Pingwin grubodzioby

Pingwin grubodzioby
	Eudyptes pachyrhynchus
	G.R. Gray, 1845
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	pingwiny
Rodzina	pingwiny
Rodzaj	Eudyptes
Gatunek	pingwin grubodzioby
Podgatunki
	E. p. pachyrhynchus G.R. Gray, 1845; E. p. robustus Oliver, 1953;
	E. p. pachyrhynchus G.R. Gray, 1845; E. p. robustus Oliver, 1953;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	; Zasięg lęgowy E. p. pachyrhynchus na mapie Nowej Zelandii

Pingwin grubodzioby^[3], skocz grubodzioby^[4] (Eudyptes pachyrhynchus) – gatunek dużego ptaka z rodziny pingwinów (Spheniscidae), występującego na wyspach Nowej Zelandii.

Systematyka

Wyróżniono dwa podgatunki E. pachyrhynchus^[3]:

E. p. pachyrhynchus – pingwin grubodzioby
E. p. robustus – pingwin grzebieniasty – takson o niepewnej pozycji systematycznej, przez niektóre ujęcia systematyczne traktowany jako odrębny gatunek^[5]^[6].

Morfologia

długość ciała: pingwin grubodzioby 55–71 cm^[7], pingwin grzebieniasty 56–73 cm^[6];
masa ciała: pingwin grubodzioby 2,1–5,1 kg^[7], pingwin grzebieniasty 2,4–4,3 kg^[6].

Ma jaskrawo ubarwiony dziób i brew. Wierzch ciała i głowa błyszcząco czarne, na policzkach widoczne drobne białe kreski, spód biały. Pod spodem skrzydła białe, czarne obrzeżenie. Dziób czerwony; tęczówki czarne. Długa, szeroka brew z żółtych, nitkowanych piór przechodząca w czubek.

Występowanie

Podgatunek nominatywny buduje gniazda w zachodniej i południowo-zachodniej części Wyspy Południowej, na Wyspie Stewart i kilku okolicznych wysepkach^[2]; podgatunek robustus gniazduje na Wyspach Snares^[8]. Przybrzeżne lasy, jaskinie oraz skalne nawisy; po sezonie lęgowym przemieszcza się na południe od Australii.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje pingwina grubodziobego i grzebieniastego za osobne gatunki. Do 2020 roku klasyfikowała je oba jako narażone na wyginięcie (VU – Vulnerable)^[2]^[8]. W 2020 status pingwina grubodziobego został zmieniony na gatunek bliski zagrożenia (NT – Near threatened)^[2].

Przypisy

↑ Eudyptes pachyrhynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Eudyptes pachyrhynchus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Spheniscidae Bonaparte, 1831 - pingwiny - Penguins (wersja: 2019-10-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-13].
↑ pingwin grubodzioby (Eudyptes pachyrhynchus) Gray,GR, 1845. Avibase. [dostęp 2009-09-24]. (pol.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, sunbittern, tropicbirds, loons, penguins, petrels. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-07-13]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Snares Penguin (Eudyptes robustus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-12-22]. (ang.).
↑ ^a ^b I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Fiordland Penguin (Eudyptes pachyrhynchus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-12-22]. (ang.).
↑ ^a ^b BirdLife International, Eudyptes robustus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2020-12-12] (ang.).

Bibliografia

Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i materiały multimedialne – pingwin grubodzioby. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Zdjęcia i materiały multimedialne – pingwin grzebieniasty. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Eudyptes pachyrhynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Eudyptes pachyrhynchus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Spheniscidae Bonaparte, 1831 - pingwiny - Penguins (wersja: 2019-10-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-13].

[4] win grubodzioby (Eudyptes pachyrhynchus) Gray,GR, 1845. Avibase. [dostęp 2009-09-24]. (pol.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, sunbittern, tropicbirds, loons, penguins, petrels. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-07-13]. (ang.).

[hbwa1-6] I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Snares Penguin (Eudyptes robustus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-12-22]. (ang.).

[hbwa-7] I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Fiordland Penguin (Eudyptes pachyrhynchus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-12-22]. (ang.).

[iucn1-8] BirdLife International, Eudyptes robustus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2020-12-12] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne