Pierwszy improwizowany pociąg pancerny Obrony Wybrzeża
Pociąg Pancerny Obrony Wybrzeża, pierwszy[a] – pociąg opancerzony Wojska Polskiego II RP, improwizowany podczas kampanii wrześniowej przez Lądową Obronę Wybrzeża.
Latem 1939 roku dowództwo Lądowej Obrony Wybrzeża postanowiło sformować jednostkę pociągów pancernych do obrony wybrzeża. W warsztatach portowych Marynarki Wojennej w Gdyni opancerzono prowizorycznie (workami z piaskiem) dwie lory i dwa wagony, uzbrojone w dwa działa 75 mm z flotylli rzecznej w Pińsku; załogę skompletowano z 3 baterii morskiego dywizjonu artylerii lekkiej[1]. Pociąg ten był gotowy 26 sierpnia. Pod dowództwem por. Zygmunta Budzyńskiego, przydzielony został do batalionu ON „Kartuzy IV”, gdzie został podzielony na dwa działony. Pierwszy patrolował linię kolejową Somonino – Kartuzy, drugi wyrzucił ze stacji Stara Piła oddział 2 pułku gdańskiej Landespolizei. 2 września pociąg prowadził pojedynek artyleryjski baterią gdańskiego dywizjonu artylerii ostrzeliwującego Żukowo. 3 września nad ranem 2 pułk Landespoliei zdobył Żukowo i elektrownię Rutki, ale został wyparty przez kontratak dwóch plutonów IV batalionu wspartych pociągiem pancernym; Niemcy odbili ten teren dopiero wieczorem[2].
Rano 4 września na IV batalion uderzyła 207 Dywizja Piechoty. Pociąg stoczył pojedynek z artylerią niemiecką i wycofał się na północ na Kartuzy. Połączenie kolejowe z Gdynią było przerwane, Niemcy zajęli Kartuzy. Nie widząc możliwości skutecznej obrony i uratowania pociągu, został on opuszczony, po zdemontowaniu dział i zniszczeniu urządzeń celowniczych[3].
Uwagi
- ↑ Krawczak i Odziemkowski, jak i inne źródła, nie podają nazw własnych ani numerów pierwszych dwóch pociągów Lądowej Obrony Wybrzeża; potocznie nazywa się je pierwszym i drugim pociągiem pancernym (Lądowej) Obrony Wybrzeża
Przypisy
Bibliografia
- Tadeusz Krawczak, Jerzy Odziemkowski: Polskie pociągi pancerne w wojnie 1939. Wyd. I. Warszawa: Książka i Wiedza, 1987, seria: Biblioteka Pamięci Pokoleń. ISBN 83-05-11723-5.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Działania bojowe wybranych polskich pociągów pancernych - wrzesień 1939