Pinus nelsonii

Pinus nelsonii
Ilustracja
Systematyka[1][2][3]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasanagonasienne
Klasaiglaste
Rządsosnowce
Rodzinasosnowate
Rodzajsosna
GatunekP. nelsonii
Nazwa systematyczna
Pinus nelsonii Shaw
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 EN pl.svg

Pinus nelsonii Shaw – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w północno-wschodnim Meksyku, na terenie Nuevo León, San Luis Potosí i Tamaulipas.

Morfologia

Pokrój
Niewielkie drzewo o koronie zaokrąglonej, gęstej, ze wzniesionymi gałęziami.
Pień
Osiąga 6–7 m, rzadko 10 m wysokości. Kora szara i gładka na gałęziach do ok. 15 dm średnicy, na starszych ciemna, podłużnie spękana.
Liście
Igły zebrane po 3(4) na krótkopędach, żółtozielone. Osiągają 1,5–4 cm długości i 1–1,4 mm grubości.
Szyszki
Szyszki żeńskie cylindryczne, długości 6–12 cm, szerokości 4–5 cm, osadzone na szypułce o długości 3–7 cm i grubości 7–10 mm. Nasiona o rozmiarze do 10–12 mm, opatrzone skrzydełkiem długości 1–2 mm.

Biologia i ekologia

Drzewo wiatropylne. Szyszki nasienne dojrzewają w ciągu 18–19 miesięcy od zapylenia, uwalniają nasiona i zazwyczaj opadają wkrótce potem, szypułka pozostaje na gałęzi. W liściu znajduje się jedna wiązka przewodząca i 2 kanały żywiczne. Igły pozostają na drzewie przez 10–30 lat.

P. nelsonii rośnie na wysokości 1800–2500 m n.p.m.[5]. Rośnie razem z P. cembroides. Na bardzo suchych stanowiskach towarzyszą jej także zarośla kserofitów. Występuje w klimacie umiarkowanym, z deszczowym latem. Tolerancyjna na suszę.

Nasiona rozsiewane są przez ptaki, głównie Aphelocoma ultramarina.

Systematyka

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[6]:

  • podrodzaj Strobus
    • sekcja Parrya
      • podsekcja Nelsoniae
        • gatunek P. nelsonii

Zastosowanie

Nasiona są jadalne i ze względów smakowych cenione przez lokalną ludność wyżej niż nasiona P. cembroides.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-26].
  4. Pinus nelsonii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  5. Christopher J. Earle: Pinus nelsonii (ang.). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-14].
  6. Christopher J. Earle: Pinus (ang.). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-14].

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 EN pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Pinus nelsonii.jpg
Autor: Silversyrpher from Scotland, UK, Licencja: CC BY 2.0
Pinus nelsonii, Royal Botanic Garden, Edinburgh, Scotland.