Piekoszów

Piekoszów
	wieś
	; Piekoszów, widok od południa (2020)
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	kielecki
Gmina	Piekoszów
Liczba ludności (2020)	2930
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	26-065
Tablice rejestracyjne	TKI
SIMC	0261746
	Położenie na mapie gminy Piekoszów Piekoszów
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Piekoszów
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Piekoszów
	Położenie na mapie powiatu kieleckiego Piekoszów
	50°52′54″N 20°27′42″E/50,881667 20,461667
	Strona internetowa

Artykuł	50°52′54″N 20°27′42″E
- błąd	39 m
WD	50°52'0.1"N, 20°27'0.0"E
- błąd	14 m
Odległość	1963 m

Piekoszów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Piekoszów^[4]^[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Piekoszów.

Piekoszów jest punktem początkowym czarnego szlaku turystycznego prowadzącego do Zgórskich Gór oraz niebieskiej ścieżki rowerowej prowadzącej poprzez okoliczne wsie.

Przez wieś przebiega linia kolejowa nr 61 Kielce – Fosowskie. W pobliżu miejscowości znajduje się przystanek osobowy Piekoszów. Dojazd z Kielc zapewniają autobusy komunikacji miejskiej linii nr 18 i 28.

W miejscowości działał Kielecki Kombinat Ogrodniczy w Piekoszowie koło Kielc^[5] oraz Państwowe Gospodarstwo Rolne Piekoszów^[6].

Części wsi

Integralne części wsi Piekoszów^[4]^[3]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0261752	Stara Wola	przysiółek

Historia

Z analizy dokumentów dotyczących świętopietrza wynika, że Piekoszów istniał już w 1337 roku i był parafią zasiedloną przez 240 osób. W 1366 roku istniał tu na pewno murowany z tutejszego kamienia i cegły kościół pw. św. Jakuba Apostoła. Świątynia została rozebrana w 1879 r. (stała między obecnym kościołem a plebanią). W roku 1423 Piekoszów nosił nazwę Pąkossów, w 1511 Pyckoschów, w 1521 Pyakoschów, zaś od roku 1694 już w dzisiejszym brzmieniu. W XVI wieku funkcjonowała w Piekoszowie szkółka parafialna. Wieś leżąca w powiecie chęcińskim województwa sandomierskiego należała w XVI wieku do Tarłów^[7]. W 1705 roku trafił tu obraz łaskami słynący Matki Bożej z Dzieciątkiem. Stara świątynia niszczejąc stwarzała bardzo poważne niebezpieczeństwo dla pielgrzymów. Nowa, budowana z kłopotami od 1807 roku, została konsekrowana 2 czerwca 1884 r. przez bp. sandomierskiego Antoniego Sotkiewicza^[8].

28 sierpnia 1944 roku 2 Brygada Armii Ludowej im. Ziemi Kieleckiej dokonała ataku na garnizon ochrony torów kolejowych. Zginęło kilkudziesięciu hitlerowców^[9].

W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi rodzina Walczyńskich udzieliła pomocy Mojżeszowi Majerowi, Judce Baum, Dawidowi i Judce Bekierman, Mojżeszowi Pozyckiemu. W 2012 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu Józefowi i Mariannie Walczyńskim tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata^[10].

Zabytki

Piekoszowskie sanktuarium (2012)

Cmentarz parafialny w Piekoszowie (2014)

Sanktuarium w Piekoszowie z cudownym, XVII-wiecznym obrazem Madonny z Dzieciątkiem. Piekoszów należał w XIV wieku do rodziny Odrowążów, której staraniem został wybudowany w 1366 roku pierwszy kościół pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła. Obecny, trójnawowy kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny zbudowano w XIX wieku.

Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.441 z 16.10.1956 i z 28.10.1971)^[11].

Cmentarz parafialny (nr rej.: A.442 z 9.09.1992)^[11].

Przyroda

Kamieniołom Stokówka (Gałęzice) – jedno z nielicznych miejsc w regionie, gdzie trenować można wspinaczkę skałkową. Wyznaczonych jest tu ponad 70 dróg wspinaczkowych^[12], z czego większość posiada kompletną asekurację wraz ze stanowiskami zjazdowymi. Wysokość ścian (do stanowisk) waha się od 12 m – 15 m. Długości dróg wynoszą 8-15 m, a ich trudności mieszczą się w granicach od III do VI.5. W wapiennych skałach Stokówki znajdują się liczne żyły kalcytu.

Rezerwat „Moczydło” – góra (317 m n.p.m.) położona w Jaworzni. Biegną pod nią chodniki staropolskiej kopalni srebronośnego kruszcu ołowiu zwanego galeną. Poprzecinana jest licznymi wyrobiskami. Można tu znaleźć stare sztolnie, odsłonięcia skał, i z interesującymi zjawiskami mineralizacji. Jest rezerwatem przyrody nieożywionej o pow. 16,21 ha. Utworzony on został celem zachowania dla potrzeb naukowych i dydaktycznych wychodni i odsłonięć skał, w obrębie których zachowały się liczne i wyjątkowo dobrze zachowane pozostałości historycznego górnictwa kruszcowego. (317 m n.p.m.)

Rezerwat „Góra Miedzianka” (Zajączków) – najwyższego wzniesienia Pasma Chęcińskiego. Wieńczą go trzy skalne szczyty, położone w odległości kilkudziesięciu metrów jeden od drugiego (zachodni 365 m, środkowy 353 m i wschodni 349 m n.p.m.). W swoim wnętrzu kryje chodniki starych kopalni miedzi oraz naturalne jaskinie. Suma długości wszystkich korytarzy wynosi około 5 km.

Zobacz też

Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Piekoszowie

Przypisy

↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-03-16]
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 921 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c GUS. Rejestr TERYT
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Dz.U. z 1990 r. nr 51, poz. 301.
↑ Dz.U. z 1990 r. nr 49, poz. 291.
↑ Wiesław Bondyra, Dobra ziemskie Tarłów w Małopolsce w czasach saskich, w: Tarłowie. Z dziejów kulturalnych, gospodarczych i politycznych rodu, Janowiec 2009, s. 52-53.
↑ Piekoszów, par. Narodzenia NMP, diecezja.kielce.pl.
↑ Józef Bolesław Garas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 310
↑ Historia pomocy - Rodzina Walczyńskich | Polscy Sprawiedliwi, sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-11-27] .
↑ ^a ^b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 29 [dostęp 2015-11-12] .
↑ Świętokrzyski KlubŚ.K. Alpinistyczny Świętokrzyski KlubŚ.K., Przewodnik po drogach wspinaczkowych na Stokówce, www.ska.org.pl [dostęp 2019-01-09] .

Bibliografia

Piekoszów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 83 .

[rap-1] Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-03-16]

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 921 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-3] GUS. Rejestr TERYT

[R2013-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[5] Dz.U. z 1990 r. nr 51, poz. 301.

[6] Dz.U. z 1990 r. nr 49, poz. 291.

[7] Wiesław Bondyra, Dobra ziemskie Tarłów w Małopolsce w czasach saskich, w: Tarłowie. Z dziejów kulturalnych, gospodarczych i politycznych rodu, Janowiec 2009, s. 52-53.

[8] Piekoszów, par. Narodzenia NMP, diecezja.kielce.pl.

[9] Józef Bolesław Garas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 310

[10] Historia pomocy - Rodzina Walczyńskich | Polscy Sprawiedliwi, sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-11-27] .

[zabytek-11] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 29 [dostęp 2015-11-12] .

[12] Świętokrzyski KlubŚ.K. Alpinistyczny Świętokrzyski KlubŚ.K., Przewodnik po drogach wspinaczkowych na Stokówce, www.ska.org.pl [dostęp 2019-01-09] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne