Pierścienie Urana
Pierścienie Urana – pierścienie planetarne, otaczające siódmą planetę Układu Słonecznego, Urana. Tworzą one rozbudowany system, nie tak złożony jak pierścienie Saturna, ale bardziej skomplikowany niż pierścienie Jowisza i Neptuna. Są jednak bardzo ciemne i niewidoczne z powierzchni Ziemi. Obecnie (2008) znanych jest 13 wyraźnych pierścieni planety i kilka słabszych lub niekompletnych pasm pyłu.
Odkrycie
Pierwsza sugestia istnienia pierścieni wokół Urana pochodzi z notatek odkrywcy planety, Williama Herschela. 22 lutego 1789 r. zapisał on informację o prawdopodobnym pierścieniu, rysując schemat opatrzony komentarzem o jego "lekko czerwonym zabarwieniu". Rysunek i opis całkiem dobrze odpowiada najjaśniejszemu pierścieniowi ε, jednak większość naukowców sądzi że pierścienie Urana są zbyt słabe, aby można je było zaobserwować przez XVIII-wieczne teleskopy[1][2].
Pierścienie planety zostały definitywnie, choć przypadkowo, odkryte 10 marca 1977 roku. Naukowcy z Kuiper Airborne Observatory – James L. Elliot, Edward W. Dunham i Douglas J. Mink zamierzali wykorzystać zakrycie jasnej gwiazdy przez Urana do badań nad atmosferą planety, obserwując planetę za pomocą teleskopu umieszczonego na pokładzie samolotu. Bezpośrednio przed i po zakryciu gwiazdy, zaobserwowano niespodziewanie jej pięciokrotne pociemnienie i rozjaśnienie. Jedynym wyjaśnieniem było jej zakrycie przez nieznane wcześniej pierścienie. Dalsze obserwacje pozwoliły odkryć jeszcze cztery słabsze pierścienie.
W 1986 r. sonda Voyager 2 podczas przelotu przez system Urana sfotografowała pierścienie, ponadto odkrywając jeszcze dwa. Dalsze dwa pierścienie, tworzące zewnętrzną część układu, zaobserwowano w latach 2003-2005 za pomocą teleskopu Hubble'a.
Struktura
| Nazwa | Promień orbity (km) | Szerokość (km) | Głębokość optyczna | Uwagi |
|---|---|---|---|---|
| 1986 U2R / ζ | 37 850 – 41 350 | 2500 – 3500 | < 10−3 | Położenie niepewne, posiada słabe wewnętrzne przedłużenie |
| 6 | 41 837 | 1,6–2,2 | 0,18–0,25 | |
| 5 | 42 234 | 1,9–4,9 | 0,18–0,48 | |
| 4 | 42 570 | 2,4–4,4 | 0,16–0,30 | |
| α | 44 718 | 4,8–10,0 | 0,3–0,7 | |
| β | 45 661 | 6,1–11,4 | 0,20–0,35 | |
| η | 47 175 | 1,9–2,7 | 0,16–0,25 | Posiada zewnętrzne przedłużenie szerokości ok. 40 km |
| γ | 47 627 | 3,6–4,7 | 0,7–0,9 | |
| δ | 48 300 | 4,1–6,1 | 0,3–0,6 | Zewnętrzna krawędź w rezonansie z Kordelią, posiada wewnętrzne przedłużenie |
| λ | 50 023 | 1–2 | 0,1–0,2 | Słaby pierścień pyłowy |
| ε | 51 149 | 19,7–96,4 | 0,5–2,5 | Wyraźny, pomiędzy orbitami księżyców pasterskich – Kordelii i Ofelii |
| ν | 66 100 – 69 900 | 3800 | 5,4 × 10−6 | Pomiędzy orbitami Porcji i Rozalindy, czerwonawej barwy |
| μ | 86 000 – 103 000 | 17 000 | 8,5 × 10−6 | Związany z księżycem Mab, błękitnej barwy |
Przypisy
- ↑ Uranus rings 'were seen in 1700s'. BBC News, April 19, 2007. [dostęp 2010-11-03].
- ↑ Did William Herschel Discover The Rings Of Uranus In The 18th Century?. W: Physorg.com [on-line]. 2007. [dostęp 2010-11-03].
Linki zewnętrzne
| Planety (☾ ∅) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Planety karłowate | |||||||||||||||||
| Małe ciała Układu Słonecznego |
| ||||||||||||||||
- Zobacz też
- powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
- ciała niebieskie
- lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na
- Portal: Astronomia
- ciała niebieskie
Media użyte na tej stronie
This is a revised version of Solar_System_XXIX.png.
Autor: Illustration by: Ruslik0
Translation by: Polish Wikipedia user Szczureq, Licencja: CC0
Schemat pierścieni Urana i wewnętrznej części układu satelitów. Orbity i odcinek tarczy planety są w skali.
A photograph of the Uranian ring system taken by Voyager 2. Caption: This false-color view of the rings of Uranus was made from images taken by Voyager 2 on Jan. 21, 1986, from a distance of 4.17 million kilometers (2.59 million miles). All nine known rings are visible here; the somewhat fainter, pastel lines seen between them are contributed by the computer enhancement. Six 15-second narrow-angle images were used to extract color information from the extremely dark and faint rings. Two images each in the green, clear and violet filters were added together and averaged to find the proper color differences between the rings. The final image was made from these three color averages and represents an enhanced, false-color view. The image shows that the brightest, or epsilon, ring at top is neutral in color, with the fainter eight other rings showing color differences between them. Moving down, toward Uranus, we see the delta, gamma and eta rings in shades of blue and green; the beta and alpha rings in somewhat lighter tones; and then a final set of three, known simply as the 4, 5 and 6 rings, in faint off- white tones. Scientists will use this color information to try to understand the nature and origin of the ring material. The resolution of this image is approximately 4O km (25 mi).