecki należała do rządowej domeny bydgoskiej^[6]. Kolejny spis z 1860 r. podaje, że we w Pieckach mieszkało 99 ewangelików w 14 domach. Na miejscu znajdowała się szkoła elementarna. Miejscowość należała do parafii katolickiej i ewangelickiej w Bydgoszczy^[7]. Kilka kilometrów na północ od Piecek istniała osada leśna Prośnionka, gdzie mieszkało 22 osób (7 ewangelików, 15 katolików) w 3 domach. Dzieci z Prośnionki uczęszczały do szkoły w Pieckach^[7].

W XIX wieku nazwę zmieniono na Grünwalde. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego dla roku 1884 podaje, że Piecki były wsią w powiecie bydgoskim, należącą do parafii bydgoskiej. Mieszkało tu w 15 domach 110 osób, wszyscy byli ewangelikami. Najbliższa poczta i stacja kolejowa znajdowała się w Chmielnikach^[8].

W styczniu 1920 roku na mocy traktatu wersalskiego miejscowość znalazła się w granicach odrodzonej Polski. Przywrócono wówczas polską nazwę miejscowości Piecki. Spis ludności z dnia 30 września 1921 r. wykazał, że wieś liczyła 83 mieszkańców (12 Polaków, 71 Niemców), którzy zamieszkiwali 17 domów^[9]. W skład wsi wchodziło także kilka domostw położonych na terenie dawnej osady Prosinionka^[a]. We wsi istniała szkoła elementarna, która powstała prawdopodobnie jeszcze w okresie pruskim. Szkoła była czynna jeszcze w 1925 roku, lecz przed 1928 r. została zamknięta^[9]. Z mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego z okresu międzywojennego wynika, że budynek szkoły znajdował się na południowym krańcu wsi.

Piecki do 1934 r. były gminą wiejską o powierzchni 69 ha^[b], wchodzącą w skład powiatu bydgoskiego. Istniało tu 8 gospodarstw należących do mniejszości niemieckiej, które obejmowały łącznie 48% powierzchni wsi^[9]. Od 1934 r. wieś wchodziła w skład sołectwa (gromady) Brzoza^[c] i gminy Bydgoszcz-wieś^[9].

5 września 1939 roku w rejonie Brzozy i Piecek Wojsko Polskie toczyło potyczki z Wehrmachtem. Polegli tu żołnierze z 61. i 62. Pułku Piechoty Wielkopolskiej oraz z 15. Pułku Artylerii Lekkiej. Po wojnie część z nich została pochowana na cmentarzu w Brzozie, gdzie we wspólnej mogile złożono 19 poległych^[9].

Od 1940 do sierpnia 1945 r. wieś wchodziła w skład nowo utworzonej gminy Nowa Wieś Wielka, do czasu gdy gminę tą rozwiązano i wcielono do gminy Solec Kujawski.

W latach 1945–1954 Piecki należały do wsi Brzoza. Po reformie administracyjnej z 25 września 1954 r. miejscowość znalazła się w gromadzie Brzoza^[9], a po jej likwidacji w 1961 roku w gromadzie Nowa Wieś Wielka. W skład sołectwa Brzoza wchodziły wówczas: wieś Brzoza, leśnictwa Brzoza i Zielonka, stacja kolejowa Chmielniki oraz osady Piecki i Stryszek. W latach 1954–1977 osada Piecki położona była zaledwie 2 km od południowej granicy miasta Bydgoszczy. Dopiero w 1977 roku wyłączono z terytorium administracyjnego Bydgoszczy lasy położone na południe od obwodnicy drogowej.

W okresie powojennym wieś wyludniła się i stała się przysiółkiem, lecz nie zanikła zupełnie, jak to miało miejsce w przypadku innych wsi i osad leśnych w Puszczy Bydgoskiej, m.in. sąsiedniego Łażyna, Emilianowa, czy wsi Kabat.

Zobacz też

• Inne miejscowości o nazwie Piecki: Piecki
• Projektowany rezerwat przyrody: Piecki Jezuickie

Uwagi

Przypisy