Pierwsza Era

(c) Cc-by-sa-3.0-migrated

Śmierć Turgona, wydarzenie opisane w Upadku Gondolinu, pierwszej opowieści Tolkiena osadzonej w Pierwszej Erze (napisanej ok. 1916–1917 roku)^[1].

Pierwsza Era – okres ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Nazywana była także Dawnymi Dniami, Starszymi Dniami oraz Najstarszymi Dniami^[2].

Ramy czasowe

Zaczęła się wraz z przebudzeniem elfów^[3] i zakończyła ostatecznym pokonaniem Morgotha^[4]. W tym czasie trwała epoka Lat Valarów^[5] oraz okres około 590–600 Lat Słońca^[6][7]. Zależnie od przyjętego mnożnika konwersji jednostek czasu, który był wielokrotnie zmieniany przez Tolkiena, trwanie Pierwszej Ery wynosiło od 4902^[7] do 65 390 lat słonecznych. Wcześniejsze teksty Tolkiena wskazują na mniejsze liczby, większe wymieniane są w późniejszych dziełach^[8].

Pierwsza Era była nazywana Dawnymi Dniami, chociaż od Czwartej Ery nazwą tą określało się pierwsze trzy ery jako całość^[9].

Częstą pomyłką jest utożsamianie punktu początkowego Pierwszej Ery z początkiem Lat Słońca i określanie jej mianem „Pierwszej Ery Słońca”. Nie znajduje to oparcia w żadnym tekście Tolkiena i zaprzecza wskazaniom, że Pierwsza Era była zdecydowanie najdłuższym okresem w dziejach^[10].

Wydarzenia

W czasie Pierwszej Ery ma miejsce akcja większej części Silmarillionu. Tolkien skupia się tam na wydarzeniach, które miały miejsce w Beleriandzie w ciągu ostatnich sześciu wieków Pierwszej Ery – na serii wojen toczonych przez Ñoldorów, Sindarów i Trzy Rody Edainów przeciwko Morgothowi, jego armiom Angbandu i plemionom złych ludzi ze Wschodu. W istocie wojny z Melkorem trwały już w okresie Lat Drzew^[11] (przed Pierwszą Erą, w drugim okresie Lat Valarów), a były kontynuowane po przybyciu Ñoldorów do Beleriandu. Na długo przed tym wydarzeniem Sindarowie mieszkali w Beleriandzie i walczyli z Morgothem po jego powrocie do Śródziemia^[12]; Ñoldorowie jednak, w szczególności synowie Fëanora, występowali z wyraźnym celem pokonania Morgotha^[13].

Chronologia

Niemożliwe jest dokładne ustalenie chronologii Pierwszej Ery, podobne do spisów, jakie zostały sporządzone dla Drugiej oraz Trzeciej Ery i zamieszczone w Dodatkach do Władcy Pierścieni. W Silmarillionie narrator podaje upływ czasu poprzez określenie wieku niektórych bohaterów, relacji między wydarzeniami (w tym cztery podane okresy są dokładnie datowane) oraz odległości od początku i końca ery. Robert Foster, układając chronologię Pierwszej Ery na potrzeby Encyklopedii Śródziemia, utożsamił pierwszy rok Pierwszej Ery z pierwszym rokiem Lat Słońca, przyjął punkt początku roku na wiosnę oraz dokonał kilku przesunięć z uwagi na brak przełożenia czasu liczonego w latach na liczbę miesięcy^[14].

Przypisy

Bibliografia

• Robert Foster: Encyklopedia Śródziemia. Warszawa: Amber, 2002. ISBN 83-241-0200-0.
• J.R.R. Tolkien: Morgoth’s Ring. Boston: Houghton Mifflin, 1993. ISBN 0-395-68092-1.
• J.R.R. Tolkien: Niedokończone opowieści. Radosław Kot (tłum.). Amber, 2002. ISBN 83-7245-943-6.
• J.R.R. Tolkien: Silmarillion. Maria Skibniewska (tłum.). Warszawa: Amber, 2002. ISBN 83-7245-882-0.
• J.R.R. Tolkien: The Peoples of Middle-earth. Boston: Houghton Mifflin, 1996. ISBN 0-395-82760-4.
• J.R.R. Tolkien: The War of the Jewels. Boston: Houghton Mifflin, 1994. ISBN 0-395-71041-3.
• J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni: Powrót Króla. Maria Skibniewska (tłum.). Warszawa: Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.

Linki zewnętrzne

• First Age (ang.). www.glyphweb.com. [dostęp 2014-06-23].
• First Age (ang.). thainsbook.net. [dostęp 2014-06-23].
• First Age (ang.). www.tolkiengateway.net. [dostęp 2014-06-23].