Pietà Limanowska

Pietà Limanowska
Ilustracja
Widok na ołtarz główny z figurą
Miejsca kultu

Limanowa, kościół katolicki

Sanktuarium

Bazylika Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej

Początek kultu

od ok. XVII w.

Czas powstania wizerunku

1300 - 1375

Data wspomnienia

15 września

Technika wykonania

rzeźba w drewnie lipowym

Rozmiar

ok. 90 cm

Styl

późnogotycki

Koronowany

11 września 1966,
22 czerwca 1983

Pietà Limanowska – drewniana figura - pieta (Matki Bożej Bolesnej z Jezusem)[1] znajdująca się w ołtarzu głównym bazyliki Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej.

Historia

Figura przywieziona została według historii z Węgier w roku 1545 i umieszczona na przydrożnej lipie we wsi Mordarka (obecnie Limanowa). Nastąpiło to przypuszczalnie w czasie reformacji, gdy kalwinizmu usuwał z kościołów węgierskich wszelkie obrazy i figury[2].

Rzeźba została wykonana z jednolitego pnia drewna lipowego, jest polichromowana, na odwrocie wydłutowana. Anonimowy artysta przedstawił postać Maryi w ujęciu frontalnym, siedzącą na ławie i trzymającą w ramionach martwe ciało Syna o znacznie pomniejszonych w stosunku do Maryi rozmiarach. Jest to tzw. Pieta – Radosna, rzeźba na „wpół ludowa”. Wysokość figury to ok. 90 cm (z koroną dochodzi do 1 m)[3].

Miejscowa ludność wybudowała dla rzeźby kaplicę we wsi Mordarka. Kaplica stoi do dzisiaj w tym samym miejscu i nosi nazwę Kaplica Łask. Dokumenty historyczne notują wielką cześć jaką cieszyła się Pieta limanowska – świadczą o tym liczne wota i podziękowania za nadzwyczajne łaski wypraszane za pośrednictwem Matki Bożej Bolesnej[4].

W 1753 roku z polecenia biskupa krakowskiego Załuskiego cudami słynąca figura została przeniesiona do kościoła parafialnego[4]. Od tego czasu kult Matki Bożej Bolesnej stał się jeszcze żywszy. Za przyczyną Bolesnej Matki limanowskiej ludzie doświadczają wielu łask o czym świadczą liczne wpisy do Księgi Łask, w której w przeciągu tylko 20 lat zapisano ponad 800 podziękowań za otrzymane łaski, a przede wszystkim za przywrócone zdrowie[5].

Kroniki podają, że w 1914 roku artyleria ostrzeliwała długo i ciężko dopiero co wybudowany kościół w Limanowej, wszystkie jednak pociski omijały świątynię. Po tym wydarzeniu sami żołnierze opowiadali: „Pani we mgle zasłaniała nam kościół”. Ci właśnie żołnierze wstępowali późnej do domów i mówili wskazując na obraz Matki Bożej limanowskiej: „Nie bójcie się - Ta Pani was obroni”[6].

Pietę koronował w 1966 roku Karol Wojtyła, a po kradzieży korony - 28 maja 1981 r.[7] - rekoronował ją na błoniach krakowskich jako papież Jan Paweł II 22 czerwca 1983 roku[8]. Rzeźba przetrwała do naszych czasów w dobrym stanie; zawdzięczać to należy m.in. rozwiniętemu kultowi jaką ją otaczano. Świadczą o tym liczne wota z XVII i XVIII wieku, a szczególnie cenne z ostatnich stuleci.

Obecnie pietà znajduje się w prezbiterium kościoła limanowskiego za szybą kuloodporną.

Kult Maryi

Figura jest czczona przez liczne nabożeństwa w sanktuarium limanowskim: w każdą środę odbywa się nowenna do Maryi Bolesnej, w każdy piątek Msza św. wotywna o NMP Bolesnej, Koronka do Matki Boskiej oraz Droga Siedmiu Boleści NMP. Od maja do października w I sobotę miesiąca odbywa się różaniec fatimski na rynek limanowski. Odpust odbywa się w piątek przed Niedzielą Palmową oraz tygodniowy od 15 do 22 września[9]. Kult Matki Bożej Bolesnej w Limanowej wciąż trwa. W sanktuarium gromadzi się wielu pielgrzymów z całej Polski i z zagranicy[2].

Przypisy

  1. Marek Sztorc, Limanowa, kościół Matki Bożej Bolesnej, tarnowskiekoscioly.net [dostęp 2022-07-10] (pol.).
  2. a b Historia powstania parafii, Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej [dostęp 2022-07-10] (pol.).
  3. Pieta Matki Boskiej Limanowskiej
  4. a b Historia Kaplicy Łask, Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej [dostęp 2022-07-10] (pol.).
  5. Instytut Gość Media, Matka, nie tylko chorych, www.gosc.pl, 28 listopada 2013 [dostęp 2022-07-10].
  6. Inwentarz kultu maryjnego w diecezji tarnowskiej (W. Smoleń)
  7. Konrad Kazimierz Czapliński: Sanktuaria w Polsce. Katowice: Videograf II, 2001, s. 67. ISBN 83-7183-185-4.
  8. Matka Bolesna z Limanowej, niedziela.pl [dostęp 2022-07-10] (pol.).
  9. Nabożeństwa w sanktuarium, Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej [dostęp 2022-07-10] (pol.).

Bibliografia

  • Ruch Pielgrzymkowy do Limanowej, Peregrinus Cracoviensis. Zeszyt 15, 2004 (Izabela Kapera)
  • Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej - link

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Kościół MB Bolesnej w Limanowej, fot. J. Nowostawska-Gyalókay MIK 2017 (69) (38459523501).jpg
Autor: mik Krakow, Licencja: CC BY-SA 2.0
Kościół MB Bolesnej w Limanowej, fot. J. Nowostawska-Gyalókay MIK 2017 (69)