Pierwszy gabinet Roberta Menziesa

Pierwszy gabinet Roberta Menziesa
Australia
Premier Menzies w czasie przemówienia radiowego 3 września 1939, w którym ogłosił, iż Australia znalazła się w stanie wojny z Niemcami
Premier	Robert Menzies
Partie	Partia Zjednoczonej Australii
Kadencja	od 26 kwietnia 1939 do 14 marca 1939
Poprzedni	Gabinet Earle’a Page’a
Następny	Drugi gabinet Roberta Menziesa

Pierwszy gabinet Roberta Menziesa (ang. First Menzies Ministry) – dwudziesty szósty gabinet federalny Australii i zarazem pierwszy z dziesięciu, jakie podczas swojej długiej kariery politycznej sformował Robert Menzies. Urzędował od 26 kwietnia 1939 do 14 marca 1940 roku.

Okoliczności powstania

Powstanie gabinetu było pośrednio spowodowane nagłą śmiercią premiera Josepha Lyonsa, który 7 kwietnia 1939 zmarł na atak serca. Jego ostatni gabinet tworzony był przez koalicję składającą się z Partii Zjednoczonej Australii (UAP) oraz Partii Wiejskiej (CP). Decyzją gubernatora generalnego Australii, lorda Gowrie, bezpośrednio po śmierci Lyonsa tymczasowym premierem został lider CP Earle Page, natomiast dominująca w koalicji UAP otrzymała czas na wyłonienie nowego lidera. Menzies zwyciężył w tej rywalizacji, w związku z czym to jemu przypadło zadanie utworzenie nowego, stałego gabinetu.

Premier Page uszanował to rozstrzygnięcie i podał swój gabinet do dymisji, ale jednocześnie w imieniu Partii Wiejskiej odmówił udziału w nowym rządzie, co wiązało się z osobistymi animozjami między nim a Menziesem. Page zarzucał nowemu premierowi między innymi tchórzostwo, przywołując jego decyzję, aby w przeciwieństwie do tysięcy australijskich mężczyzn nie zaciągnąć się na ochotnika do armii podczas I wojny światowej, a także nielojalność wobec zmarłego premiera Lyonsa. Ostatecznie UAP utworzyła gabinet samodzielnie.

Okoliczności dymisji

Znalezienie się poza rządem wywołało wkrótce bunt w szeregach CP, w wyniku którego Page został obalony ze stanowiska lidera partii. Zastąpił go Archie Cameron, zwolennik współpracy z UAP. W efekcie 14 marca 1940 obie partie powróciły do koalicji i stworzyły drugi gabinet Roberta Menziesa.

Skład

Bibliografia

• Składy australijskich gabinetów federalnych w bazie Parlamentu Australii (ang.) [dostęp 2012-07-05]
• Robert Menzies i jego rządy w bazie Australian Prime Ministers (Archiwum Narodowe Australii) (ang.) [dostęp 2012-07-05]

Pierwszy gabinet Roberta Menziesa (1939–1940) W dniu zaprzysiężenia Robert Menzies Billy Hughes John Perkins Geoffrey Street Richard Casey Henry Gullett George McLeay John Lawson Eric Harrison James Fairbairn Frederick Stewart Harry Foll Herbert Collett Harold Holt Philip McBride Percy Spender