Pinokio (film 1940)

Pinokio

Pinocchio

Logo filmu na brązowym tle
Gatunek	familijny, fantasy
Rok produkcji	1940
Data premiery	7 lutego 1940 kwiecień 1962[1] (Polska)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	88 minut
Reżyseria	Ben Sharpsteen Hamilton Luske
Scenariusz	Ted Sears, William Cottrell, Otto Englander, Erdman Penner, Joseph Sabo, Webb Smith, Aurelius Battaglia
Główne role	Dickie Jones Cliff Edwards Christian Rub
Muzyka	Leigh Harline, Paul J. Smith
Scenografia	John Hubley
Produkcja	Walt Disney
Wytwórnia	Walt Disney Productions
Dystrybucja	RKO Radio Pictures Centrala Wynajmu Filmów (kino), Imperial Entertainment (VHS, DVD)
Budżet	2,3 mln USD
Przychody brutto	84 mln USD

Pinokio (ang. Pinocchio) – amerykański film animowany wytwórni filmowej Walt Disney Animation Studios zrealizowany na podstawie powieści Carlo Collodiego o tym samym tytule.

Jest to drugi pełnometrażowy film animowany Walta Disneya. Otrzymał bardzo pozytywne i entuzjastyczne recenzje; serwis Rotten Tomatoes przyznał mu najwyższy wynik 100%^[2].

Premiera filmu w Polsce odbyła się w kwietniu 1962 roku. Film w tej wersji wydany na kasetach wideo i płytach DVD w 2000 roku z firmą Imperial Entertainment. Film wydany wyłącznie na VHS z wydaniem specjalnym w 2003 roku. Film wydany na płytach DVD i Blu-Ray z dystrybutorem Imperial, CD Projekt i Galapagos Films. Film wyemitowany w telewizji na kanałach: Disney Channel, Puls 2.

Opis fabuły

Stary snycerz Gepetto rzeźbi drewnianą marionetkę, którą nazywa Pinokio. Gdy wieczorem widzi za oknem spadającą gwiazdę, wypowiada życzenie, by marionetka ożyła i stała się prawdziwym chłopcem. W nocy Błękitna Wróżka ożywia Pinokia, mówiąc mu, że jeśli będzie „odważny, prawdomówny i niesamolubny”, stanie się prawdziwym chłopcem^[3]. Żeby łatwiej było mu odróżnić dobro od zła, jego osobistym opiekunem i strażnikiem zostaje Hipolit Świerszcz^[4].

Kadr z filmu

Rankiem Gepetto z radością odkrywa, że Pinokio ożył, a następnego dnia posyła go do szkoły. Po drodze Pinokio napotyka antropomorficznych Lisa i Kota, którzy postanawiają wykorzystać go dla własnych korzyści^[3]. Mamiąc go obietnicą przyszłej sławy, którą miałby osiągnąć jako aktor teatralny, przekonują go, by przyłączył się do kukiełkowego teatru prowadzonego przez Stromboliego^[3] zamiast iść do szkoły.

Dyrektor teatru osiąga dzięki niemu sukces i zarabia dużo pieniędzy. Gdy Pinokio chce wracać na noc do domu, Stromboli zamyka go w klatce dla ptaków, żeby zawsze mieć nad nim kontrolę^[3]. Świerszczowi udaje się znaleźć Pinokia, jednak nie potrafi uwolnić go z klatki. Wówczas zjawia się Błękitna Wróżka i pyta Pinokia, dlaczego nie posłuchał Gepetta i nie poszedł do szkoły. Pinokio wstydzi się powiedzieć prawdę, dlatego kłamie, opowiadając zmyśloną historię, w związku z czym jego nos rośnie. Po chwili przyrzeka być odtąd prawdomównym i dobrym, a Wróżka uwalnia go^[5], żeby mógł ze Świerszczem uciec od Stromboliego.

Stromboli

W tym czasie Lis i Kot rozmawiają w karczmie z podstępnym woźnicą, który obiecuje im zapłacić dużo pieniędzy, jeśli znajdą mu głupich, małych niegrzecznych chłopców, których mógłby zabrać na Wyspę Radości. Choć są przerażeni stwierdzeniem Woźnicy, że żaden z chłopców nigdy stamtąd nie wróci "jako chłopcy". Wkrótce ponownie spotykają Pinokia, którego przekonują, że jest chory, dlatego musi się udać na wypoczynek na Wyspie Radości, tam gdzie nie będzie szkoły. W drodze na wyspę Pinokio zaprzyjaźnia się z chłopcem o imieniu Knot, który z czasem zaczyna wywierać na Pinokiu zły wpływ, proponując mu palenie cygar, picie piwa i gry hazardowe po zabawie na Wyspie Radości. Świerszcz odkrywa, że woźnica rzucił na wyspę klątwę sprawiającą, że niegrzeczni chłopcy zmieniają się w osły, których woźnica sprzedaje do pracy w kopalniach soli. Biegnie ostrzec Pinokia, któremu w międzyczasie wyrosły ośle uszy i ogon^[4], bo widocznie jego koleżka Knot zmienia się w osła za swoje złe zachowanie, żeby wszystko zniszczyć.

Po ucieczce z Wyspy Radości Pinokio dociera do domu, jednak nie zastaje tam nikogo. Z listu zrzuconego na próg domu dowiaduje się, że Gepetto wraz z kotem Figaro i złotą rybką Cleo wyruszył w morze, gdzie został połknięty przez wieloryba o imieniu Potwór. Pinokio rusza mu na ratunek. Wraz ze Świerszczem wskakuje do morza, gdzie zostaje połknięty przez wieloryba, w którego brzuchu odnajduje ojca. By się wydostać, budują tratwę i rozpalają ognisko, by wymusić na wielorybie kichnięcie. Plan się powiódł, ale rozwścieczony wieloryb rzuca się w pogoń za tratwą, którą ostatecznie rozbija. Pinokio dociągnął Gepetta w bezpieczne miejsce w jaskini pod klifem, skąd zostaną wyrzucone na plażę. Pinokio ginie, rozbijając się o skały^[4].

Zrozpaczony Gepetto zabiera ciało Pinokia do domu, gdzie go opłakuje. Błękitna Wróżka uznawszy, że Pinokio wykazał się odwagą i poświęceniem, ożywia go i zmienia w prawdziwego chłopca. Świerszcz zostaje za to nagrodzony złotą odznaką w kształcie gwiazdy w dowód uznania za dobre ukierunkowanie Pinokia^[4].

Obsada

• Dickie Jones –
  • Pinokio,
  • Aleksander (głos)
• Val Stanton – Hipolit Świerszcz
• Cliff Edwards – Hipolit Świerszcz (głos)
• Christian Rub – Gepetto
• Marge Champion – Błękitna Wróżka
• Evelyn Venable – Błękitna Wróżka (głos)
• Walter Catlett – Lis
• Don Barclay – Kot
• Mel Blanc – Kot (głos)
• Clarence Nash –
  • Figaro (głos),
  • automatyczna figura z Domu Zniszczenia (głos),
  • osły (głos)
• Thornton Hee – Stromboli
• Charles Judels –
  • Stromboli (głos),
  • Woźnica (głos)
• Frankie Darro – Knot (głos)
• Thurl Ravenscroft – wieloryb Potwór (głos)
• Patricia Page – żeńskie marionetki (głos)
• Don Brodie – lunaparkowy zapowiadacz na Wyspie Radości (głos)

Wersja polska

Wersja polska: Studio Opracowań Filmów w Łodzi
Reżyseria: Mirosław Bartoszek
Redakcja tekstu:

• Janina Balkiewicz,
• Jan Czarny

Teksty piosenek: Włodzimierz Krzemieński
Operator dźwięku: Grzegorz Sielski
Montaż dźwięku: Henryka Gniewkowska
Udział wzięli:

• Zofia Raciborska – Pinokio
• Kazimierz Brusikiewicz – Hipolit Świerszcz
• Stanisław Milski – Gepetto
• Zbigniew Koczanowicz – Lis
• Aleksander Fogiel – Woźnica
• Ludwik Benoit – Stromboli

inni.

Wpływ na inne filmy

• W tym filmie po raz pierwszy pojawia się kot Figaro, który później pojawiał się w wielu krótkometrażowych filmach Disneya z Myszką Miki i Myszką Minnie oraz psem Pluto.

Przypisy

Linki zewnętrzne