Pieter Sjoerds Gerbrandy

Pieter Sjoerds Gerbrandy
Data i miejsce urodzenia	13 kwietnia 1885 Goënga
Data i miejsce śmierci	7 września 1961 Haga
Minister Sprawiedliwości
Okres	od 20 sierpnia 1939 do 21 lutego 1942
Przynależność polityczna	ARP
Poprzednik	Johannes Anthonie de Visser
Następca	Johannes van Angeren
Premier Holandii
Okres	od 3 września 1940 do 24 czerwca 1945
Przynależność polityczna	ARP
Poprzednik	Dirk Jan de Geer
Następca	Willem Schermerhorn
Minister Spraw Wewnętrznych
Okres	od 17 listopada 1941 do 21 maja 1942
Przynależność polityczna	ARP
Poprzednik	Charles Welter
Następca	Hubertus van Mook
Członek Tweede Kamer
Okres	od 27 lipca 1948 do 3 lipca 1956
Przynależność polityczna	ARP
Członek Tweede Kamer
Okres	od 23 października 1956 do 20 marca 1959
Przynależność polityczna	ARP
Odznaczenia

Pieter Sjoerds Gerbrandy (ur. 13 kwietnia 1885 w Goënga, zm. 7 września 1961 w Hadze) – holenderski prawnik, polityk, członek Partii Antyrewolucyjnej. Był premierem Holandii od 3 września 1940 do 24 czerwca 1945 roku, swoją funkcję pełnił na uchodźstwie podczas II wojny światowej.

Życiorys

Lata młodości

Gerbrandy urodził się we wsi Goёnga niedaleko Sneek w holenderskiej prowincji Fryzja. Jego nazwisko jest ułożone w tradycyjnym, fryzyjskim stylu: imię (Pieter), patronimik (Sjoerds, co znaczy „syn Sjoerda”) i nazwisko (Gerbrandy). Jego ojciec był radnym Wymbritseradeel i członkiem Rady Fryzji. W 1900 Sjoerds razem z dwoma braćmi został wysłany do szkoły z internatem w Putting. W 1911 ukończył studia prawnicze na Vrije Universiteit w Amsterdamie. W tym samym roku wziął ślub z Hendriną Sikkel. Miał z nią dwóch synów i córkę.

Polityka

W latach 1920–1930 był członkiem Rady Fryzji z ramienia ARP. Potem wrócił na Vrije Universiteit, gdzie do 1939 był profesorem. W 1939 został ministrem sprawiedliwości jako członek ARP. W 1940 rodzina królewska i wielu ważnych polityków wyleciało do Londynu. Tam utworzyli rząd na uchodźstwie, którego szefem po rezygnacji de Geera mianowano Gerbrandy’ego. Z jego inicjatywy holenderski rząd zaczął nadawać z Radio Nederland Wereldomroep. Radio dostarczało Holendrom wielu informacji z nieobjętej działaniami wojennymi części świata. W 1945 po wyzwoleniu południa Sjoerds utworzył nowy rząd bez socjalistów. W czerwcu tego samego roku zrezygnował ze stanowiska premiera. W 1948 wrócił do parlamentu, jednakże swym gorącym temperamentem zraził do siebie jego członków. W 1956 był członkiem komisji badającej sprawę Greet Hofmans. W 1959 zrezygnował z zasiadania w parlamencie. Dwa lata później zmarł w Hadze w wieku 76 lat. Został pochowany na cmentarzu Oud Eik en Duinen w Hadze (grób 23).

Odznaczenia

• Order Lwa Niderlandzkiego III klasy (1930)
• Order Lwa Niderlandzkiego II klasy (1946)

Bibliografia

• GERBRANDIJ, Pieter (1885-1961) (niderl.). historici.nl, 2012-02-10. [dostęp 2013-09-22].
• Mr. P.S. (Pieter) Gerbrandy (niderl.). parlement.com. [dostęp 2013-09-22].
• Herman Hiemstra: Vergeten volksvertegenwoordigers: Pieter Sjoerds Gerbrandy (niderl.). historiek.net, 2013-07-10. [dostęp 2013-09-22].
• Gerry van der List: Pieter Sjoerds Gerbrandy: onverzettelijke Fries (niderl.). elsevier.nl, 2010-08-19. [dostęp 2013-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
• Gerbrandy, Pieter Sjoerds (ang.). gravestone.com. [dostęp 2013-09-22].