Pigwica właściwa

Pigwica właściwa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

sączyńcowate

Rodzaj

pigwica

Gatunek

pigwica właściwa

Nazwa systematyczna
Manilkara zapota (L.) P. Royen
Blumea 7:410. 1953
Synonimy
  • Achras zapota L.
  • Achras mammosa L.
  • Achras zapotilla (Jacq.) Nutt.
  • Lucuma mammosa C. F. Gaertn.
  • Manilkara achras (Mill.) Fosberg
  • Manilkara zapotilla (Jacq.) Gilly
  • Pouteria mammosa Cronquist
  • Sapota zapotilla (Jacq.) Coville
  • Achradelpha mammosa O. F. Cook[3]

Pigwica właściwa, sapodilla, sączyniec właściwy (Manilkara zapota) – gatunek drzewa z rodziny sączyńcowatych (Sapotaceae). Pochodzi z Ameryki Środkowej[3].

Morfologia

Pokrój
Wiecznie zielone drzewo o wysokości do 20 m.
Drewno
bardzo twarde, ciężkie, łatwo łupliwe
Liście
Skórzaste, błyszczące, eliptyczne, skupione głównie na szczytach pędów.
Kwiaty
Małe, o białej koronie, dzwonkowate, osadzone pojedynczo w katach liści. Mają 6-dzielny kielich, 6-łatkową, dzwonkowatą koronę, 1 słupek, 6 pręcików i 6 prątniczków.
Owoc
Kulistawa jagoda pokryta cienką, brązowoszarą skórką, pod którą znajduje się słodki, żółtawozielonawy, ziarnisty miąższ. Jagoda posiada 10-12 komór nasiennych, zawierających liczne nasiona. Owoc smaczny, aromatyczny, spożywany na surowo. Może być do przerobu na dżemy, marmolady.
Owoc

Zastosowanie

  • Roślina uprawna: jako drzewo owocowe w Ameryce, Indiach i Afryce. Owocuje przez cały rok w klimacie wilgotnym. W korze, gałęziach i młodych owocach znajduje się sok mleczny zawierający 25-50% gumy zwanej „chicle”, która służy do wyrobu gumy do żucia. W celu wydobycia jej nacina się podłużnie pień drzewa na wysokości 2 m nad ziemią. W ciągu dwóch godzin wypływa z pnia cały sok. To samo drzewo można powtórnie eksploatować po trzech latach. Sok mleczny wydobywa się z roślin dziko rosnących, głównie w Meksyku i Gwatemali.
  • Roślina lecznicza: kora i nasiona są używane w lecznictwie.
  • Drewno jest cenione w meblarstwie i budownictwie.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-28] (ang.).
  3. ↑ a b Manilkara zapota. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2008-12-26]. (ang.).

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

Media użyte na tej stronie

Sapodilla fruit.jpg
Unripened Sapodilla (Manilkara zapota) fruit. Image taken by myself.
Sapodilla tree.jpg
Sapodilla (Manilkara zapota) tree growing in Eleuthera, Bahamas.