Pieriedwiżnicy

Piriedwiżnicy w 1885 r.; od lewej: Miasojedow, Sawiczkin, Polenow, Ammosow, Kisjeliew, Wołkow, Surikow, Szyszkin, Niewriew, W. Makowskij, Litwoczienko, Prianisznikow, Jaroszenko,(?), Ljemoch, Kramskoj, Riepin, Iwanow, N. Makowskij, Bieggrow

Ilja Riepin, Burłacy na Wołdze, 1872–1873

Wasilij Pierow, Wiejski pogrzeb, 1865

Pieriedwiżnicy (ros. Передвижники), Towarzystwo Objazdowych Wystaw Artystycznych (ros. Товарищество передвижных художественных выставок) – rosyjska grupa artystyczna, powstała w 1870 w Petersburgu. Skupiała głównie absolwentów szkoły petersburskiej, malarzy i rzeźbiarzy.

Powstałe z inicjatywy Iwana Kramskoja, Grigorija Miasojedowa, Nikołaja Ge oraz Wasilija Pierowa Stowarzyszenie miało na celu popularyzację sztuki narodowej przepojonej dążeniami postępowymi. Tematyką prac były pejzaże, malarstwo historyczne, sceny rodzajowe i portrety, ukazywana była ciężka dola ludu i zacofanie Rosji.

Niektórzy członkowie stowarzyszenia:

• Abram Jefimowicz Archipow
• Nikołaj Nikołajewicz Ge
• Walerij Iwanowicz Jakobi
• Nikołaj Aleksandrowicz Jaroszenko
• Nikołaj Aleksiejewicz Kasatkin
• Iwan Nikołajewicz Kramskoj
• Archip Iwanowicz Kuindży
• Rafaił Siergiejewicz Lewicki
• Isaak Iljicz Lewitan
• Konstantin Jegorowicz Makowski
• Władimir Jegorowicz Makowski
• Grigorij Grigoriewicz Miasojedow
• Leonid Osipowicz Pasternak
• Wasilij Grigoriewicz Pierow
• Wasilij Dmitrijewicz Polenow
• Iłłarion Michajłowicz Prianisznikow
• Andriej Pietrowicz Riabuszkin
• Ilja Jefimowicz Riepin
• Aleksiej Kondratiewicz Sawrasow
• Walentin Aleksandrowicz Sierow
• Wasilij Iwanowicz Surikow
• Iwan Iwanowicz Szyszkin
• Apollinarij Michajłowicz Wasniecow
• Wiktor Michajłowicz Wasniecow

W okresie 1871 do 1923 grupa zorganizowała 48 wystaw w Moskwie i w Petersburgu, oraz na tzw. „miastach prowincji” m.in. w Kijowie, w Charkowie, w Kazaniu, w Rydze, w Odessie. Ostatnia wystawa odbyła się w 1923 roku, po której Towarzystwo zakończyło działalność. Za kontynuatorów tej tradycji uważa się Stowarzyszenie Artystów Rewolucyjnej Rosji (AChRR).

Dużą część prac członków tego towarzystwa zgromadził kupiec moskiewski Pawieł Trietjakow i jego brat. Trafiły one do Galerii Trietiakowskiej.

Bibliografia

• KrystynaK. Zwolińska KrystynaK., ZasławZ. Malicki ZasławZ., Mały słownik terminów plastycznych, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990, ISBN 83-214-0590-8, OCLC 834081158 .
• Encyklopedia Popularna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1993, ISBN 83-01-10416-3