Pilobolus lentiger

Pilobolus lentiger
Ilustracja
Sporangiofor i zarodnia
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

Mucoromycota

Klasa

Mucoromycetes

Rząd

pleśniakowce

Rodzina

zrywkowate

Rodzaj

zrywka

Gatunek

Pilobolus lentiger

Nazwa systematyczna
Pilobolus lentiger Corda
Icon. fung. (Prague) 1: 22 (1837)
Zarodniki

Pilobolus lentiger Corda – gatunek grzybów z rzędu pleśniakowców (Mucorales)[1]. Grzyb saprotroficzny i koprofilny żyjący na odchodach zwierząt roślinożernych[2].

Systematyka

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum
Pilobolus, Pilobolaceae, Mucorales, Incertae sedis, Mucoromycetes, Mucoromycotina, Mucoromycota, Fungi[1].
Synonimy[3]
  • Pilobolus borzianus Morini 1905
  • Pilobolus borzianus var. geminatus Morini 1909
  • Pilobolus exiguus Bainier 1882
  • Pilobolus kleinii f. sphaerosporus Grov 1884
  • Pilobolus kleinii var. sphaerosporus (Grove) A. Fisch. 1892
  • Pilobolus lentiger var. macrosporus Berl. & De Toni 1888
  • Pilobolus oedipus Bref. 1881
  • Pilobolus oedipus subsp. lentiger (Corda) P. Karst. 1878
  • Pilobolus sphaerosporus (Grove) Palla 1900
  • Pycnopodium lentigerum (Corda) Corda 1842

Nazwa polska grzybów z rodzaju Pilobolus to zrywka[4].

Charakterystyka

Cykl życiowy
Gdy zarodnia Pilobolus dojrzeje, zostaje wraz z zarodnikami konidialnymi wyrzucona na pewną odległość w trawę otaczająca odchody. Gdy zarodniki wraz z trawą zostaną zjedzone przez zwierzę roślinożerne, przechodzą bez uszkodzenia przez jego przewód pokarmowy i po wydaleniu wraz z odchodami od razu mają korzystne warunki do rozwoju. Kiełkują, a wyrastająca z nich grzybnia przerasta łajno odżywiając się zawartymi w nim substancjami organicznymi. Później na zewnątrz łajna z grzybni wyrastają sporangiofory z zarodniami[2].
Budowa zarodni
Sporangiofor Pilobolus ma charakterystyczną, wyjątkową budowę. Hialinowy konidiofor zakończony jest podobnym do balonu pęcherzykiem, kolumellą i czarną zarodnią na szczycie. Zarodnia zbudowana jest z dwóch warstw; wewnętrznej, otaczającej zarodniki i zewnętrznej. Warstwa zewnętrzna u podstawy jest słabsza, mniej skutynizowana i ulega stopniowemu zgalaretowaceniu. W zarodni w miarę jej dojrzewania następuje wzrost ciśnienia. Gdy przekroczy wytrzymałość zarodni, powoduje rozszczepienie się jej warstw. Zarodnia pęka w najsłabszym miejscu przy podstawie i siłą odrzutu zostaje wyrzucona na odległość czasami nawet ponad 2 m. Powstaje przy tym trzask możliwy do usłyszenia z kilku metrów. Odrzucona zarodnia przykleja się do podłoża swoją dolną, zgalaretowaciałą ścianą. Jej wewnętrzna warstwa pozostaje nieuszkodzona, dzięki czemu znajdujące się w niej zarodniki przez długi czas są chronione i zachowują zdolność kiełkowania[5].

Występowanie

Znane jest występowanie Pilobolus lentiger tylko w Europie[6]. W Polsce podano dwa stanowiska (Adam Wodziczko 1911, Alina Skirgiełło i Zadara 1979)[7].

Przypisy

  1. ↑ a b Index Fungorum [dostęp 2020-12-24] (ang.).
  2. ↑ a b B.C. Lodha, Studies on coprophilous fungi. II; Chaetomium, Antonie van Leeuwenhoek, december 1964, 30 (1): 163–167.
  3. ↑ Species Fungorum [dostęp 2020-12-24] (ang.).
  4. ↑ Alina Skirgiełło, Maria Zadara, Maria Ławrynowicz, Grzyby (Mycota). Tom X. Glonowce (Phycomycetes), Pleśniakowce (Mucorales), Kłębiankowe (Endogonales), Warszawa-Kraków, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979
  5. ↑ Zbigniew Podbielkowski, Rośliny zarodnikowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, ISBN 83-01-04394-6
  6. ↑ Mapa występowania Pilobolus lentiger, Discover Life [dostęp 2020-12-24] (ang.).
  7. ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4

Media użyte na tej stronie

Pilobolus lentiger Corda 620670.jpg
Autor: This image was created by user Malcolm (Flaxton) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
For more information about this, see the observation page at Mushroom Observer.
Pilobolus lentiger Corda 620669.jpg
Autor: This image was created by user Malcolm (Flaxton) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
For more information about this, see the observation page at Mushroom Observer.