Pieniuha

Pieniuha
Пянюга
Ilustracja
Dwór Rodziewiczów od strony podjazdu. Rysunek Napoleona Ordy, 1861
Państwo

 Białoruś

Obwód

grodzieński

Rejon

zelwieński

Sielsowiet

Karolin

Populacja (2009)
• liczba ludności


4

Nr kierunkowy

+375 1564

Kod pocztowy

231931

Tablice rejestracyjne

4

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pieniuha”
Położenie na mapie Białorusi
Ziemia53°00′33,4″N 24°53′24,7″E/53,009278 24,890194
Portal Białoruś

Pieniuha (biał. Пянюга; ros. Пенюга, hist. również Pieniuga) – wieś na Białorusi, w rejonie zelwieńskim obwodu grodzieńskiego, nad rzeką Zelwianką, około 16 km na południe od Zelwy[1]. Miejsce narodzin pisarki Marii Rodziewiczówny.

Historia

Od połowy XVIII wieku dobra te należały do rodziny Grabowskich. W 1789 roku zostały podzielone między sześciu synów Jana Jerzego Grabowskiego. Pieniuhę i szereg innych wsi otrzymał Paweł Grabowski (1759–1794), późniejszy generał wojsk polskich w czasie insurekcji kościuszkowskiej, który zmarł bezdzietnie (prawdopodobnie zginął w czasie rosyjskiego szturmu Pragi). W połowie XIX wieku właścicielem majątku był Henryk Rodziewicz (~1825–1881), ojciec Marii Rodziewiczówny. Za udział w powstaniu styczniowym Pienuha została skonfiskowana, a Henryk Rodziewicz z żoną Amelią z Kurzenieckich zostali zesłani na Syberię. W 1867 roku Pieniuhę kupił Rosjanin Włodzimierz Dawydow. Za 1779 dziesięcin zapłacił 28 784 ruble. Majątek pozostawał w rękach tej rodziny do I wojny światowej, po której rozparcelowany między osadników wojskowych[2].

Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Pieniuha, wcześniej należąca do województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej, znalazła się na terenie powiatu wołkowyskiego (ujezdu) guberni grodzieńskiej Imperium Rosyjskiego[3]. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Pieniuha wróciła do Polski, znalazła się w gminie Międzyrzecz w powiecie wołkowyskim województwa białostockiego, od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi[3].

W 2009 roku wieś liczyła 4 mieszkańców[4].

Dawny dwór

Dawny dwór, znany z rysunków Napoleona Ordy z 1861 roku, był osiemnastowiecznym, dużym, parterowym domem, krytym wysokim polskim łamanym, czterospadowym dachem, krytym gontem. Przed głównym wejściem była werandka. Wokół domu, między drzewami stały m.in. oficyna i lamus[2].

W dworze tym urodziła się Maria Rodziewiczówna. We wsi stoi ruina domu, która przypomina dwór Rodziewiczów, jednak nie wiadomo, czy to jest ten dom. Zachowały się też resztki parku[5].

Majątek w Pieniuże został opisany w 2. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[2].

Pieniuha – fragment parku, rysunek Napoleona Ordy, 1861

Przypisy

  1. ↑ Pieniuha na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-12-13].
  2. ↑ a b c Pieniuha, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 309–310, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
  3. ↑ a b Pieniuha na stronie Radzima.net. [dostęp 2015-12-13].
  4. ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności według stanu na dzień 14 października 2009 roku. [dostęp 2015-12-13].
  5. ↑ Пенюга na stronie Globus Białorusi (ros.). [dostęp 2015-12-13].

Media użyte na tej stronie

Grodno region location map.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Adobe Illustrator., Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Grodno region

Equirectangular projection. Geographic limits of the map:

  • N: 55.03° N
  • S: 52.71° N
  • W: 23.45° E
  • E: 26.75° E
Napoleon Orda - Pieniuha 1.jpg
Pieniuha - dwór od trony podjazdu, Napoleon Orda
Napoleon Orda - Pieniuha 2.jpg
Pieniuha - fragment parku, Napoleon Orda