Pietà (wg Delacroix)
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1889 |
| Medium | |
| Wymiary | 73,0 × 60,5 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
.jpg) | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1889 |
| Medium | |
| Wymiary | 42,0 × 34,0 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Pietà (wg Delacroix) (hol. Pietà (naar Delacroix), ang. Pietà (after Delacroix)) – obraz autorstwa Vincenta van Gogha, namalowany w dwóch wersjach we wrześniu 1889 roku[1][2], podczas pobytu artysty w miejscowości Saint-Rémy.
Nr kat.: F 630, JH 1775; F 757, JH 1776.
Historia
Pietà – Matka Boża opłakująca zmarłego Chrystusa – została namalowana w oparciu o litografię Célestina Nanteuila, sporządzoną na podstawie obrazu Eugène Delacroix, przechowywanego obecnie w zbiorach Nasjonalmuseet w Oslo.
Van Gogh namalował obraz podczas pobytu w szpitalu psychiatrycznym w Saint-Rémy, nadając mu własny styl. O fakcie tym poinformował brata Theo w liście z 7 lub 8 września 1889:
- Ostatnio podczas mojej choroby miałem trochę pecha – litografia "Piety" Delacroix wpadła razem z paroma innymi płótnami do resztek farb i się zniszczyła. Było mi bardzo przykro; tak więc byłem bardzo zajęty malowaniem jej. Zobaczysz ją któregoś dnia w rozmiarze 5 lub 6. Zrobiłem jej kopię, myślę, że robi pewne wrażenie[3].
Pietà jako dzieło religijne to rzadkość w dorobku van Gogha. Inspiracja religijna mogła wziąć się z faktu, iż szpital, w którym przebywał, znajdował się na terenie starego klasztoru, a artysta stykał się z zakonnicami, u których znajdował pewne wsparcie duchowe.
- Nie jestem obojętny, a pobożne myśli często pocieszają mnie w moim cierpieniu[4]
Wydaje się, że van Gogh, jeśli chodzi o cierpienie i niezrozumienie, mógł identyfikować się w pewnym sensie z Chrystusem; świadczyć by o tym mogła ruda broda tego ostatniego na obrazie[5]. Nie wiadomo jednak czy był to świadomy zamysł artysty[4].
Opis
Van Gogh tak opisał ukończony obraz w liście do siostry Willeminy z 19 września 1889:
- W ostatnich tygodniach namalowałem też kilka obrazów dla siebie – niezbyt lubię widzieć moje własne obrazy w mojej sypialni, dlatego sporządziłem kopie jednego obrazu Delacroix i paru dzieł Milleta. Obraz [na podstawie] Delacroix to "Pietà" tzn. zmarły Chrystus z Mater Dolorosa. Wyczerpane ciało leży na ziemi u wejścia do groty, ręce [ma] opuszczone z przodu na lewą stronę, za nim kobieta. Jest wieczór po gwałtownej burzy, a ta zrozpaczona postać w niebieskich szatach – luźnych szatach rozwiewanych przez wiatr – ostro odcina się na tle nieba, po którym płyną fioletowe chmury ze złotymi obrzeżami. Ona również wyciąga ręce przed siebie w przejmującym geście rozpaczy; można dostrzec [u niej] dobre, mocne dłonie pracującej kobiety. Kształt postaci z rozwianymi szatami jest niemal tak szeroki jak wysoki. Twarz zmarłego mężczyzny jest [pogrążona] w cieniu, ale blada głowa kobiety odcina się wyraźnie na tle chmury – kontrast, który sprawia, że te dwie głowy wyglądają jak kwiaty, jeden z posępną barwą, a drugi blady, ułożone w taki sposób, aby wzajemnie spotęgować efekt.[6]
Przypisy
- ↑ Vincent van Gogh Gallery: The Paintings: Pietà (after Delacroix) (ang.). [dostęp 2011-02-11].
- ↑ Vincent van Gogh Gallery: The Paintings: Pietà (after Delacroix) (ang.). [dostęp 2011-02-11].
- ↑ vangoghletters.org: Letter from Vincent van Gogh to Theo van Gogh, Saint-Rémy, 7 or 8 September 1889 (ang.). [dostęp 2011-02-11]. Cytat: I had a piece of bad luck this last time during my illness – that lithograph of Delacroix's, La Pietà along with some other sheets, fell into some oil and paint and was ruined. I was very sad about it – so I have been busy painting it and you will see it one day on a size 5 or 6 canvas. I have made a copy of it which I think has some feeling.
- ↑ a b Van Gogh Museum: Pietà (after Delacroix), 1889 (ang.). [dostęp 2011-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-17)]. Cytat: I am not indifferent, and pious thoughts often console me in my suffering.
- ↑ Na wielu autoportretach artysty widać, że miał on rudy zarost, zobacz: Wikimedia Commons: Self-portrait paintings by Vincent van Gogh (ang.). [dostęp 2011-02-11].
- ↑ vangoghletters.org: Letter from Vincent van Gogh to Wilhelmina van Gogh, Saint-Rémy, 19 September 1889 (ang.). [dostęp 2011-02-11]. Cytat: These last weeks I have also painted some pictures for myself – I don't especially like to see my own pictures in my bedroom, which is why I copied one picture by Delacroix and some others by Millet. The Delacroix is a "Pietà" that is to say the dead Christ with the Mater Dolorosa. The exhausted corpse lies on the ground in the entrance of a cave, the hands held before it on the left side, and the woman is behind it. It is in the evening after a thunderstorm, and that forlorn figure in blue clothes – the loose clothes are agitated by the wind – is sharply outlined against a sky in which violet clouds with golden edges are floating. She too stretches out her empty arms before her in a large gesture of despair, and one sees the good sturdy hands of a working woman. The shape of the figure with its streaming clothes is nearly as broad as it is high. And the face of the dead man is in the shadow – but the pale head of the woman stands out clearly against a cloud – a contrast which causes those two heads to seem like one somber-hued flower and one pale flower, arranged in such a way as mutually to intensify the effect.
