Pierszaje

Pierszaje
	; Kościół św. Jerzego
Państwo	Białoruś
Obwód	miński
Rejon	wołożyński
Populacja (2009); • liczba ludności	; 663
Kod pocztowy	222361
	Położenie na mapie obwodu mińskiego Pierszaje
	Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pierszaje
	54°02′08,5″N 26°40′53,4″E/54,035694 26,681500
	Portal Białoruś

Pierszaje (biał. Пяршаі) – wieś w rejonie wołożyńskim, w obwodzie mińskim na Białorusi. Miejscowość leży w dorzeczu rzeki Isłocz na północno-wschodnim skraju Puszczy Nalibockiej.

Siedziba parafii prawosławnej (pw. św. Anny)^[2] i rzymskokatolickiej (pw. św. Jerzego).

W miejscowym kościele parafialnym pw. św. Jerzego spoczywają o. Achilles Puchała i o. Herman Stępień, beatyfikowani w grupie 108 męczenników II wojny światowej w dniu 13 czerwca 1999 r. w Warszawie przez papieża św. Jana Pawła II.

Historia miejscowości

Po II rozbiorze 1793 Rzeczypospolitej Pierszaje znalazły się na terenie Cesarstwa Rosyjskiego.
Po I Wojnie Światowej, wieś była siedzibą dawnej Gminy Pierszaje istniejącej do 1939 roku. Należała do powiatu stołpeckiego a od 1926 r. do powiatu wołożyńskiego w woj. nowogródzkim.

W czerwcu 1943 r. w Iwieńcu i okolicach partyzanci z Armii Krajowej przeprowadzili skoordynowaną akcję na konwoje niemieckie kierowane na front wschodni. Po Powstaniu Iwienickim w lipcu i sierpniu 1943 r. Niemcy przeprowadzili odwetową operację „Hermann”^[3]. 19 lipca 1943 r. niemieckie SS pojawiło się w Pierszajach. Około 200-300 mieszkańców (wraz z uciekinierami z Iwieńca) pognano do wsi Borowikowszczyzna. Franciszkanie o. Achilles Puchała i o. Herman Stępień dobrowolnie przyłączyli się do aresztowanych parafian, aby towarzyszyć im w ostatnich chwilach życia^[4]. Hitlerowcy zamordowali bestialsko obu kapłanów, a mieszkańcom Pierszaj darowano życie, zamieniając wyrok śmierci na wywóz na roboty przymusowe^[5] .

Zabytki

Kościół pw. św. Jerzego z 1936 r. (poprzedni drewniany spłonął w 1933 r.)^[6].

Cerkiew św. Anny

Inne obiekty

Cerkiew prawosławna pw. św. Anny, parafialna^[2].

Przypisy

↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku (ros.).
↑ ^a ^b Приход храма Святой Праведной Анны д. Першаи (ros.). molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-11].
↑ Kazimierz Krajewski, IPN O. w Warszawie: Wieś na kresach północno–wschodnich pod dwiema okupacjami. martyrologiawsipolskich.pl. [dostęp 2019-07-19].
↑ Arkadiusz Bednarczyk: Wieczny odpoczynek cichym bohaterom. niedziela.pl, 2010. [dostęp 2019-07-19].
↑ Medal pamięci powstania Armii Krajowej w Iwieńcu. polskieradio24.pl, 31.07.2013. [dostęp 2019-07-19].
↑ Tadeusz Krahel: Parafia Pierszaje. wsm.archibial.pl. [dostęp 2019-07-19].

Linki zewnętrzne

[spis-1] Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku (ros.).

[epa-2] Приход храма Святой Праведной Анны д. Першаи (ros.). molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-11].

[3] Kazimierz Krajewski, IPN O. w Warszawie: Wieś na kresach północno–wschodnich pod dwiema okupacjami. martyrologiawsipolskich.pl. [dostęp 2019-07-19].

[4] Arkadiusz Bednarczyk: Wieczny odpoczynek cichym bohaterom. niedziela.pl, 2010. [dostęp 2019-07-19].

[5] Medal pamięci powstania Armii Krajowej w Iwieńcu. polskieradio24.pl, 31.07.2013. [dostęp 2019-07-19].

[6] Tadeusz Krahel: Parafia Pierszaje. wsm.archibial.pl. [dostęp 2019-07-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne